Χρήστος Γιαννούτσος: Χρήση τεχνητής νοημοσύνης στη δημόσια εκπαίδευση ή επιστροφή, στο χαρτί και το μολύβι;

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο
Χρήστος Γιαννούτσος*

Το τελευταίο διάστημα γίνεται λόγος για τις ανακοινώσεις της Συνόδου των Πρυτάνεων περί διαδικτυακών εξετάσεων στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση.

Γι’ αυτή την απόφαση υπάρχουν αρκετές φωνές από τον ακαδημαϊκό χώρο που είναι αντίθετες, καθώς φέρνουν το επιχείρημα ότι οι φοιτητές θα χρησιμοποιήσουν την τεχνητή νοημοσύνη (χαρακτηριστική περίπτωση το παγκοσμίως πλέον γνωστό ChatGPT) για ν’ απαντήσουν τα θέματα των εξετάσεων και να περάσουν τα μαθήματα.

Αυτή τη στιγμή, η τεχνητή νοημοσύνη φαίνεται στους μαθητές και τους φοιτητές το μέσο με το οποίο θα μπορέσουν να πάρουν εύκολο βαθμό στις εξετάσεις τους χωρίς καν να «ιδρώσουν». Συγκεκριμένα, βάσει πρόσφατων δημοσιεύσεων, αν ο αλγόριθμος ChatGPΤ ήταν φοιτητής ή φοιτήτρια του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (ΑΠΘ), αυτή τη στιγμή θα μπορούσε να έχει περάσει με πολύ καλή βαθμολογία, και συγκεκριμένα με βαθμό 8 στα 10, το προπτυχιακό μάθημα της Ψηφιακής Επεξεργασίας Εικόνας στις εξετάσεις του χειμερινού εξαμήνου στο Τμήμα Πληροφορικής.

Το ίδιο ισχύει και για τις εργασίες που αναθέτουν οι εκπαιδευτικοί στα παιδιά του Δημοτικού και στους εφήβους του Γυμνασίου και του Λυκείου. Η απάντηση στις εργασίες τους βρίσκεται στην Τεχνητή Νοημοσύνη, θέτοντας απλά το ερώτημα και λαμβάνοντας την απάντηση.

Το ερώτημα λοιπόν που τίθεται από την πλευρά του γράφοντος είναι το ακόλουθο: Πρέπει να χρησιμοποιούμε την τεχνητή νοημοσύνη στη δημόσια Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια Εκπαίδευση ή πρέπει να στραφούμε στις παραδοσιακές μεθόδους διδασκαλίας;

Και αναφέρω την επιλογή της στροφής προς τις παραδοσιακές μεθόδους διδασκαλίας με αφορμή την απόφαση της Σουηδίας να στρέψει το εκπαιδευτικό της σύστημα περισσότερο προς τα τυπωμένα βιβλία, την ανάγνωση και την παραδοσιακή πρακτική της γραφής, και λιγότερο στα tablets, τη χρήση του διαδικτύου και την πληκτρολόγηση. Το επιχείρημα της κυβέρνησης της Σουηδίας είναι, ότι η υπερψηφιοποιημένη προσέγγιση του εκπαιδευτικού μοντέλου της Σουηδίας, συμπεριλαμβανομένης της εισαγωγής tablet σε νηπιαγωγεία, έχει οδηγήσει στη μείωση των βασικών δεξιοτήτων των παιδιών.

Και τα αναφέρω όλα αυτά τη στιγμή που η Σουηδία κατετάγη 9η μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών στον διαγωνισμό PISA (Μαθηματικά, Φυσικές Επιστήμες, Κατανόηση Κειμένου), ενώ η Ελλάδα, όπου αυτή τη στιγμή γίνεται διάλογος για μια ψηφιοποιημένη προσέγγιση του εθνικού μας εκπαιδευτικού συστήματος, είναι προτελευταία (28η από τις 29 χώρες!). Και αυτό που επίσης πρέπει να επισημανθεί είναι ότι οι μαθητές των ελληνικών ιδιωτικών σχολείων είχαν σαφώς καλύτερα αποτελέσματα στις εξετάσεις της PISA από τους μαθητές των ελληνικών δημόσιων σχολείων! Επομένως, κρούεται ο κώδωνας κινδύνου, μεταξύ άλλων, και για την ύπαρξη κοινωνικών ανισοτήτων στην ελληνική εκπαίδευση.

Προσωπική μου άποψη είναι ότι θα είχε πολύ ενδιαφέρον για τον δημόσιο διάλογο στον χώρο της Παιδείας σε τοπικό επίπεδο να ενημερωθούμε από τους αρμόδιους φορείς για τα αποτελέσματα των παιδιών μας στην περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, και ιδίως στο νησί της Ρόδου, αν υπήρξε συμμετοχή μαθητών και μαθητριών.

Συνεπώς, με αφορμή τα αποτελέσματα στον διαγωνισμό PISA και τη ραγδαία ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης, θα πρέπει να υπάρξει ένας στρατηγικός σχεδιασμός για την Παιδεία, όχι μόνο σε εθνικό αλλά και σε περιφερειακό επίπεδο, προκειμένου η τεχνητή νοημοσύνη να χρησιμοποιείται επικουρικά με τις παραδοσιακές μεθόδους διδασκαλίας. Η τεχνητή νοημοσύνη πρέπει να αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο και όχι την αιτία της απώλειας της κριτικής σκέψης στον βωμό της άριστης βαθμολογίας για τις μελλοντικές γενιές.

* Ο Χρήστος Γιαννούτσος είναι επαγγελματίας Μεταφραστής στη Ρόδο και υποψήφιος Διδάκτωρ του Τμήματος Ξένων Γλωσσών, Μετάφρασης και Διερμηνείας του Ιονίου Πανεπιστημίου.