Ν. Μουστακέλλης: Συγκλονιστικές ώρες πέρασε το χωριό της Μαλώνας

Ελευθερία Πελλού

Η φωτιά έκαψε γύρω στα 40.000 στρέμματα στην περιοχή

Τις συγκλονιστικές ώρες που πέρασε το χωριό Μαλώνα που κινδύνευσε από τη μεγάλη πυρκαγιά του νησιού μας, την προηγούμενη εβδομάδα, αφηγείται στη «Ροδιακή» ο πρόεδρός του, κ. Νεκτάριος Μουστακέλλης, εξηγώντας όλες τις ενέργειες που έγιναν για να αποτρέψουν την πύρινη λαίλαπα να εισέλθει στο χωριό, τις παραλείψεις αλλά και την εντατική περιφρούρηση που γίνεται σε όλη την περιοχή ώστε να μην αναβιώσει ο εφιάλτης!

Ο κοινοτάρχης Μαλώνας στις δηλώσεις του στη «Ροδιακή», κάνει λόγο για ιλιγγιώδη ταχύτητα της φωτιάς, η οποία εμφανιζόταν και γιγαντωνόταν μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα απειλώντας να κυκλώσει όλους όσοι βρίσκονταν στο σημείο για την κατάσβεσή της, αλλά και για τους εθελοντές απ’ όλη την περιοχή και κυρίως από τον Αρχάγγελο, οι οποίοι «φορτώθηκαν τις μάνικες και ανέβαιναν σαν τους αετούς και μέχρι τώρα βρίσκονται σε αυτά τα σημεία, μαζί με δυνάμεις της πυροσβεστικής για να σβήνουν ό,τι ανάβει ή καίγεται»!

Η κατάσταση στην ευρύτερη περιοχή της Μαλώνας σύμφωνα με τον κ. Μουστακέλλη είναι σαφώς καλύτερη από αυτήν των προηγούμενων ημερών. Η φωτιά στα σημεία εκείνα της περιοχής τους έχει σβήσει, όμως υπάρχει μεγάλη πυροσβεστική δύναμη και εθελοντές για την αντιμετώπιση των αναζωπυρώσεων αλλά και για να κάνουν περιπολίες.

Κάνοντας έναν πρόχειρο απολογισμό, ο κοινοτάρχης του χωριού είπε ότι φυσικά υπάρχει μεγάλη οικολογική και περιβαλλοντική καταστροφή, και εκτιμά ότι έχουν καεί περί τα 40.000 στρέμματα δάσους μόνο στην περιοχή τους (ανήκουν δηλαδή στην περιοχή της Μαλώνας)!

Ο κ. Μουστακέλλης ξεκαθαρίζει πως «δεν κάηκαν σπίτια, στάνες κ.λπ., στον οικισμό δεν έγινε καμία ζημιά, κάηκαν μόνο ελαιόδεντρα». Αυτά που βοήθησαν στην εξέλιξη αυτή, ήταν σύμφωνα με τον πρόεδρό του, το γεγονός ότι «έπιασαν» τη φωτιά πολύ ψηλά και ότι η αγροτική οδοποιία έγινε πρόσφατα, τον Ιούνιο:

«Ένα μήνα είχαμε τα μηχανήματα και φτιάξαμε τους αγροτικούς δρόμους, εάν δεν είχε γίνει αυτό θα είχε καεί όλο το νησί, δεν θα υπήρχε δρόμος να περάσει ο οποιοσδήποτε γιατί η Μαλώνα είναι δύσβατη, έχει χαράδρες, έχει πολλά ρέματα στα οποία πρέπει να μπει ερπύστρια για να φτιάξει τους δρόμους. Αυτούς τους είχαμε φτιάξει και περνούσαν και πυροσβεστικά και αγροτικά».

Ξεκινώντας από την ημέρα που δόθηκε εντολή από την Πολιτική Προστασία για εκκένωση της Μαλώνας (ξημερώματα της 23ης Ιουλίου), ο πρόεδρος του χωριού, εξήγησε ότι τότε η φωτιά ακόμη βρισκόταν μακριά από την κοινότητα και δεν υπήρχε άμεσος κίνδυνος.

«Είπα στους συγχωριανούς μου ότι δεν κινδυνεύει το χωριό, ότι εγώ, τα παιδιά και τη γυναίκα μου δεν τα παίρνω, δεν υπάρχει κίνδυνος μέχρι τουλάχιστον την επόμενη μέρα το βράδυ, δηλαδή 24 ώρες μετά. Ήταν και δύο μετά τα μεσάνυκτα, δε θεωρούσα σωστό να ξεσηκώσουμε τον κόσμο. Όσοι πήραν τα μηνύματα και έφευγαν από μόνοι τους, έφυγαν».

Όμως τη φωτιά την περίμεναν! Σύμφωνα με τον κ. Μουστακέλλη έβλεπαν τι γινόταν όλες τις προηγούμενες ημέρες όπου «το πρωί πανηγυρίζαμε και το μεσημέρι κλαίγαμε, και αυτό είχε γίνει 3-4 μέρες και περιμέναμε ότι δε θα αλλάξει η κατάσταση. Βγήκαμε από το χωριό μεγάλη ομάδα περιφρούρησης και σβήσαμε σχεδόν τα πάντα... δεν κάπνιζε ούτε τσιγάρο!

Κάποια στιγμή κατά τη μία και μισή το μεσημέρι μαθαίνουμε ότι έχει φωτιά στην περιοχή «Εφίλες» που βρίσκεται κοντά στη δεξαμενή στον δρόμο από Μαλώνα προς Απόλλωνα. Φεύγουμε από την περιοχή «Γκέντι» που ήμασταν και όπου υπήρχε μεγάλη αναζωπύρωση, καθώς εκεί βρίσκονταν και Ρουμανικές και Ελληνικές δυνάμεις, άρα εμείς δε χρειαζόμασταν και φύγαμε και κατεβήκαμε για δεύτερο έλεγχο και διαπιστώσαμε ότι όλα ήταν καλά... δεν υπήρχε ούτε υποψία φωτιάς στα σημεία ελέγχου.

Τότε μου είπε ο γιος μου «κουράστηκα είμαι νηστικός πάμε να φάμε να βάλουμε και στο αυτοκίνητο νερό να είμαστε έτοιμοι και να ξαναγυρίσουμε».

Κινδύνευσαν να καούν
Προτού προλάβουν να φάνε καλά – καλά, ο κοινοτάρχης Μαλώνας – συνεχίζοντας την αφήγησή του- λέει ότι ενημερώνεται από τις ομάδες περιπολίας που υπήρχαν στην περιοχή «για εστία στον «Γκέντι»!

Φεύγουμε κατεβαίνοντας τον αγροτικό δρόμο βλέπουμε το μέτωπο, όμως καθώς στο σημείο εκείνο υπάρχει διπλός δρόμος, κάναμε λάθος και δεν πήραμε αυτόν που έπρεπε.

Τότε βλέπω φωτιά αλλού και λέω στον γιο μου: «Πάμε εκεί τουλάχιστον να προλάβουμε αυτό το σημείο που είναι «καινούριο». Μέχρι να πάμε εκεί που στην αρχή ήταν μία έκταση μικρή είχε γίνει 10Χ10 τ.μ. στρογγυλή, γιατί είχε αέρα και χόρτα.

Σταματήσαμε με το αυτοκίνητο, δεν προλάβαμε γιατί είχε συρματοπλέγματα να μπούμε μέσα και να βάλουμε μπροστά, να τραβήξουμε τις αντλίες και η φωτιά άρχισε να μας κυκλώνει!

«Μπαμπά καήκαμε» ακούω να μου λέει ο γιος μου, τότε κάναμε πίσω και ξεκινήσαμε νέα προσπάθεια να πλησιάσουμε τη φωτιά. Όμως ο ξαφνικός αέρας που άρχισε να φυσάει μέσα σε 15-20 δευτερόλεπτα έκανε τη φωτιά να επεκταθεί και να πολλαπλασιαστεί φθάνοντας το μέγεθος μίας μεγάλης πλατείας!

Κατεβαίναμε από το αυτοκίνητο πηγαίναμε 20-30 μέτρα μακριά και μέχρι να βάλουμε τη μηχανή του αυτοκινήτου μπροστά, πηγαίναμε ξανά πίσω καθώς πλησίαζε και άλλο η φωτιά. Και από εκεί έγινε το μεγάλο κακό και ερχότανε προς το χωριό»!

Οι αντιπυρικές ζώνες και η προστασία του χωριού
Ο κ. Μουστακέλλης εξήγησε ότι περιμένοντας τη φωτιά να «κατέβει» στο χωριό δεν κάθισαν με σταυρωμένα χέρια.

Είχαν φτιάξει, νωρίτερα, ζώνες όπου υπήρχε αγροτικός δρόμος, καθάρισαν δεξιά και αριστερά ό,τι χόρτα ξερά είχε, και είχαν δημιουργήσει τρεις ζώνες για να «πιάσουν» τη φωτιά σε περίπτωση που τους «έφευγε» και πράγματι αυτό λειτούργησε.

«Δεν κινδύνευσε ο οικισμός, ήμασταν ομάδες. Τη μεγάλη προσπάθειά μας τη δώσαμε στο μέτωπο της φωτιάς σην περιοχή που λέγεται «Κόκκινο νερό» για να μην φύγει από το ποτάμι που υπάρχει εκεί και σε ένα σημείο πριν από εκεί ενώνονται τα δέντρα σε μία χαράδρα και μας πάει προς Αρχάγγελο, Αίθωνα, διότι η βλάστηση εκεί είναι πυκνή και δε θα προλαβαίναμε να κάνουμε τίποτα αν είχε αέρα.

Τα ελικόπτερα εκείνη την ημέρα δεν μπορούσαν να κάνουν τίποτα, δεν ξέρω γιατί. Ευτυχώς κόπασε ο αέρας και η φωτιά πλέον δεν έτρεχε με μεγάλη ταχύτητα» είπε ο κ. Μουστακέλλης.

Έλλειψη εναέριων μέσων
Ο πρόεδρος της Μαλώνας ερωτηθείς για την πυρκαγιά εξήγησε ότι σε αυτήν που έκαιγε την περιοχή του δεν είχε μεγάλες φλόγες, όμως είχε ζητήσει για την αντιμετώπισή της «μεγάλη ισχυρή δύναμη από ξηρά και αέρα».

Ο ίδιος τόνισε την έλλειψη εναέριων μέσων λέγοντας ότι τα ελικόπτερα δεν μπορούσαν να φέρουν το αποτέλεσμα που έπρεπε λόγω του μεγέθους της πυρκαγιάς (την ημέρα που το μέτωπο ήταν ανεξέλεγκτο) και πως έπρεπε να επιχειρούσαν περισσότερα αεροσκάφη τύπου καναντέρ.

«Τα καναντέρ τα μάχιμα δεν υπήρχαν στον αριθμό που έπρεπε.
Δεν ήρθαν έγκαιρα τα εναέρια μέσα που χρειάζονταν...» είπε ο κοινοτάρχης.
Ο κ. Μουστακέλλης εξέφρασε την αγανάκτησή του γατί το ότι το μέτωπο ξέφυγε πλάγια δέκα χιλιόμετρα, ενώ για το μπροστινό μέτωπο είπε χαρακτηριστικά ότι «δεν μπορούσε να το κρατήσει κανείς... θα καταλήξει στη θάλασσα είχαν πει, και έτσι έγινε».

Ειδική μνεία ο πρόεδρος της Μαλώνας έκανε για όλους τους εθελοντές που συμμετείχαν στην κατάσβεση της φωτιάς, και ιδιαίτερα για τα παιδιά από τον Αρχάγγελο: «Ήρθαν πολλά παιδιά από Αρχάγγελο και φορτώθηκαν τις μάνικες και ανέβαιναν σαν τους αετούς και μέχρι τώρα βρίσκονται σε αυτά τα σημεία όπου υπάρχουν δυνάμεις της πυροσβεστικής και εθελοντές και σβήνουν ό,τι καίγεται»!

Αναφορικά με την «επιστράτευση» των συγχωριανών του ο κ. Μουστακέλλης είπε πως έγιναν οι ζώνες, υπήρξε περιφρούρηση και συντονισμένη προσπάθεια από όλους γι’ αυτό και τελικά η φωτιά δεν «ξέφυγε» προς Αίθωνα, Αρχίπολη και Επτά Πηγές.