Όταν αρνείσαι τη βοήθεια...

Rodiaki NewsRoom

Γράφει η ψυχολόγος, Msc
Μαρία Καρίκη

Γιατί οι άνθρωποι που έχουν τη μεγαλύτερη ανάγκη για βοήθεια τελικά δεν τη ζητούν ποτέ; Τι είναι αυτό που τους αποτρέπει να αναγνωρίσουν, να αποδεχτούν τη δύσκολη θέση στην οποία βρίσκονται και να αναζητήσουν κάποιον έξω από τους ίδιους με μια πιο αντικειμενική και διαυγή ματιά; Είναι θέμα περηφάνιας, άρνησης παραδοχής ή μήπως έλλειψη πίστης ότι τα πράγματα μπορούν να αλλάξουν;

Για κάποιους προφανώς είναι δύσκολο να ανοιχτούν, να μοιραστούν τα προβλήματά τους. Λες και είναι ένδειξη αποτυχίας ή αδυναμίας. Λες και δεν συμβαίνει σε όλους μας κάποια στιγμή στη ζωή μας! Κι έτσι αρχίζει ένας φαύλος κύκλος: απομονώνονται, υψώνουν τοίχο απέναντι σε ανθρώπους που θέλουν να βοηθήσουν, βυθίζονται περισσότερο στις σκέψεις τους και κατρακυλούν σε εσωτερικά συγκρουσιακά διλήμματα και αδιέξοδα. Έχουν την αίσθηση ότι κανείς δεν μπορεί να τους καταλάβει, κανείς δεν μπορεί να τους βοηθήσει.

Η μόνη τους λύση είναι να «κρύψουν» καλά τους προσωπικούς τους προβληματισμούς και να «παριστάνουν» στους άλλους ότι είναι καλά, ότι δεν συμβαίνει τίποτα ανησυχητικό. Από μέσα τους, όμως, αιμορραγούν…
Καθώς περνάει ο χρόνος, ο φαύλος κύκλος εδραιώνεται, οι αρνητικές σκέψεις ριζώνουν και η απογοήτευση γιγαντώνεται. Όλο και περισσότερα ζητήματα μοιάζουν δυσεπίλυτα και απροσπέλαστα.

Το άγχος κυριαρχεί και σωματοποιείται! Κι όλα αυτά γιατί «αρνούμαι» να ζητήσω βοήθεια ή γιατί πιστεύω ότι δεν μπορεί κανείς να κάνει ή να πει κάτι που θα με βοηθήσει. Πρέπει μόνος μου να βρω την άκρη. Εννοείται ότι το πρώτο βήμα είναι να προσπαθήσει κανείς μόνος του. Όταν, ωστόσο, αισθανόμαστε ότι κάπου έχουμε μπλοκάρει, κάτι δεν βλέπουμε ή δεν κάνουμε σωστά, όταν κάποιο δυσλειτουργικό μοτίβο στη ζωή μας επαναλαμβάνεται, φτάνουμε σε ένα σημείο που οφείλουμε να σκεφτούμε ρεαλιστικά κι όχι εγωιστικά. Το πρώτο ερώτημα που καλούμαστε ως υγιής αυτοκριτική να απαντήσουμε είναι «Που, σε ποιους τομείς και με ποιον τρόπο κάνω κάτι λάθος;;;;».

Ένα καίριο ερώτημα που παράλληλα είναι και το σημείο εκκίνησης για όλα εκείνα που πρέπει να αλλάξω ή να διορθώσω.

Η αυτοκριτική δεν έχει την έννοια της αυτοτιμωρίας ή της αυτοεπίπληξης. Είναι η αρχή ενός επαναπροσδιορισμού, μιας αναπλαισίωσης των συνθηκών της ζωής μας. Αν κάτι αποβαίνει αναποτελεσματικό στη ζωή μας για ποιο λόγο να ακολουθώ την ίδια διαδρομή, την ίδια «συνταγή»; Γιατί πρέπει να επιμένω με τον ίδιο τρόπο και να έχω την προσδοκία ότι θα αλλάξει αυτό που με δυσλειτουργεί;

Ο επαναπροσδιορισμός ξεκινάει από τον τρόπο σκέψης μας! Πώς βλέπω τα πράγματα; Έχω υιοθετήσει την νοοτροπία της έλλειψης; Εστιάζω στα αρνητικά; Είμαι απαισιόδοξος; Μου φταίνε όλοι και όλα που έχω απωθήσει τα «θέλω» μου, τα όνειρά μου; Νιώθω ένα μόνιμο θυμό που η ζωή μου δεν είναι έτσι όπως τη θέλω; Που δεν έχω αυτά που επιθυμώ;

Που δεν είμαι εκεί που θα έπρεπε να είμαι;
Αυτή η δυσανασχέτηση, αυτή η εσωτερικευμένη οργή, αυτή η αρνητικότητα διαχέεται προς τα έξω: στις σχέσεις μας, στη δουλειά μας, στο κοινωνικό μας δίκτυο…

Αν θέλει κανείς πραγματικά να βγει από τα αδιέξοδά του, οφείλει να διερευνήσει καταρχήν ποιο μοτίβο στις σκέψεις του τον μπλοκάρει και τον απομακρύνει από την αυτοπραγμάτωσή του. Αν δεν μπορεί να το κάνει μόνος του, ας αφήσει κάποιον άλλο που εμπιστεύεται (φίλο, συγγενή ή ειδικό) να γίνει ο καθρέφτης του. Η άρνηση, όμως, να δούμε κατάματα την αλήθεια που μας καθιστά στάσιμους, δεν θα μας οδηγήσει πουθενά. Αρνούμαι σημαίνει σταματώ την εξέλιξη, τη διεύρυνση, το άνοιγμά μου, τη δυνατότητα να φτάσω σε ένα ανώτερο επίπεδο αυτεπίγνωσης και προσωπικής συνειδητότητας.

Συνεχίζω να έχω παρωπίδες και ωτοασπίδες και συνεχίζω να πιστεύω ότι ο δρόμος που ακολουθώ, οι επιλογές, οι αποφάσεις και οι συμπεριφορές που υποστηρίζω, παρόλο που με φέρνουν κατ’επανάληψη στο ίδιο αδιέξοδο σημείο, είναι «σωστές»…. Για να αλλάξουμε την ποιότητα της ζωής μας οφείλουμε να ασκήσουμε το δικαίωμά μας να αναζητούμε συνεχώς καινούριους τρόπους που θα μας φέρουν πιο κοντά στην ισορροπία και την ευτυχία.

Η ευελιξία, η αναθεώρηση, η τόλμη, ο πειραματισμός, η ανοιχτή σκέψη είναι τα μόνα μας «όπλα» ενάντια στα αδιέξοδα. Όταν για πολλοστή φορά «χτυπάς» τοίχο, άλλαξε διαδρομή, άλλαξε τρόπο, άλλαξε νοοτροπία, ζήτα βοήθεια!

Μην επιμένεις άδικα, μην καταδικάζεις τον εαυτό σου σε μια ζωή που δεν σε ευχαριστεί… Κι αν αρχίσουν τα ψυχοσωματικά συμπτώματα, μην τα θεωρήσεις «τιμωρία», αλλά «μήνυμα» προειδοποίησης για κατεπείγουσα αλλαγή πλεύσης…