Φίλιππος Ζάχαρης: Η αρχή και το τέλος της ζωής

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Φίλιππος Ζάχαρης

Πώς να προχωρήσει ο άνθρωπος όταν δεν πετυχαίνει τους στόχους της ζωής που έχει θέσει εξαρχής και τους σκοπούς που υπηρετεί στην πορεία του, που είναι απρόβλεπτη και άγνωστη σε ό,τι αφορά τις εξελίξεις και τα απρόοπτα συμβάντα;

Ποιους υπολογισμούς να κάνει και ποιους όρους να επιβάλει όταν το παιχνίδι της ζωής έχει φαινομενικά άλλη αρχή και άλλο τέλος λόγω όλων αυτών που μεσολαβούν στο ενδιάμεσο;

Ο άνθρωπος δεν είναι ποτέ σχεδόν κύριος του εαυτού του, που λένε, μάλιστα, πολλές φορές δεν είναι παρά η σκιά. Τα δεδομένα σε τούτη τη ζωή αλλάζουν, όσο οι στιγμές αδυνατίζουν ή δυναμώνουν την εμπιστοσύνη του καθενός στον εαυτό του και τους άλλους, όσο οι άνθρωποι κάνουν τους υπολογισμούς για τη συνέχεια αλλά οι αλλεπάλληλες ανατροπές τούς κοστίζουν τα σχέδια.

Μιλάμε λοιπόν για το παράξενο παιχνίδι της ζωής που εκτυλίσσεται ενίοτε με ακατανόητο τρόπο, που άλλοτε δίνει και άλλοτε παίρνει από τους ανθρώπους, ένα παιχνίδι που αρχίζει και τελειώνει με μια και μόνη ελπιδοφόρα ανάσα, την ανάσα της ελευθερίας και του νοητικού αδέσμευτου.

Όλος ο κόσμος ζει και αναπνέει στους ρυθμούς τού σήμερα, του αύριο και του χθες. Το ίδιο το χρονικό όριο και περιθώριο, η ελπίδα για την αλλαγή αλλά όχι την καταστροφή του τέλους, η αιώνια πίστη στο άπειρο, το προσκύνημα στο Άγνωστο, όλα αυτά παίζουν σημαντικό αλλά πάνω απ΄όλα κομβικό ρόλο στη ζωή ενός ανθρώπου.

Πώς όμως να πορευθεί ο άνθρωπος αν όλα αυτά του τα αποστερεί η συνθήκη μιας μονότονης και μονόπλευρης συμφωνίας με εκείνους που καθορίζουν εικονικά την αρχή και το τέλος, σμιλεύοντας όπως μόνο εκείνοι ξέρουν με μεράκι τα θρυμματισμένα κομμάτια της ψυχής;

Πώς και με ποιο τρόπο να συμβαδίσει η ανθρώπινη επιθυμία με το ασυγκράτητο πάθος που φωλιάζει στα εσώτερα του ανθρώπου και που τον κάνει να διασχίζει τον λαβύρινθο της ζωής χωρίς σημάδια και βοηθήματα ώστε να βρει κάποτε τον σκοπό και το τέλος της; Μπορεί η ίδια η ζωή να μην έχει τέλος και σκοπό. Μπορεί όμως και τα μυστικά της να είναι καλά κρυμμένα στα βάθη των χρόνων, από τότε που ο άνθρωπος άρχισε να αναζητά τους λόγους και τις αιτίες της Ύπαρξης, από τότε που ξεκίνησε να φιλοσοφεί. Υπάρχουν άραγε εκ των προτέρων υπολογισμοί;

Μπορεί ο άνθρωπος να προβλέψει τη διάρκεια της απόστασης και κατ΄επέκταση τον χρόνο που πρέπει να διανύσει μέχρι να φτάσει στο τέλος; Τα ερωτήματα αυτά μπορεί να μην βρουν ποτέ απάντηση.

Μπορεί να είναι από τη φύση τους αναπάντητα και έτσι να παραμείνουν. Μπορεί όμως και κάπου να είναι δυνατή η πρόσβαση στην αλήθεια, αν υποτεθεί πως από μόνη της η ζωή σημαίνει αυτό που πραγματικά είναι και αυτό το είναι ρέπει στο να εξηγηθεί.

Οι άνθρωποι θα πρέπει ακόμη να ψάξουν πολύ, να σκάψουν βαθιά εντός τους, προκειμένου να αποκαλυφθούν κάποτε τα μυστικά. Αυτή η αναζήτηση όμως μπορεί να έχει και διαφορετικό αποτέλεσμα, να μην αποκαλυφθεί ποτέ και τίποτε. Η ίδια η ζωή, η μορφή και το περιεχόμενό της είναι ένα μυστικό από αυτά που δεν αποκαλύπτονται εύκολα.

Μπορεί όμως να είναι απλά μια στιγμή στον χρόνο, μια κουκίδα στο άπειρο που βυθίζεται συχνά η σκέψη και ο νους. Τα όνειρά μας μπορεί και να είναι τα μηνύματα γι’ αυτό που συνέβη, αυτό που εκτυλίσσεται πότε με σταθερή και πότε με ακανόνιστη ροή, ένα σημάδι για αυτό που επέρχεται.

Μπορεί να μην είναι όμως και τίποτε απ΄όλα αυτά. Σε τελική ανάλυση στα αινίγματα μόνο υποθέσεις μπορούν να γίνουν, είτε με τη σκέψη είτε με τον νου, τη λογική και το συναίσθημα.

Η πορεία όμως, σε κάθε περίπτωση, δεν είναι ευκολοδιάβατη. Η ίδια η ζωή στήνει ή απομακρύνει τα εμπόδια και τις πιθανότητες να τα διαβεί ο καθένας. Στο τέλος απομένει μόνο μια απορία – η σταθερή απορία – για το αν και κατά πόσο μπορούμε να φτάσουμε σε κάποιο τέλος. Η επιτυχία των στόχων μπορεί και να μην είναι το μυστικό που θα πρέπει να αποκαλυφθεί με κάποια απόδειξη.

Τα ίδια τα γεγονότα το αποδεικνύουν. Όλες οι στιγμές που ανατρέπουν βίαια τα προκαθορισμένα σχέδια. Η ίδια η ζωή μπορεί να είναι η αρχή και το τέλος των νοητών πραγμάτων. Μπορεί να είναι όμως και ένα κενό ή μια παρέκκλιση του κοσμικού χρόνου, ένα πέρασμα από την ανυπαρξία στο ζην μιας άχρονης πορείας που μπορεί και να μην ξεκίνησε ποτέ.

Αυτό όμως είναι έργο της ποίησης και της φιλοσοφίας. Η ίδια η ζωή από μόνη της δεν αποτελεί απόρροια της λογικής τάξης των πραγμάτων. Χωρίς αυτό να σημαίνει πως είναι παράλογη. Ζωή μπορεί να σημαίνει μια φράση, μια λέξη, ένα κοίταγμα, ένας θόρυβος ή μια σιωπή. Το ταξίδι της να φαντάζει σύντομο αλλά με τους όρους της θνητής λογικής.