Η “Ακολουθία του Νιπτήρος” και η σημασία της

Rodiaki NewsRoom

Toυ Αγαπητού Ξάνθη
Αρχιτέκτονα

Το Θείο Δράμα βρίσκει τη λύτρωσή Του μέσα από το μέγα γεγονός της Ανάστασης.

Νικώντας το θάνατο και την εξαφάνιση, η χριστιανική πίστη εδραιώνεται μέσα από τη μετά-θάνατο ζωή, ως διέξοδο μετά από τη Σταύρωση και την εξιλέωση των αμαρτιών μας.

Ο Χριστός, ταπεινός υπηρέτης του λαού, βασανίστηκε και παραδόθηκε για να αποκαταστήσει τον άνθρωπο στο δρόμο της αγάπης και της συγχώρεσης.

Λέξεις ζωτικές, λέξεις βασικές.

Όμως πριν φτάσει στην Ανάσταση, ο Χριστός περνάει την Εβδομάδα των Παθών.

Από τη δοξασία της Κυριακής των Βαΐων, περνάμε στο βασανισμό για να επέλθει η μετά θάνατο κυριαρχία του πνεύματός Του.

Ενδιάμεσα υπάρχει η Ακολουθία του Νιπτήρα. Μεγάλη Πέμπτη ο Χριστός πλένει τα πόδια των Αποστόλων, προϊδεάζοντας το μυστήριο της Θείας Ευχαριστίας με το Μυστικό Δείπνο.

Στην περιοχή μας, το γεγονός αυτό αποτυπώνεται με πλήρη επισημότητα και σύμφωνα με τις παραδόσεις στο νησί της Πάτμου μεταξύ μητροπολιτών και του άγιου κλήρου του ιερού νησιού. Η κατάνυξη διαχέεται σ’ όλα τα νησιά της Δωδεκανήσου.

Αυτό όμως που κάνει εντύπωση στις τάξεις της χριστιανοσύνης είναι η πράξη του Πάπα, του αρχηγού της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας 1,2 δις πιστών περίπου, κάθε χρόνο να επισκέπτεται μια φυλακή ή ένα ειδικό χώρο μεταναστών και να πλένει τα πόδια 12 ατόμων φυλακισμένων, προσφύγων, αλλόθρησκων που ασπάστηκαν τη χριστιανοσύνη ή ακόμη και μαφιόζων που μετανόησαν.

Η «αποκεντρωμένη» Ακολουθία του Νιπτήρος που από το 2013, ο Πάπας καθιέρωσε εφέτος τελέστηκε με δύο μουσουλμάνους και ένα βουδιστή και τους υπολοίπους φυλακισμένους σε ένδειξη της ταπεινότητας και της σεμνότητας του Προσώπου σε φυλακή στα περίχωρα της Ρώμης.

Δεν θα μπορώ να μπω στη σύγκριση των δύο γεγονότων μεταξύ της Ορθόδοξης και Καθολικής έκφρασης του μυστηρίου, παρόλα αυτά το τολμώ ως κοσμικό δρώμενο με τις νοηματικές του εξάρσεις.

Έχω την πεποίθηση ότι τέτοιες παρουσιάσεις αποτυπώνουν την αντίληψη του ανθρώπινου δράματος ως έκφραση του θείου σε μια διαρκή σύνδεση προς την αναγκαία σεμνότητα.

Ζούμε στην εποχή της έπαρσης και της εικόνας. Πολλοί ζητούν εναγωνίως πέντε λεπτά προβολής για να αποδείξουν το ισχυρό εγώ τους.

Νικώντας τη σεμνότητα, μετατρέπονται σε μηχανές κίνησης και επίπλαστης επικοινωνίας. Χωρίς ίχνος ταπεινοφροσύνης αποδεικνύουν το νεοπλουτισμό μέσα από τα πομπώδη και τα άμετρα.

Οι «περιτειχισμένες αυλές» δείχνουν την εσωστρέφεια και την κρυπτοσυνείδηση ενός ανθρώπου που έχει παρασυρθεί από τα μεγαλειώδη, από τα φανταχτερά και έχει απολέσει τη διαύγεια του δικού μας και την ανάταση του μεταθανάτιου κόσμου.

Σ΄ αυτήν την κατάσταση η συμπεριφορά του Πάπα, παραδίδει αυτό που έχουμε χάσει.
Την υπευθυνότητα και την ταπείνωση.

Η ταπείνωση δεν απαιτεί προσπάθεια, καθώς αποτελεί τον καρπό της κατανόησης της ανθρώπινης ύπαρξης. Στο βαθμό που συνειδητοποιείται η μετοχή στην κοινή πανανθρώπινη μοίρα οφείλουμε να είμαστε αλληλέγγυοι γιατί όλοι είμαστε επιβάτες στο ίδιο τρένο.

Όχι βέβαια ως παραίτηση από κάθε τι που μπορεί να ομορφαίνει και να στολίζει την ύπαρξη, αλλά ως μέτρο των ορίων της ύπαρξης.

Η συνειδητοποίηση ότι κανείς δεν έχει πετύχει κάτι εντελώς μόνος του, αλλά ότι αυτό είναι αποτέλεσμα συνέργειας πολλών ανθρώπων προσφέρει την αναγκαία αναγνώριση του «άλλου», χωρίς θρησκευτικές παρωπίδες και αστικές ιδεοληψίες.

Εδώ επικεντρώνεται η σημασία της «Ακολουθίας του Νιπτήρος» ως η υπέρτατη πράξη της σεμνότητας και της ταπεινοφροσύνης…που οφείλουμε και εμείς να υιοθετήσουμε ως στάση ζωής.