Παρεμβάσεις για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας στα νησιά Ρόδο, Κω και Σύρο

Rodiaki NewsRoom

Υπεγράφη σύμβαση ανάμεσα στην περιφέρεια και το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης

Προγραμματική σύμβαση με το Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης του Ινστιτούτου Βιώσιμης Κινητικότητας και Δικτύων Μεταφορών υπέγραψε η περιφέρεια νοτίου Αιγαίου προκειμένου να υλοποιηθεί το έργο με τίτλο «Διερεύνηση και υποστήριξη υλοποίησης καινοτόμων παρεμβάσεων για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας και την παρακολούθηση της δομής και λειτουργίας του οδικού δικτύου περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου».

Το οδικό δίκτυο της περιφέρειας Ν. Αιγαίου και ειδικά στα μεγαλύτερα νησιά της, με την υψηλότερη τουριστική ζήτηση ή με εκτενές εθνικό/ επαρχιακό δίκτυο όπως η Ρόδος, η Κως και η Σύρος παρουσιάζει τυπικά, δομικά και λειτουργικά προβλήματα οδικής ασφάλειας που εμφανίζονται σε περιοχές με κυμαινόμενη ζήτηση, διαφορετικά χαρακτηριστικά οδών (αστικού - περιαστικού και υπεραστικού δικτύου) που εξυπηρετούν μεταφορική ζήτηση όχι σύμφωνα με τη λειτουργική τους ιεράρχηση. Οι κύριες προκλήσεις αφορούν:

• Την ποιότητα της οδού και τη λειτουργία της. Αυξημένες απαιτήσεις άμεσης συντήρησης του οδικού δικτύου, αναίρεση δομικών δυσλειτουργιών του οδικού δικτύου για τη δημιουργία ασφαλούς οδικού περιβάλλοντος σε ό,τι αφορά τη πρόσβαση στο οδικό δίκτυο χρήσεων γης και χρηστών, ικανότητα οδών στην εξυπηρέτηση της εποχικότητας της ζήτησης.

• Την επιτήρηση και εποπτεία για τη συμπεριφορά των χρηστών με όρους οδικής ασφάλειας. Η «σύζευξη» της βελτίωσης του οδικού δικτύου με τη σωστή χρήση του από του χρήστες οδηγούς και πεζούς απαιτεί ιεράρχηση παρεμβάσεων, συνεχή παρακολούθηση του επιπέδου οδικής ασφάλειας και ρεαλιστικές πολιτικές καθώς και μέτρα μείωσης της παραβατικότητας και αύξησης της ασφαλούς συμπεριφοράς χρηστών με χρήση και της τεχνολογίας για ενημέρωση χρηστών και επιτήρηση παραβατικότητας στα μελανά σημεία.

• Τη γρήγορη ανάδραση σε επίπεδο υποδομών και ενεργειών για την αναίρεση αιτιών επικινδυνότητας. Η κατανόηση των συνθηκών και των αιτιών των ατυχημάτων και η δημιουργία γνώσης για την αποτελεσματικότητα μέτρων και παρεμβάσεων οδικής ασφάλειας για το συγκεκριμένο δίκτυο της περιφέρειας, μπορεί να οδηγήσει στην κατάληξη μέτρων μικρού κόστους και μεγάλης αποτελεσματικότητας για την οδική ασφάλεια με δυνατότητα γενικευμένης εφαρμογής στη διεπιστημονική ανάλυση των αιτίων και συνθηκών επικινδυνότητας ώστε να υποστηρίζεται η γρήγορη προτεραιοποίηση των μέτρων οδικής ασφάλειας.

• Τη διαχείριση της κυκλοφορίας και των λειτουργικών χαρακτηριστικών του δικτύου με τρόπο που να υποστηρίζεται η οδική ασφάλεια. Είναι αποδεδειγμένη η κυκλοφοριακή συμφόρηση, η προβληματική διαχείριση της ροής των οχημάτων σε πύλες εισόδου (πχ λιμάνι αεροδρόμιο κ.λπ.) η μη ικανή διασύνδεση τερματικών εγκαταστάσεων μέσων μεταφοράς και η ελλιπής διαχείριση των ροών σε κομβικά τμήματα του δικτύου.

Oι παρεμβάσεις μπορεί να είναι δομικές ή λειτουργικές. Ως δομικές νοούνται αυτές που αφορούν τις αλλαγές στα φυσικά στοιχεία της οδού ενώ ως λειτουργικές αυτές που μπορεί να αλλάζουν τον τρόπο λειτουργίας της οδού, για παράδειγμα αλλαγές στα όρια ταχύτητας, ευφυή συστήματα κλπ.

Το έργο
Το έργο περιλαμβάνει 5 ενότητες εκπόνησης τεχνικού ερευνητικού αντικειμένου οι οποίες σε συνδυασμό θα προσδιορίσουν απαιτήσεις και περιεχόμενο μελετητικών υπηρεσιών και τεχνολογικών λύσεων για την υλοποίηση συνολικής παρέμβασης της περιφέρειας με στόχο την αντιμετώπιση του προβλήματος της οδικής ασφάλειας και βελτίωση των επιπέδων της στο οδικό δίκτυο αρμοδιότητάς της και κατά προτεραιότητα σε τρία νησιά: τη Ρόδο, την Κω και τη Σύρο. Η υλοποίηση μπορεί να επεκταθεί και σε άλλα νησιά.

Συγκεκριμένα οι ενότητες του έργου έχουν ως εξής:
1. Ανάλυση στοιχείων ατυχημάτων και κυκλοφοριακών συνθηκών και προτεραιοποίηση & ιεράρχηση παρεμβάσεων.
2. Καθορισμός συγκεκριμένων παρεμβάσεων μετά από επιτόπια αυτοψία και καταγραφή στοιχείων οδών.
3. Τεχνολογικές παρεμβάσεις για τη μείωση των ατυχημάτων μέσω αστυνόμευσης της παραβατικότητας οδηγών.
4. Τεχνολογικές παρεμβάσεις για την επιτήρηση σημείων υψηλής επικινδυνότητας και τη διαχείριση κυκλοφορίας.
5. Πραγματογνωμοσύνες και εξειδικευμένες αναλύσεις.

Οι ενότητες έργου θα συνεισφέρουν στον στόχο της αύξησης της οδικής ασφάλειας όσον αφορά τόσο τη δομική επικινδυνότητα της οδού (δηλαδή σχετικά με τα δομικά στοιχεία του δρόμου, την οδοποιία, τη σήμανση κτλ) όσο και τη λειτουργική επικινδυνότητα της οδού (δηλαδή σχετικά με τα λειτουργικά χαρακτηριστικά του δρόμου, την κυκλοφορία κτλ), με τους εξής τρόπους:

• Επιστημονικά τεκμηριωμένος καθορισμός προβλημάτων και αντίστοιχα τεκμηρίωση προτάσεων για την επίλυσή τους.

• Προτάσεις δομικών παρεμβάσεων με βάση την αναγνώριση σημείων που χρήζουν τέτοιων παρεμβάσεων κατά προτεραιότητα. Οι προδιαγραφές των δομικών παρεμβάσεων θα συγκεκριμενοποιηθούν μετά από την εκπόνηση μελετών από μελετητικά γραφεία.

• Μείωση της παραβατικότητας οδηγών με την εφαρμογή τεχνολογικής λύσης καμερών.

• Αύξηση της οδικής ασφάλειας με την εφαρμογή τεχνολογικής λύσης ενημέρωσης οδηγών για επικίνδυνες συνθήκες.

• Συνεχόμενη ανάλυση δεδομένων οδικής ασφάλειας με στόχο την αναγνώριση τάσεων που αφορούν τα ατυχήματα και την δυνητική αύξηση της επικινδυνότητας σε σημεία των υπό εξέταση οδικών αξόνων.

• Βελτίωση των συνθηκών κυκλοφοριακής ροής στους οδικούς άξονες υπό εξέταση.

Τα σημαντικότερα σημεία
Μελετώντας το μέρος της σύμβασης που αναφέρεται αναλυτικά στο τι περιλαμβάνει κάθε ενότητα, διακρίνουμε ορισμένα ενδιαφέρονται σημεία όπως το ότι θα περιλαμβάνει ανάλυση δεδομένων για ατυχήματα στο οδικό δίκτυο των τριών νησιών, δηλαδή Ρόδου, Κω και Σύρου με σκοπό τον συστηματικό και επιστημονικά τεκμηριωμένο προσδιορισμό επικίνδυνων οδικών τοποθεσιών στο οδικό σύστημα στα οποία θα πρέπει να πραγματοποιηθούν δομικές και λειτουργικές παρεμβάσεις.

Τα δεδομένα θα προέρχονται από τα στοιχεία που τηρεί η Τροχαία, τα οποία θα ψηφιοποιηθούν καθώς και από άλλες πηγές τα οποία θα παρέχουν πληροφορία ταχυτήτων στο δίκτυο, ή δεδομένα από επιχειρήσεις που ασχολούνται επαγγελματικά με αντικείμενα που σχετίζονται με τα ατυχήματα, όπως για παράδειγμα τη ρυμούλκηση ακινητοποιημένων οχημάτων, όπου φυσικά αυτά τα δεδομένα είναι διαθέσιμα. Το αποτέλεσμα αυτών των αναλύσεων θα καταδείξει τα σημεία παρεμβάσεων κατά προτεραιότητα.

Στη συνέχεια θα αποτυπωθούν οι δομικές παρεμβάσεις που είναι χρήσιμες να γίνουν και δεν είναι άλλες από τις παρεμβάσεις στην οριζόντια και κατακόρυφη σήμανση, στις διαγραμμίσεις οδού και διαβάσεων, στον οδοφωτισμό και στα στηθαία ασφαλείας και όποιες άλλες, ειδικές παρεμβάσεις που αφορούν την οδική ασφάλεια.

Μάλιστα θα γίνει αυτοψία σε 30 επιλεγμένα σημεία με προτεραιότητα στα εξής:
1. Μελανά σημεία.
2. Διαβάσεις πεζών σε πολυσύχναστους δρόμους.
3. Εισόδους/εξόδους με όμορες παρόδιες χρήσεις με υψηλό αριθμό επισκέψεων.
4. Διασταυρώσεις με εποχιακή διακύμανση.
Το τρίτο μέρος είναι και το σημαντικότερο καθώς θα προταθούν οι τεχνολογικές παρεμβάσεις για τη μείωση των ατυχημάτων στα αναγνωρισμένα μελανά σημεία μέσω αστυνόμευσης της παραβατικότητας οδηγών.

Και κάμερες!
Ειδικότερα περιλαμβάνει τις προτάσεις που θα οδηγήσουν στην προμήθεια ολοκληρωμένης τεχνολογικής λύσης για τον εντοπισμό παραβάσεων ταχύτητας και ερυθρού σηματοδότη, με τη χρήση μηχανογραφικού συστήματος τεχνολογίας καμερών. Η εφαρμογή της λύσης θα αφορά τα μελανά σημεία που έχουν προκύψει και θα επικεντρώνονται σε εκείνα τα σημεία που παρατηρούνται επαναλαμβανόμενα ατυχήματα, και για τα οποία έχει αναγνωριστεί ως πιθανότερη αιτία η υπερβολική ταχύτητα ή και οι παραβιάσεις ερυθρού σηματοδότη. Με βάση την προεργασία που έχει γίνει από την Ελληνική Αστυνομία τα σημεία αυτά θα είναι γύρω στα 20-25, τα οποία αφορούν είτε σηματοδοτούμενους κόμβους είτε οδικά τμήματα.

Οι κάμερες αστυνόμευσης παραβίασης ταχύτητας τοποθετούνται σε σημεία παρά την οδό, στα οποία παρατηρούνται ατυχήματα αλλά υπάρχει επίσης αυξημένος αριθμός κλήσεων για υπερβολική ταχύτητα. Αποτελούνται από αισθητήρα για την αναγνώριση της ταχύτητας των διερχόμενων οχημάτων καθώς και από σύστημα αναγνώρισης αριθμού πινακίδας.

Μπορούν να συνδεθούν με σύστημα αυτόματης έκδοσης κλήσης ή να διατηρήσουν τα στοιχεία της παράβασης ώστε η πιστοποίηση να γίνει από άνθρωπο.

Οι κάμερες αστυνόμευσης παραβίασης ερυθρού σηματοδότη τοποθετούνται σε σηματοδοτούμενους κόμβους, στους οποίους παρατηρούνται ατυχήματα αλλά υπάρχει επίσης και διαπιστωμένη υψηλή παραβατικότητα των οδηγών. Είναι συνδεδεμένες συνέχεια με την φωτεινή σηματοδότηση και αναγνωρίζουν την τρέχουσα ένδειξη σηματοδότη ανά κίνηση. Εκτός της παραβίασης ερυθρού σηματοδότη μπορούν να διαπιστώσουν και χρήση κινητού από τον οδηγό. Εφόσον διαπιστωθεί παράβαση κρατούν την εικόνα του παραβάτη και το νούμερο της πινακίδας του οχήματος. Μπορούν επίσης να συνδεθούν με σύστημα αυτόματης έκδοσης κλήσης ή να διατηρήσουν τα στοιχεία της παράβασης ώστε η πιστοποίηση να γίνει από άνθρωπο.

Άλλες παραβάσεις που μπορούν να διαπιστωθούν με τη χρήση τεχνολογίας καμερών είναι η παραβίαση σήματος στοπ. Η προτεινόμενη λύση θα επικεντρώνεται σε σταθερές κάμερες αλλά θα εξεταστούν επίσης και άλλες λύσεις όπως είναι ραντάρ χειρός και κάμερες αστυνόμευσης σε drones ως πιθανές μελλοντικές αναβαθμίσεις.

Επόμενο βήμα είναι η επιτήρηση των σημείων υψηλής επικινδυνότητας και η διαχείριση της κυκλοφορίας με τη δημιουργία μιας ψηφιακής πλατφόρμας δεδομένων σχετικών με την διαχείριση κυκλοφορίας και την οδική ασφάλεια, που θα επιτρέπει τη συλλογή στοιχείων για την οδική ασφάλεια και την κυκλοφορία σε πραγματικό χρόνο και για τη δημιουργία ιστορικής βάσης δεδομενων η οποία θα αξιοποιηθεί για τη συνεχή εποπτεία της κατάστασης της οδικής ασφάλειας και της φωτεινής σηματοδότησης μέσω δεικτών απόδοσης της λειτουργίας του οδικού δικτύου και ταυτόχρονα για την χρήση τους σε συστήματα πραγματικού χρόνου για τη διαχείριση της κυκλοφορίας και της ενημέρωσης οδηγών.

Τέλος θα εκπονούνται και τεχνικές εκθέσεις σχετικά με τα αίτια ατυχημάτων ειδικά στα σημεία όπου έχουν προταθεί δομικές παρεμβάσεις ή και γίνεται επιτήρηση με τεχνολογικά μέσα, κατόπιν προσκλήσεως της Περιφέρειας για πραγματογνωμοσύνη. Οι εκθέσεις θα εκπονούνται για διάστημα τουλάχιστον 3 ετών.