Αγ. Ξάνθης: Σκόρπιες προτάσεις για τον νησιωτικό πολιτισμό και τον τουρισμό των μικρών νησιών μας

Rodiaki NewsRoom

Γράφει o Αγαπητός Ξάνθης Αρχιτέκτονας & τ. δ/ντης ΕΟΤ Πολιτισμός:

Πολιτισμός

1. Ο πολιτισμός αποτελεί το γνησιότερο στοιχείο στο νομό Δωδ/σου
2. Ο πολιτισμός μαζί με τη βιοποικιλότητα αποτελούν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα του τόπου, που μαζί με τα ήθη και έθιμα
3. συνθέτουν το πλαίσιο μιας ξεχωριστής γεωγραφικής ενότητας
4.  Ο πολιτισμός αποδίδει την ορμή προσαρμογής με το σήμερα, κάνοντας το όνειρο πράξη
5.  Η ψηφιακή μετάβαση και η δημιουργία διαδικτυακών συνεργασιών αφήνουν περιθώρια για ένα κόσμο που μπορεί να μιλάει ευκολότερα, να επικοινωνεί συντομότερα και δηλώνει πλουσιότερα.
6.  Τα μικρά νησιά μας αποτελούν ένα ξεχωριστό οικοσύστημα που χρήζει αειφορίας, ανθεκτικότητα ώστε να καταπολεμηθεί η δημογραφική αφαίμαξη λόγω εποχικότητας και μονοκαλλιέργεια του τριτογενή τομέα
7.  Ο συντονισμός των μικρών νησιών στο εγχείρημα για την αναβάθμιση του πολιτιστικού μοναδικού κεφαλαίου αλλά και του σεβασμού στο φυσικό περιβάλλον είναι ένα ζητούμενο που μέσα από την ηλεκτρονική διακυβέρνηση μπορεί να βρει το νήμα του.
8.  Δράσεις και ενέργειες οφείλουν να καταστήσουν τα νησιά μας, όχι τουριστικούς σταθμούς αλλά δημιουργικά εργαστήρια που αφήνουν θετικό αποτύπωμα στο σήμερα βλέποντας το αύριο.
9.  Η επαναφορά των γήινων παραδοσιακών τεχνικών (αργυροχρυσοχοΐα, γλυπτική, κεραμική, ταπητουργία) που αντιπροσωπεύουν τον τόπο μας δεν μπορεί να λείπουν από το καλεντάρι των προτάσεων. Η αναβίωσήτους είναι καθήκον των σύγχρονων μεταβλητών.
10.  Επειδή η θάλασσα αποτελεί το «οξυγόνο» των νησιών και η φιάλη οξυγόνου είναι τα πλεούμενά της, στο δημόσιο διάλογο οφείλει να παρουσιάζεται η (ανα) κατασκευή του παραδοσιακού καρνάγιου (ταρσανάς)

 Η τέχνη του «καραβομαραγκού» αργοπεθαίνει και μαζί το όνειρο που συνοδεύει τόσα ποίημα του Καββαδία, τόσες αναφορές του Ελύτη. Σε άρθρο της «Καθημερινής» ο συγχωρεμένος Μαστρομιχάλης Χατζηνικολάου αναφωνεί: εάν δεν υπήρχαν οι καραβομαραγκοί, δεν θα υπήρχε η ανθρωπότης (Kathimerini.gr/culture/athinaika-plus/561282991).

Εκ των πραγμάτων οφείλουν να ληφθούν μέτρα, πριν να κλάψουμε τα «νεκρά σκαριά» και εξαφανιστούν τα «ξύλινα τείχη» της Ελλάδας, ενδεικτικά: ➢ Χρηματοδοτικά Κίνητρα ➢ Εκπαίδευση (σχετικά προγράμματα υλοποιεί το ΚΕΚ Γεννηματάς με τίτλο: «Καραβομαραγκός-Τεχνικός Ξύλινων Παραδοσιακών Σκαφών)

➢ Συνεργατικές δράσεις (επιχειρηματική μορφή clusters) μεταξύ των σχετικών νησιών (Σύμη/Ρόδος/Κάσος/ Καστελλόριζο/Σύρος κ.α.)

➢ Οι ενδιαφερόμενοι δήμοι σε σύμπραξη με τους ιδιώτες να μπορούν να συμμετάσχουν στην πρόκληση-πρόσκληση ή ακόμη και επιχειρηματίες από την Π.Ν.Αιγαίου ή τον νομό ξεχωριστά (στο άθροισμα του

)➢ Εκθέματα των παραδοσιακών τύπων πλοιαρίων του Αιγαίου σε μουσειακό χώρο σε νησί επιλογής ειδικών (π.χ. Παλαιά Σφαγεία Ρόδου και ευρύτερα ο χώρος του υπάρχοντος καρνάγιου-υπάρχει ιδιωτική μελέτη)

➢ Όπως τέλος, το ιστορικό Εθνικό Θέατρο στη Ρόδο μπορεί να γίνει κιβωτός πολιτισμού και αναβίωσης της χαμένης αυθεντικότητας (το ελπίζουμε με πίστη) Τουρισμός:

10. Οι λέξεις «κλειδιά» που διατυπώνονται στο δημόσιο διάλογο είναι: συνεργασία-clusters (συμπλέγματα) και δικτύωση. Συνεπώς η όποια άυλη παρέμβαση στο πεδίο της εκπαίδευσης και της ωριμότητας του εμπλεκόμενου προσωπικού-επιχειρηματιών είναι πλέον αναγκαία και επιβεβλημένα (οφείλεται να εμπεδωθεί η κουλτούρα της συνεργασίας στους stakeholders)

11. Ο τουρισμός εμπειρίας ή διαφορετικά «ο ομιλητικός τουρισμός» έχει βάση τη διάδραση και την αποκόμιση εμπειριών και εικόνων ώστε να δημιουργείται μια σύμπραξη/ομιλία επιχειρηματία-τουρίστα στο τελικό εξαγόμενο «αποτέλεσμα». Σε αυτό το πεδίο όλοι οφείλουν να έχουν την ανάλογη πρόσβαση για όλα που παρέχει το τουριστικό γίγνεσθαι (βιώσιμη κινητικότητα!)

12. Ο τομέας που μπορεί να αναπτυχθεί σ’ αυτό το μοντέλο είναι ο αγροτουρισμός όπου ο τριτογενής και ο πρωτογενής εμπλέκονται σε μια διαδραστική διάθεση και πράξη (υπέχει αρκετή νομοθεσία βάσης & υφιστάμενα παραδείγματα).

13. Η σύγκλιση όλων των τοπικών φορέων για το βέλτιστο συντονισμένο αποτέλεσμα στον δρόμο της αειφόρου τουριστικής ανάπτυξης (Το παράδειγμα του: Co-Lab Rhodes, ανοίγει το διάλογο)

14. Οι εναλλακτικές μορφές τουρισμού αποτελούν τμήμα των ειδικών μορφών τουρισμού, όπου και το κάθε νησί της Δωδ/σου έχει τα δικά του χαρακτηριστικά ως προς τη βιοποικιλότητα και το εν γένει ξεχωριστό περιβάλλον του. Iδιαίτερο βάρος οφείλει να δοθεί στα νησιά τρίτης ταχύτητας ώστε να πετύχουν την εδαφική συνοχή, κεντρική στόχευση των προγραμμάτων ανάπτυξης της Ε.Ε.

15. Ο νέος επιχειρηματίας πρέπει να είναι ολίγο επιχειρηματίας και ολίγο διανοούμενος. Το όραμα του πρέπει να διαμορφώνει καταστάσεις που επηρεάζουν την κοινωνία και τον τόπο, άμεσα και αειφορικά. Το νέο επιχειρηματικό πρότυπο απαιτεί: επιχειρηματίες που γνωρίζουν τον τόπο τους, που τον αγαπούν, που ξέρουν να τον αγαπούν για να μπορούν να καταθέσουν τη διάθεσή τους για συνεργασίες και συμπράξεις.

16. Σήμερα ο τουρισμός δεν είναι μια απλή μορφή παραγωγής προϊόντος αλλά ένα μείγμα πολιτισμού και αισθητικής, περιβάλλοντος και κοινωνικής διάταξης για τον τόπο, για το άτομο, για τον φιλοξενούμενο, για τον τουρίστα. Γι΄ αυτό οφείλουμε να σχεδιάσουμε με σοβαρότητα → το γιατί, το πού και το πώς, του τουριστικού πολύχρωμου κάδρου των νησιών μας. Το μέλλον είτε σχεδιάζεται, είτε το υφίστασαι μοιρολατρικά!

17. Το μέλλον ανήκει στην οικολογική συμπεριφορά και στην κυκλική οικονομία. Εξάλλου το 75% των τουριστών δείχνουν το αντίστοιχο ενδιαφέρον. Και το κατάλυμα και οι ανάλογες επενδύσεις οφείλουν να έχουν αυτή τη γραμμή και μάλιστα κάτω από την αναγκαία σχετική πιστοποίηση (eco-label, green keys, μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα, zero waste, ενεργειακή εναλλακτική κάλυψη κ.α)

18. Η δύναμη της επικοινωνίας, η δύναμη της εικόνας, η δύναμη της διάθεσης της συνεργασία αποτελούν δυνάμεις που οφείλουν να έχουν μια συνιστάμενη δύναμη: εκείνης της βιώσιμης τουριστικής ανάπτυξης.

Το υπάρχον μοντέλο έχει κουραστεί και χρειάζεται άμεσα επέμβαση για την αναζωογόνηση του.

► Πάντοτε ήμουν υπερασπιστής ότι ο τουρισμός με τον πολιτισμό συντρέχουν στις ίδιες ραγές. Γιατί ο τουρισμός από μόνος του αποτελεί ένα κοινωνικοοικονομικό φαινόμενο που συμπεριλαμβάνει όλες τις ανθρώπινες δράσεις αλλά και την ιστορία ως έκφραση δημιουργικής απεικόνισης. Έξαλλου το μότο, Τουρισμός=5Π +1Π ακόμα ισχύει: Τουρισμός= Πολιτισμός, Περιβάλλον, Παιδεία, Ποιότητα, Πολιτική και Προστασία (πλέον). Η ταχύτητα των γεγονότων και η ρευστότητα των σχέσεων δεν αφήνουν περιθώρια εφησυχασμού. Και επειδή ο τουρισμός είναι ένα κομμάτι της ψυχοθεραπείας της σύγχρονης καταναλωτικής κοινωνίας, χρειάζεται μελέτη και όχι εμπειρικοί συναισθηματισμοί. 

Το χθες παρέδωσε στο ψηφιακό σήμερα και κοιτάει με δέος το αύριο, ακόμα και στον τομέα του τουρισμού.