Φίλιππος Ζάχαρης: Η γυναίκα στην ελληνική κοινωνία

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο
Φίλιππος Ζάχαρης
zachfil64@gmail.com

Επί πολλά συναπτά έτη επικρατούσε η νοοτροπία ότι η γυναίκα πρέπει να ασχολείται αποκλειστικά με τις δουλειές του σπιτιού και πως ο άνδρας είναι το αφεντικό.

Περνώντας τα χρόνια, η νοοτροπία αυτή έδειχνε να αλλάζει έστω και με πολύ κόπο. Εντούτοις πολλά έχουν απομείνει ακόμη και ειδικά στην χώρα μας, όπου οι παραδόσεις που συνδέονται με συντηρητικά ήθη και έθιμα, δημιουργούν μια ερμαφρόδιτη κατάσταση, με τους νέους γονείς να θεωρούν πως ξεχωρίζουν, αλλά κατουσίαν να συντηρούν τις ίδιες αναχρονιστικές αντιλήψεις και νοοτροπίες. Παθογένειες κατά το δοκούν.

Δεν βλέπει κανείς δηλαδή κάτι ξεχωριστό στην ανατροφή των παιδιών, απλά σε γενικές γραμμές διαφημίζεται και προβάλλεται ανελέητα η υπερπροστασία αλλά πρωτίστως ότι το «δικό μας παιδί» ξεχωρίζει από τα άλλα. Υπεροχή παντού, από το φύλο μέχρι την ανατροφή του παιδιού.

Η θέση της γυναίκας μπορεί να μην είναι σήμερα αποκλειστικά στο σπίτι, είναι δηλαδή ανεξάρτητη εργαζόμενη τρόπον τινά, όμως κανείς θα πρέπει να ψάξει πολύ καλά για να δει αν αυτή η ανεξαρτησία είναι επίπλαστη και φαινομενική. Επικρατεί επίσης ή ίδια πρακτική της Ελληνίδας μητέρας αλλά και του άνδρα, το να ζητούν την βοήθεια των μεγάλων για να κρατούν τα παιδιά τους, επειδή αυτοί έχουν τις δουλειές τους, λέει, και δεν προφταίνουν τα υπόλοιπα. Αναχρονιστικό στοιχείο και αυτό.

Ο ρόλος της μητέρας λοιπόν υποβαθμίζεται, συχνά διαμέσω μιας εικονικής οικονομικής ανεξαρτησίας, αναδεικνύεται σε ένα δήθεν απελευθερωμένο άτομο, αλλά στην ουσία δεν αποτελεί παρά αντικείμενο εκμετάλλευσης, από την εργοδοσία μέχρι τον σύντροφο και τους γονείς.

Η σύγχρονη Ελληνίδα μητέρα επιφορτίζεται εκ νέου με υποχρεώσεις, άλλου χαρακτήρα αυτή τη φορά, με τον άνδρα να έχει και πάλι τον πρώτο λόγο σε όλα ακόμη και στα οικονομικά της συντρόφου του. Ένα άλλο φαινόμενο, επίσης, που το τελευταίο χρονικό διάστημα κάνει την εμφάνισή του είναι και η ενδοοικογενειακή βία, τα περιστατικά ξυλοδαρμών των παιδιών και της γυναίκας από τον άνδρα, δείγμα ότι οι νοοτροπίες του ισχυρού τάχα ανδρικού φύλου καλά κρατούν.

Μάλιστα, το γεγονός ότι κάποιες φορές και η μητέρα καταφεύγει σε βιαιοπραγίες ή αυτοχειρία, αυτό αναδεικνύεται πολύ περισσότερο ως είδηση και πρώτο θέμα στον Τύπο, παρά αν αυτό το έκανε άνδρας. Ο αναχρονισμός και οι διακρίσεις συνεχίζονται αναφανδόν. Η θέση της γυναίκας λοιπόν στην ελληνική κοινωνία μπορεί να έχει βελτιωθεί συγκριτικά με τα παλαιότερα χρόνια, εντούτοις δεν πρέπει να γίνεται επουδενί λόγος για κάποιας μορφής επανάσταση ή πανηγυρική ισότητα.

Η θέση της στην εργασία εξακολουθεί να είναι υποβαθμισμένη, παρά τις όποιες βελτιώσεις. Η σεξουαλική παρενόχληση είναι σχεδόν κανόνας και ας κόπτονται κάποιοι περί δήθεν δικαιωμάτων γυναικών να καταφεύγουν στην δικαιοσύνη, αφού παρατηρείται το φαινόμενο πολύ συχνά ο βιαστής να αθωώνεται με την αιτιολογία ότι η γυναίκα ήταν αυτή που προκάλεσε το βιασμό. Προσέξτε το: η γυναίκα προκάλεσε το βιασμό, που έλαβε χώρα, αλλά ο άνδρας αθωώνεται επειδή τον προκάλεσε εκείνη, παρά το γεγονός ότι στην πραγματικότητα έγινε βιασμός. Ο παραλογισμός του επιχειρήματος σε όλες του τις διαστάσεις.

Αυτό βέβαια δεν ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις, καθώς ενίοτε αποδίδεται και κάποιας μορφής δικαιοσύνη στο θύμα που συνήθως είναι η γυναίκα.

Σε γενικές γραμμές όμως είναι ακόμη δύσκολο εγχείρημα η καταγγελία. Αυτό από μόνο του δεν επιτρέπει και μεγάλη αισιοδοξία για την θέση της γυναίκας στην Ελλάδα, ως μητέρας, συντρόφου και εργαζόμενης ταυτόχρονα. Αν μη τι άλλο σιγοκαίει – αν δεν είναι εμφανής – η τάση για ρητό σεβασμό του άνδρα, που με την σειρά του επωμίζεται το βάρος της αναχρονιστικής νοοτροπίας ότι «αυτός φέρνει το χρήμα στην οικογένεια και έχει την καλύτερα αμειβόμενη δουλειά».

Έχουμε να κάνουμε λοιπόν με έναν προβαλλόμενο εικονικό φεμινισμό που οδηγεί σε άλλα μονοπάτια υποτιθέμενης ανεξαρτησίας αλλά όχι απαραίτητα ισότητας, και με νοοτροπίες που παραπέμπουν σε κατάλοιπα άλλων εποχών. Δεν χρειάζεται να επικαλείται κανείς έρευνες και στατιστικές. Ο λόγος είναι ότι από την πολιτική μέχρι τον εργασιακό τομέα, οι γυναίκες – και όχι μόνο στην Ελλάδα – υποεκροσωπούνται.

Για να μην μιλήσουμε – πέρα από τη Δύση - για τις δικτατορίες της Ανατολής (βλ. Ρωσία, Κίνα, Λευκορωσία και αλλού), το Ισλάμ ή την Αφρική όπου δεν υπάρχουν καν δικαιώματα της γυναίκας, η οποία χρησιμοποιείται και προβάλλεται ως κυρίαρχο σύμβολο του σεξ ή επιεικώς υποδεέστερο σε όλα φύλο. Οι δυτικές κοινωνίες έχουν κάνει βήματα προς την κατεύθυνση της ισότιμης αντιμετώπισης των δύο φύλων. Δυστυχώς όμως και η βία κατά των γυναικών υπάρχει και η γυναίκα εξακολουθεί να υποεκπροσωπείται.

Στην Ελλάδα, ο φεμινισμός – και μιλώ για τον πραγματικό – είναι ακόμη σε νηπιακό επίπεδο. Το ίδιο – ίσως λίγο καλύτερα – οι σχέσεις μεταξύ των δύο φύλων στην οικογένεια. Πρέπει όμως να περάσουν πολλά ακόμη χρόνια για να μπορούμε να μιλήσουμε για μεγάλες κατακτήσεις.

Πρέπει να πάψει να λειτουργεί η γυναίκα ως αυτή που πρέπει να κάνει τα πάντα, από την οικογένεια μέχρι την εργασία. Μέχρι να γίνει αυτό, θα πρέπει να ελαττωθούν οι ευτελείς νοοτροπίες του τύπου «αυτή τον κάνει ότι θέλει» όταν πρόκειται για γυναίκα που τολμά να παίρνει αποφάσεις και ο άνδρας τις δέχεται. Πρέπει να ηττηθεί, εν κατακλείδι, ο φαλλοκρατικός ανδρισμός που επιφέρει πλείστα δεινά. Άνδρας και γυναίκα μπορούν να συνυπάρξουν ισότιμα, στη φιλία, στην οικογένεια και εργασία.

Είναι άνθρωποι πάνω απ’ όλα, με επιθυμίες, όνειρα και δικαιώματα. Όλα τα υπόλοιπα που ειπώνονται, είναι εκ του πονηρού.