Ηλίας Καραβόλιας: Ένας κόσμος που σε προσπερνά

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Ηλίας Καραβόλιας

«Η ευφυΐα είναι η σύζυγος, η φαντασία είναι η ερωμένη και η μνήμη είναι η υπηρέτρια»
(Βίκτωρ Ουγκώ)

Ο μεγάλος Γάλλος συγγραφέας δεν ήξερε ότι θα ερχόταν μετά από αιώνες η τεχνητή νοημοσύνη. Αλλά είχε περιγράψει με λογοτεχνική αύρα τη σειρά των προϊόντων του νου, της σκέψης, του πνεύματος.

Σήμερα, «η δομή παραχωρεί τη θέση της στην αυθορμησία και η ανθρώπινη δημιουργικότητα συνεργάζεται με την τεχνητή νοημοσύνη με έναν πιο ρευστό, επαναληπτικό τρόπο», όπως γράφεται στο γράφεται στο link (https://www.iefimerida.gr/zoi/ti-einai-vibe-working).

Έχω αναφερθεί ξανά το στο vibe coding (https://newideas.gr/mia-ekriktiki-synthiki-epitachynsis-toy-ilia-karavolia/?amp) αλλά αξίζει να επιμείνουμε…

Το κεφάλαιο πίσω από τα ΑΙ περιβάλλοντα και την αλγοριθμική βιομηχανία προσπαθεί να επιτύχει κάτι πρωτοποριακό: να μετατρέψει τις θολές ανθρώπινες σκέψεις σε δομημένα αποτελέσματα.

Ακούγεται απλό και σύγχρονο μηχανικό εργαλείο συναρμολόγησης ιδεών και προϊόντων των ιδεών, αλλά δεν είναι.
Μιλώντας πιο τεχνικά, θα λέγαμε ότι η δημιουργικότητα αλλάζει επίπεδο και ταχύτητα (είτε πρόκειται για κώδικα, είτε για στρατηγικές, έγγραφα ή σχέδια).
Κάποιοι φυσικά στην Silicon Valley κάνουν να φαίνεται η νέα κανονικότητα της εργασίας των μηχανικών προγραμματισμού ως χαλαρή μετάβαση, ως απαλή και ανθρώπινη.
«Το vibe working μοιάζει με τζαζ μουσική - ο αυτοσχεδιασμός λειτουργεί μόνο επειδή υπάρχει μακρόχρονη τεχνική εκπαίδευση», δηλώνει μια καθηγήτρια που δουλεύει στον τομέα.

Συνδυάστε το αυτό με πρόσφατες δηλώσεις μερικών CEO περί «μη αναγκαιότητας του πανεπιστημίου για τους νέους», αφού λένε ότι το πτυχίο δεν είναι πια το παν για τη νέα γενιά.

Μια γενιά που βλέπει μερικές δεκάδες εκατομμυριούχων startup founders να λένε ότι «αν είσαι στη σχολή όλη μέρα, ο κόσμος σε προσπερνά» και ότι «ο αυτοδίδακτος είναι ο νέος απόφοιτος, το πτυχίο είναι πλέον καθυστέρηση, όχι διάκριση».

Το ζήτημα είναι κάτι βαθύτερο όμως: αλλάζει η ταχύτητα της παραγωγικότητας. Από την ιδέα θα περνάμε γρηγορότερα στην «επικύρωσή» της από τη αγορά.

Το εξηγεί η ερευνήτρια Emilie DiFranco: «Όταν έχεις μια ιδέα, πρέπει επίσης να έχεις στρατηγική και στόχους και να χρησιμοποιήσεις την AI για να ξεφορτωθείς την ιδέα. Χωρίς αυτό, η AI μπορεί να παράγει μόνο «workslop» - στοίβες από όμορφα πράγματα, αλλά χωρίς αξία».

Το καταλάβατε; Μπορεί δηλαδή η ιδέα να μην έχει αξία και το ανθρώπινο μυαλό να την δημιούργησε μεν καθαρά και γνήσια, αλλά χωρίς την εμπορική της (προστιθέμενη) υπεραξία.

Παντού στις big tech ετοιμάζονται νέοι αλγοριθμικοί «μεταφραστές ιδεών» που θα σαρώνουν τους χρόνους επεξεργασίας και καταγραφής κειμένων.
Η αγορά, δηλαδή, θα υποδέχεται «πιο έτοιμα» και περισσότερο επεξεργασμένα δεδομένα καθώς και αυτοαναφορικά μοντέλα μηχανικής μάθησης.

Το ακόμα σπουδαιότερο όμως είναι ότι αυτή η νέα συνθήκη επιβίωσης για εκατομμύρια νέους εργαζόμενους σε όλο τον πλανήτη, αρχίζει και γίνεται υποχρεωτική, αναπόφευκτη.

Ο λόγος; Μα ο «άνετος distance» εργαζόμενος, με τα deadlines να πιέζουν αφόρητα παρά τα free choice ωράρια απασχόλησης, δεν θα έχει χρόνο να ενδιαφέρεται για την πολιτική οικονομία πίσω από τους κώδικες και τις πλατφόρμες, ούτε για τη μικροφυσική της εργασίας του.
Θα χάνει έτσι τη μεγάλη εικόνα, αφού ένα διαρκώς αυξανόμενο άυλο τεχνολογικό φορτίο παραγωγής θα «συνυπάρχει» με τη γενική διάνοια των προγραμματιστών.

Και φυσικά - μέσα στα αλγοριθμικά και τεχνητής νοημοσύνης προϊόντα - δημιουργείται ολοένα και πιο ασφυκτικό πλαίσιο υπερεντατικής εργασίας (και απόδοσης του κεφαλαίου ταυτόχρονα, μια νέα συνθήκη παραγωγικότητας - κερδοφορίας).

Αλλάζει λοιπόν η «κουλτούρα του πληκτρολογίου και του προγραμματισμού» στη σχέση εργαζομένου - εργοδότη, καθώς η διεκπεραίωση ολοένα και αυτοματοποιείται, ενώ (φαινομενικά) περιθωριοποιείται ο «χαμάλης» που απλά πληκτρολογεί και κλικάρει.

Το υποκείμενο - χρήστης όμως, ως κανονικός εργαζόμενος, έρχεται πλέον σε επαφή με εργαλεία που επιτρέπουν (ακόμη και σε μη ειδικούς) να «μιλήσουν Excel» ή να «vibe-γράψουν» οποιοδήποτε έγγραφο.

Και η ερώτηση (σε όλα αυτά τα φανταχτερά που μας κάνουν εύκολη τη ζωή και την παραγωγή, το εισόδημα και τον μόχθο του) είναι μάλλον σύνθετη και απλή μαζί: μέχρι πότε θα χρειάζεται τελικά νους και χέρι, ώστε να παράγεται εμπορικό αποτέλεσμα πίσω από τις οθόνες;