Ελευθέριος Καντίνος: Golden Passport: Ευχή ή Κατάρα για την τοπική οικονομία;

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Ελευθέριος Καντίνος

Τα Golden Passports (χρυσά διαβατήρια), ένας μηχανισμός που επιτρέπει σε πλούσια άτομα να αποκτούν μόνιμη κατοικία ή υπηκοότητα μέσω σημαντικών επενδύσεων, έχουν προκαλέσει συζητήσεις παγκοσμίως.

Ενώ αρκετοί πολιτικοί εντός και εκτός Ελλάδος υπόσχονται οικονομικά πλεονεκτήματα, αυτοί οι μηχανισμοί φέρνουν επίσης προκλήσεις που απαιτούν μια κριτική εξέταση.

Εισαγόμενα στην Ελλάδα το 2014, τα προγράμματα Golden Passport προσφέρουν πενταετή άδεια παραμονής σε όσους επενδύουν τουλάχιστον €250,000 σε ακίνητα.

Πρόσφατες αλλαγές έχουν διπλασιάσει αυτό το ποσό σε €500,000, επηρεάζοντας ιδιαίτερα δημοφιλείς περιοχές, όπως η Ρόδος. Οι οικονομικές επιπτώσεις ήταν σημαντικές, συμβάλλοντας σχεδόν €1 δισ. στην ελληνική οικονομία του τρέχοντος έτους, όπως αναφέρει το Greek City Times.

Αυτή η οικονομική πρωτοπορία είναι αναμφίβολα μια ευλογία για την Ελλάδα, δίνοντας μια δημοσιονομική «ανάσα» στην οικονομία.

Έρευνες αναφέρουν, ότι παγκοσμίως περισσότερες από 60 χώρες λειτουργούν προγράμματα χρυσού διαβατηρίου ή βίζας, με την Ευρωπαϊκή Ένωση μόνη της να εισπράττει πάνω από 21,4 δισ. ευρώ από αυτές τις πρωτοβουλίες.

Ωστόσο, το σύστημα χορήγησης της χρυσής βίζας δεν είναι χωρίς προκλήσεις, όπως τονίζουν αρκετοί οικονομολόγοι. Η απόφαση να διπλασιαστεί το κατώφλι των επενδύσεων οδήγησε σε έκρηξη αιτήσεων, δημιουργώντας μια ουρά από πάνω από 5,500 αναμονής για τις βίζες.

Αυτή η αύξηση οδήγησε ακούσια σε υψηλότερες τιμές ακινήτων, εντείνοντας την κρίση στέγασης, ιδιαίτερα σε πόλεις όπως η Αθήνα και τουριστικούς προορισμούς όπως η Ρόδος.

Οι ανησυχίες που εκφράζονται απο εμπεριστατωμένες έρευνες αναφορικά με το φαινόμενο των Golden Passports συμφωνούν με την κριτική ότι αυτά τα προγράμματα μπορούν να επιδεινώσουν τα υφιστάμενα προβλήματα στέγασης και ανισότητας.

Είναι όμως όλα τόσο... μαύρα; Η κριτική που ασκείται στο συστήμα χορήγησης χρυσού διαβατηρίου απαιτεί μια διακριτική προσέγγιση. Αναμφίβολα το κράτος μπορεί να αποκομίσει επιπλέον έσοδα απο τέτοια προγράμματα, τα οποία μπορεί να ενισχύσουν τον κρατικό προυπολογισμό.

Το κράτος όμως, πρέπει να μεριμνήσει για τις αναμφίβολα αρνητικές συνέπειες αυτών των προγραμμάτων και να ληφθούν μέτρα για να διασφαλιστεί μια ισορροπημένη προσέγγιση μεταξύ της αξιοποίησης των οικονομικών ωφελειών και της αντιμετώπισης των αρνητικών συνεπειών.

Αρχικά, η ενθάρρυνση διαφοροποιημένων επενδύσεων, εκτός από ακίνητα, όπως η υποστήριξη των τοπικών επιχειρήσεων, το χρηματιστήριο και έργων υποδομής, μπορεί να κατανείμει τα οικονομικά οφέλη πιο ομοιόμορφα.

Έπειτα, η εγκαθίδρυση μηχανισμών για τη δίκαιη κατανομή των διαβατηρίων είναι εξέχουσας σημασίας. Η άποψη της Transparency International συμφωνεί με την ανάγκη για αξιόπιστους ελέγχους προκειμένου να αποτραπεί η κατάχρηση του συστήματος.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να επιβλέπει τη διαδικασία ανάκλησης της υπηκοότητας ή της κατοικίας από όσους δεν έπρεπε ποτέ να τη λάβουν.

Τέλος, είναι καθοριστικής σημασίας να απελευθερωθεί η αγορά ακινήτων, όχι μόνο σε θέματα πολεοδομίας και αδειών αλλα και απο άποψη χρηματοδότησης μέσω φτηνού δανεισμού και επιδοτήσεων για το χτίσιμο νέων οικοδομών.

Η κατασκευή περισσότερων δημοσίων κατοικιών, οι επιδοτήσεις για οικογένειες και απλούστευση της άδειας κατασκευής μπορούν ν’ αυξήσουν την προσφορά κατοικιών, μειώνοντας έτσι τις τιμές των ακινήτων.

Με τις παραπάνω ενέργειες, οι προκλήσεις που προκύπτουν, όπως η κρίση στέγασης και η ανισότητα, μπορούν να ξεπεραστούν και να διασφαλιστεί μια δίκαιη και βιώσιμη ανάπτυξη.