Ηλίας Καραβόλιας: Τραβώντας την κουρτίνα των... μεγάλων αριθμών

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Ηλίας Καραβόλιας

«Οφείλουμε να τρυπήσουμε τον τοίχο, πρέπει να τον διαβούμε με τη λίμα, αργά και με υπομονή» (Βίνσεντ Βαν Γκογκ) Πριν λίγους μήνες γράφτηκε ότι ένα μεγάλο ιδιωτικό project εγκατάστασης οπτικών ινών στη χώρα θ’ ανερχόταν κοντά στα 2 δις ευρώ. Σήμερα διαβάζουμε ότι τα data centers που ανακοινώθηκαν από κολοσσό του Διαδικτύου θα συμβάλουν με 2,2 δις στον εγχώριο πλούτο.

Δεν αμφιβάλλω για την ακρίβεια των προβλέψεων. Αναρωτιέμαι όμως γιατί αυτές δεν συνοδεύονται από το μείζον ζητούμενο: το πότε, πώς και πόσο θ’ ανεβεί με αυτά τα δις, το διαθέσιμο εισόδημα και ο μισθός.

Οι συνάδελφοι οικονομολόγοι θα θεωρήσουν ότι (σκόπιμα) αγνοώ έννοιες όπως πολλαπλασιαστές εισοδήματος και επενδύσεων. Ή ότι αμφισβητώ τα δικά μας ιερά, τα τεχνοκρατικά ιερογλυφικά των προβλέψεων ( assumptions, projections. forecasting) . Δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Το αντίθετο.

Νιώθω, αναλύω αλλα και βιώνω, επί χρόνια τώρα, το time lapsus, τις χρονικές υστερήσεις στον ελληνικό στρεβλό καπιταλισμό. Αυτή τη διαρκή ασταθή διαλεκτική, αλλά και τη διευρυνόμενη απόσταση, μεταξύ μακροοικονομίας -μικροοικονομίας. Το πόσο δηλαδή αργούν τα δις των μεγάλων επενδύσεων να γεννήσουν περισσότερα ευρώ για όλους.

Αυτό είναι το καλά κρυμμένο μυστικό της εκάστοτε εξουσίας, η καλυμμένη εξίσωση της ολιγοπωλιακής δομής στην ελληνική οικονομία. Μιλώντας αυστηρά -σε όρους μακροοικονομικής θεωρίας- δεν νομίζω ότι διαφωνεί κανείς για το κενό παραγωγής: το χάσμα μεταξύ πραγματικού και δυνητικού ΑΕΠ.

Το ερώτημα εδώ διατυπώνεται, για τους μυημένους, και ως εξής: κατά πόσο ένα οικονομετρικό μοντέλο προβλέψεων μπορεί να αποτυπώσει α) την μακροπρόθεσμη έκταση του κενού παραγωγής και β)την ισχύ της δυναμικής του ΑΕΠ μιας χώρας μακροπρόθεσμα. Με απλά λόγια-και επανερχόμενος στα δις από τις οπτικές ίνες και τα data centers : είναι άλλο πράγμα το «δυνητικό ΑΕΠ» και άλλο η πραγματικότητα των χρονικών υστερήσεων, η μη καθολική ωφέλεια και η μη διάχυση του πλούτου στην τσέπη του καθενός (που θα χρησιμοποιεί τις οπτικές ίνες, το cloud, και θα στέλνει data στα digital logistics…).