Δρ. Δημήτρης Προκοπίου: Φέρουσα ικανότητα στον τουρισμό

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο
Δρ. Δημήτρης Προκοπίου

Η φέρουσα ικανότητα τουρισμού χρήσιμη προσέγγιση για τη διαχείριση των επισκεπτών σε ευάλωτες περιοχές. Η ιδέα της εξελίχθηκε έξω από τα πεδία της διαχείρισης της εμβέλειας, των οικοτόπων και της άγριας ζωής.

Σε αυτά τα πεδία, οι διαχειριστές προσπάθησαν να προσδιορίσουν τον μεγαλύτερο πληθυσμό ενός συγκεκριμένου είδους που θα μπορούσε να υποστηριχθεί από έναν βιότοπο για μεγάλο χρονικό διάστημα. Επίσης, οι επιστήμονες προσδιόρισαν τον μέγιστο ποσοστό επισκεπτών στις περιβαλλοντικά προστατευόμενες περιοχές, δηλαδή τα εθνικά πάρκα.

Η «φέρουσα ικανότητα του τουρισμού» ορίζεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού ως «Ο μέγιστος αριθμός ατόμων που μπορούν να επισκεφθούν έναν τουριστικό προορισμό ταυτόχρονα, χωρίς να προκαλείται καταστροφή του φυσικού, οικονομικού, κοινωνικοπολιτιστικού περιβάλλοντος και απαράδεκτη μείωση της ποιότητας. της ικανοποίησης των επισκεπτών».

Ενώ οι Middleton και Hawkins Chamberlain (1997) το ορίζουν ως «το επίπεδο ανθρώπινης δραστηριότητας που μπορεί να φιλοξενήσει μια περιοχή χωρίς να επιδεινώνεται η περιοχή, να επηρεάζεται αρνητικά η κοινότητα των κατοίκων ή η ποιότητα των επισκεπτών να μειώνεται» είναι ότι η φέρουσα ικανότητα είναι το σημείο στο οποίο ένας προορισμός ή αξιοθέατο αρχίζει να αντιμετωπίζει δυσμενείς επιπτώσεις ως αποτέλεσμα του αριθμού των επισκεπτών.

Η φέρουσα ικανότητα του τουρισμού , είναι ένα εργαλείο για τις τοπικές κοινωνίες, για τοπως θα γίνει η τουριστική ανάπτυξη. Στη συγκεκριμένη διαδικασία αναλύονται κάποιοι αριθμητικοί δείκτες της τουριστικής ανάπτυξης, όπως κλίνες ανα χιλιόμετρο παραλίας, επάρκεια υδάτων, πόσο αυτοί επηρεάζουν τη φέρουσα ικανότητα του νησιού, επίσης αναλύονται στοιχεία όπως πόσοι συνεδριακοί χώροι μπορεί να έχει ο προορισμός μέχρι πόσα τουριστικά λεωφορεία, ενώ αναλύονται τα πλεονεκτήματα ενός τόπου και τα σημεία προς βελτίωση, όπως επίσης οι τα δυνατά στοιχεία ,οι αδυναμίες, οι αδυναμίες και οι απειλές.

Εντός των δεικτών φέρουσας ικανότητα στον τουρισμό περιέχονται δείκτες που περιγράφουν το τουριστικό προϊόν και φυσικά την τουριστική προβολή. Ο κάθε προορισμός έχει συγκεκριμένο brand name το οποίο αρχικά αναπτυχθηκε αυτόματα. Η κατανοηση και καθορισμός ενός νέου του brand name της Ρόδου προϋποθέτει την μελέτη και άλλων τουριστικών προορισμών, παράλληλα με τα χαρακτηριστικά του νησιού αλλά και υπολογίζοντας επίσης και τη γνώμη για τον τόπο στις ιστοσελίδες γνώμης και κρατήσεων του εξωτερικού.

Αν και είναι δύσκολο να εντοπιστεί ένας συγκεκριμένος αριθμός επισκεπτών πέρα από τον οποίο ξεκινούν οι αρνητικές επιπτώσεις, ακόμη και μια ατελής εκτίμηση της φέρουσας ικανότητας στο τουρισμό μπορεί να καθοδηγήσει πολιτικές που περιορίζουν τον αριθμό των επισκεπτών και μειώνουν τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις του τουρισμού. Για παράδειγμα, η κυβέρνηση του Περού περιορίζει τον αριθμό των πεζοπόρους στο μονοπάτι των Ίνκας σε 500 την ημέρα, επειδή οι γεωλόγοι προειδοποίησαν ότι ένας μεγαλύτερος αριθμός θα μπορούσε να προκαλέσει σοβαρή διάβρωση.

Στο ακραίο σημείο, σε περιοχές όπου ο στόχος είναι να διατηρηθούν οι παρθένες συνθήκες, οποιοδήποτε επίπεδο χρήσης επισκεπτών δημιουργεί δυσμενείς ή αρνητικές επιπτώσεις, υποδηλώνοντας ότι η φέρουσα ικανότητα είναι μηδενική. Το αποδεκτό επίπεδο ζημίας είναι θέμα ανθρώπινης κρίσης. Εδώ αναφερόμαστε μόνο σε πρώτες ζώνες εθνικών δρυμών. Η κατανόηση τού τι είναι αποδεκτό είναι το επίκεντρο των ορίων της διαδικασίας σχεδιασμού αποδεκτών αλλαγών που αναφέρονται παρακάτω σε αυτό το άρθρο.

Ο βιώσιμος και δυναμικός τουριστικός προορισμός προϋποθέτει την υψηλή ποιότητα υπηρεσιών και τη διαφύλαξη του περιβάλλοντός πολιτιστικού και φυσικού, με αποτελεσματική και σύγχρονη τουριστική προβολή.

Αρκετές επιδράσεις του τουρισμού στην κοινωνία και τον πολιτισμό κρίνονται. Διάφορες μελέτες αναφέρονται σε περιπτώσεις στις οποίες ο τουρισμός έχει προκαλέσει μεγάλες αλλαγές στη δομή, στις αξίες και τις παραδόσεις των κοινωνιών.
Η επικοινωνία των ντόπιων με τους τουρίστες αποτελεί θετικό στοιχείο και φέρνει σε επαφή άτομα με διαφορετικά έθιμα, νοοτροπία και κουλτούρα. Ο πολιτισμός μιας περιοχής αποτελεί σημαντικό πόλο έλξης.

Παλαιότερα, ο τουρισμός αλλοίωνε τις παραδόσεις, τα τοπικά ήθη και έθιμα με αποτέλεσμα την αλλοίωση των πάντων, την εμπορευματοποίηση της κοινωνίας και την αποδόμηση των κοινωνικών παραδόσεων. Σήμερα, ο τουρισμός ευνοεί τις παραδόσεις, την ιστορία και τα ήθη μιας και πολλοί τουρίστες ενδιαφέρονται για τα ανωτέρω, και οι λαοί και οι κυβερνήσεις σε γενικό πλαίσιο υποστηρίζουν την ιστορία τις παραδόσεις και τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος.

Η σύγχρονη θεωρία του τουρισμού επανατοποθετεί τον τουρισμό σε νέα δεδομένα. Η βιώσιμη τουριστική ανάπτυξη προϋποθέτει τη σύνδεση της τοπικής κοινωνίας, των τοπικών παραδόσεων και της προστασίας του περιβάλλοντός στη παραγωγή του τοπικού τουριστικού προφίλ.

Η σύνθεση του τουρισμού, τοποθετείται σε νέα επίπεδα που σέβονται το περιβάλλον. Ο επισκέπτης ευαισθητοποιείται και αναχωρώντας από την περιοχή, φεύγει επιπλέον συνειδητοποιημένος.

Το παρόν άρθρο αποτελεί μέρος της Διδακτορικής Διατριβής, η οποία υπεβλήθη στο Τμήμα Ναυτιλιακών Σπουδών Πανεπιστημίου Πειραιώς, με τίτλο «Διαχείριση Παράκτιου Περιβάλλοντος και Τουρισμός» από τον υπογράφοντα, Δημήτρη Προκοπίου