Δρ. Ιωάννης Ηλ. Βολανάκης| Χριστούγεννα: Εορτή της ειρήνης και της χαράς

Rodiaki NewsRoom

Γράφει o
Δρ. Ιωάννης Ηλ. Βολανάκης
Επίτιμος έφορος αρχαιοτήτων

«Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη»
(Λουκ. 2, 14)
Οι άνθρωποι σε ολόκληρη σχεδόν την οικουμένη, εορτάζομε και εφέτος την εορτή των Χριστουγέννων, την εορτή του φωτός, της ειρήνης, της αγάπης, της συναδελφώσεως διαφόρων λαών και ποικίλων παραδόσεων και πολιτισμών. Οι απαρχές της εορτής αυτής χάνονται στα βάθη των αιώνων και των χιλιετηρίδων.

Στην Καινή Διαθήκη δεν γίνεται καμμία αναφορά στην ημερομηνία της γεννήσεως του Ιησού Χριστού. Εάν υπήρχε παρόμοια αναφορά, τότε η Εκκλησία από ενωρίς θα καθιέρωνε την εορτή των Χριστουγέννων. Οι Χριστιανοί κατά τους πρώτους αιώνες εόρταζαν την Γέννηση του Χριστού μαζί με την Βάπτιση αυτού, στις 6. Ιανουαρίου (Εορτή της εμφανίσεως του Χριστού στην γη, εορτή της Επιφανίας του Χριστού ή των Θεοφανίων).

Παράλληλα η Εκκλησία κατέβαλε προσπάθειες, προκειμένου να απομακρύνει τους βαπτισμένους Χριστιανούς από την συμμετοχή των στην εορτή της 25ης Δεκεμβρίου της γεννήσεως του Ηλίου (Dies invicti solis = γενέθλιος ημέρα του ανίκητου Ηλίου), η οποία συνεδέετο άμεσα με την αρχαία εθνική θρησκεία και λατρεία και ήταν πολύ αγαπητή στον απλό λαό.

Επειδή όμως οι προσπάθειές της αυτές δεν ετελεσφόρησαν, απεφάσισε και εισήγαγε στις αρχές του 4ου αι. την εορτή των Χριστουγέννων και όρισε να εορτάζεται αυτή στις 25 Δεκεμβρίου, εξοβελίζοντας με αυτόν τον τρόπο την παλαιά εθνική εορτή.
Σύμφωνα με την χριστιανική διδασκαλία, κατά την ημέρα των Χριστουγέννων εγεννήθη ο νοητός ήλιος της δικαιοσύνης, ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός, ο Σωτήρας του κόσμου. ΄Ενεκα τούτου και η υμνολογία της εκκλησίας κάνει συχνά αναφορές στον Χριστό, αποκαλώντας Αυτόν «Ήλιον της δικαιοσύνης», τον Οποίον «γιγνώσκει εξ ύψους Ανατολή» κλπ. Επίσης ο Χριστός ονομάζεται «Μεγάλης βουλής Άγγελος», ο Οποίος έφερε σε όλους τους ανθρώπους την ειρήνη.

Από ότι γνωρίζουμε, για πρώτη φορά η εορτή των Χριστουγέννων εισήχθη στην Εκκλησία της Ρώμης περί το έτος 335 μ. Χ. Από την Ρώμη εισήχθη βαθμιαίως στις Εκκλησίες της Ανατολής. Ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος (περίπου 349-407), ευρισκόμενος ακόμη στην Αντιόχεια και σε σχετικό Λόγο του κατά την ημέρα των Χριστουγέννων του έτους 386, αναφέρει τα εξής :

« Καίτοι γε ούπω δέκατόν εστιν έτος, εξ ου δήλος και γνώριμος η ημέρα (των Χριστουγέννων) γεγένηται» (Migne, Patrologia Graeca, τ. 49, 353).
Συνεπώς στην Εκκλησία της Αντιοχείας η εορτή των Χριστουγέννων εισήχθη το πρώτον περί το έτος 376. [Β. Στεφανίδης Εκκλησιαστική Ιστορία, Αθήναι 1959, σ. 313].

Είναι αξιοσημείωτο, ότι το γεγονός της Γεννήσεως του Χριστού αναφέρεται με σχετικές λεπτομέρειες κυρίως από τον Ευαγγελιστή Λουκά (Λουκ. 2, 1-20) και συνοπτικότερα από τον Ματθαίο (Ματθ. 1, 18-25 και 2,1-12), ενώ δεν γίνεται ειδική μνεία αυτού από τον Ευαγγελιστή Μάρκο και το Ιωάννη, αλλά απλά αυτή προϋποτίθεται και η εξιστόρηση του κηρύγματος και του δημοσίου βίου του Χριστού αρχίζει από την ενηλικίωση και την Βάπτιση Αυτού.

Κατά τον Ευαγγελιστή Λουκά, οι ΄Αγγελοι έψαλλαν κατά την Γέννηση του Χριστού τον ύμνο : «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία» (Λουκ. 2, 14).
Είναι αξιοσημείωτο, ότι από τις τρεις φράσεις του ύμνου αυτού, η πρώτη αναφέρεται στην επιβαλλόμενη δοξολογία του «εν υψίστοις Θεού» και οι δύο επόμενες στην «επί γης ειρήνη» και στην «εν ανθρώποις ευδοκία».

Η Γέννηση του Χριστού απέβλεπε και αποβλέπει στο να ειρηνεύσουν οι άνθρωποι με τον Θεό και μεταξύ των και να κυριαρχήσει σε όλη την γη η ειρήνη και να εδραιωθεί μεταξύ αυτών. Η ειρήνη είναι ένα πρωταρχικό και πανανθρώπινο αίτημα και μία ευχή, η οποία αν και έχει διατυπωθεί κατά το παρελθόν επανειλημμένως, συνεχίζει να αποτελεί αίτημα και προσδοκία των ανθρώπων.

Αν και η ανθρώπινη παρουσία επάνω στη γη έχει ήδη μία μεγάλη χρονική διάρκεια, όμως η Ιστορία, παλαιότερη και πρόσφατη, αναφέρει πολυάριθμους, μικρούς και μεγάλους καταστρεπτικούς πολέμους και φαίνεται ότι οι άνθρωποι δεν έχουν παραδειγματισθεί από τις συνέπειες αυτών και δεν έχουν αλλάξει ουσιαστικά πρακτική.

Σύμφωνα με την Παλαιά Διαθήκη, ο Θεός εδημιούργησε τον άνθρωπο «κατ΄ εικόνα και καθ΄ ομοίωσιν» (Γέν. Α΄, 26), και τον έβαλε στον Παράδεισο (Γέν. Β΄, 8), προκειμένου να βρίσκεται σε διαρκή επικοινωνία με τον Θεόν και να ζει ευτυχής. Όμως διά της παρακοής και της πτώσεως ο άνθρωπος απεμακρύνθη από τον Θεό και τον Παράδεισο. Στην εποχή του Ομήρου (περίπου 8ος αι. π. Χ.) και παλαιότερα, - σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην Ιλιάδα και την Οδύσσεια -, οι θεοί ζούσαν ανακατεμένοι με τους ανθρώπους, εποχή, την οποία αργότερα οι άνθρωποι ενεθυμούντο με μεγάλη νοσταλγία και ηύχοντο αυτή να επανέλθει.

Με την ενανθρώπιση του Χριστού, ο Θεός έγινε άνθρωπος, για να φέρει την ειρήνη στην οικουμένη και για να επικρατήσει η χαρά και η ευτυχία στη ζωή του καθημερινώς ταλανιζομένου ανθρώπου. Κατά τους Πατέρες της Εκκλησίας «ο Κύριος ενηνθρώπισεν, ίνα ημείς θεοποιηθώμεν».

Πρωτίστως όμως ο άνθρωπος θα πρέπει να κατανοήσει, ότι η ειρήνη και η ευτυχία βρίσκονται μέσα μας και όχι έξω από εμάς. Εάν ειρηνεύσωμε εσωτερικά, τότε θα μπορούμε να ειρηνεύσωμε, τόσο με τον Θεόν, όσο και με τους συνανθρώπους μας και έτσι θα μπορέσει να επικρατήσει η ειρήνη σε όλη την οικουμένη.

Επιθυμία και ευχή όλων των ανθρώπων, ανέκαθεν και ειδικότερα σήμερα, ήταν και εξακολουθεί να είναι, να παύσουν οι έριδες και οι διαμάχες μεταξύ ατόμων, λαών, κρατών, θρησκειών, ιδεολογικών κλπ. και να βασιλεύσει παντού και πάντοτε ειρήνη, την οποίαν διά της Γεννήσεως Αυτού έφερε ο Χριστός σε ολόκληρη την ανθρωπότητα.

΄Εχει λεχθεί προσφυέστατα, ότι : «Ο άνθρωπος με την θέλησή του μπορεί να αλλάξει τον εαυτό του, με την αγάπη του τούς άλλους και με την σκέψη του ολόκληρο τον κόσμο».

Επίσης, ο μεγάλος ΄Αγιος της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, κήρυκας της ειρήνης και της χαράς, ο «Φτωχούλης του Θεού», ο ΄Αγιος Φραγκίσκος της Ασσίζης (*1182- + 1226), μεταξύ άλλων εκήρυττε και τα εξής : «΄Οποιος έχει σμίξει με τον Θεό, κερδίζει τρία πράγματα : παντοδυναμία χωρίς δύναμη, μεθύσι χωρίς κρασί, ζωή χωρίς θάνατο».

«Ο ΛΟΓΟΣ ΕΙΝΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΓΕΝΝΗΣΗ ΕΝΟΣ ΠΑΙΔΙΟΥ
Ο παρόν λόγος δεν αφορά στο σπουδαίο κατόρθωμα ενός ισχυρού άνδρα,
ούτε στην σπάνια εφεύρεση ενός σοφού,
αλλά ούτε και στο ευσεβές έργο ενός Αγίου.
Στην πραγματικότητα αυτό που συνέβη υπερβαίνει κάθε έννοια και κάθε ανθρώπινη λογική.

Απλά η γέννηση ενός παιδιού θα έχει ως επακόλουθο τη ριζική μεταμόρφωση όλων των πραγμάτων.
Αυτή θα φέρει σε όλη την ανθρωπότητα την λύτρωση και την σωτηρία.
Γιατί ματαιοπονείτε βασιλιάδες, ισχυροί κυβερνήτες, φιλόσοφοι και καλλιτέχνες, ιδρυτές θρησκειών και ηθικολόγοι ;

Όλα τα παραπάνω συνέβησαν απλά και μόνο με την γέννηση ενός παιδιού».
(Μετάφραση από τα Γερμανικά ενός παλαιού χριστουγεννιάτικου ποιήματος).
Με τις παραπάνω σκέψεις ο γράφων εύχεται στους αγαπητούς αναγνώστες της εφημερίδας : «Η ΡΟΔΙΑΚΗ», Καλά Χριστούγεννα και Χρόνια Πολλά και από Θεού ευλογημένα.