Ο "Δράκος του Ντίσελντορφ" στην Αθήνα

Μια σπουδή στο συναίσθημα του φόβου που ενσπείρει ένας βιαστής και κατά συρροή δολοφόνος στην κοινωνία μιας βιομηχανικής πόλης, κάτω από έναν ουρανό φοβίας, λόγω του οικονομικού κραχ και του ολοκληρωτισμού που εγκυμονεί, παρουσιάζεται στην αθηναϊκή θεατρι

Μια σπουδή στο συναίσθημα του φόβου που ενσπείρει ένας βιαστής και κατά συρροή δολοφόνος στην κοινωνία μιας βιομηχανικής πόλης, κάτω από έναν ουρανό φοβίας, λόγω του οικονομικού κραχ και του ολοκληρωτισμού που εγκυμονεί, παρουσιάζεται στην αθηναϊκή θεατρική σκηνή.

«Μια ελεγεία για το συναίσθημα του φόβου», υπογραμμίζει ο σκηνοθέτης Γρηγόρης Χατζάκης.

Όλα ξεκίνησαν όταν, πριν από χρόνια, η φωνή της Μάριαν Φέιθφουλ «τραγούδησε» στον Γρηγόρη Χατζάκη το «In Germany before the war» του Ράντι Νιούμαν. Γοητευμένος ο σκηνοθέτης από τον στίχο «I’m looking at the river but I’m thinking of the sea» (βλέπω το ποτάμι, αλλά σκέφτομαι τη θάλασσα), ανακαλύπτει ότι το τραγούδι είναι εμπνευσμένο από έναν βιαστή και κατά συρροή δολοφόνο στη Γερμανία, τη δεκαετία του ’20.

Ο εξαιρετικά συμπαθής, ευγενής και καθωσπρέπει κύριος Πέτερ Κέρτεν έμεινε στην ιστορία ως ο «Δράκος του Ντίσελντορφ».

Είναι πρόσωπο οικείο στους φίλους της έβδομης τέχνης, λόγω της ταινίας του Φριτς Λανγκ, «Μ», μιας ταινίας-σταθμό του εξπρεσιονιστικού κινηματογράφου: στο θεατρικό έργο, μετά από έναν βιασμό μετά φόνου, «ο κύριος Πέτερ θα περπατήσει κάπως βιαστικά μαζί με τη σκιά του ως το σπίτι, περνώντας μέσα από τα στενά». Ο κύριος Πέτερ καταδικάστηκε για εννιά φόνους, ενώ ο ίδιος ομολόγησε εβδομήντα εννιά. Καταγράφηκε στην ιστορία του κλάδου της ψυχιατρικής ως ο πρώτος βιαστής-δολοφόνος που μίλησε ανοιχτά σε ψυχίατρο, αποκαλύπτοντας τον τρόπο σκέψης και δράσης του.

Η επιθυμία να σκηνοθετήσει μονόλογο με την ηθοποιό Κλεοπάτρα Τολόγκου ξυπνά στον σκηνοθέτη. Απευθύνεται στον συγγραφέα Διαμαντή Γκιζιώτη. Μετά το μιούζικαλ «Προς κατεδάφιση» του Τενεσί Ουίλιαμς σε λιμπρέτο του Γκιζιώτη, την επαινεμένη «Ξενάγηση (12 Ζωγραφιές του Σπύρου Βασιλείου)», το «Χάνσελ & Γκρέτελ (Η Εποχή των Γουρουνιών)» και το «PR», το «πάσο ντόμπλε» των Χατζάκη-Γκιζιώτη συνεχίζεται με το «Ο κύριος Πέτερ», το οποίο έχει πρεμιέρα στις 31 Οκτωβρίου, στο Studio Μαυρομιχάλη.

«Θέλαμε να ξεδιπλωθεί η ιδιαίτερη ψυχοσύνθεση ενός άντρα βιαστή και δολοφόνου από το στόμα μιας ευαίσθητης και εύθραυστης γυναίκας», παραδέχεται ο Γρηγόρης Χατζάκης, στη συνάντηση που είχαν οι τρεις πρωτεργάτες της παράστασης με το ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Τι λέει γι αυτή την ανατροπή η ίδια η Κλεοπάτρα Τολόγκου, από το στόμα της οποίας ακούμε φράσεις ενός βιαστή όπως «μπαινοβγαίνω και κάποια στιγμή νοιώθω πως με το εργαλείο μου της ανοίγω τρύπες παντού»; «Ενώ η κίνηση είναι σαν να μπήγω προς κάπου απέναντι μου, νοιώθω να μπήγεται κάτι σε μένα. Της ανοίγω τρύπες και νοιώθω σα να πισωπατώ. Πάρα πολλά στο κείμενο, το μυαλό μου τα δουλεύει ανεστραμμένα», εξομολογείται η ηθοποιός.

Η προσωπικότητα και όχι η φύση, ανδρική ή γυναικεία, του βιαστή-δολοφόνου ενδιαφέρει τους δημιουργούς. «Μια γυναίκα που λέει αυτά τα λόγια σε βγάζει αυτομάτως από τη συνθήκη της ταύτισης - συμπάθεια ή αντιπάθεια - με το κεντρικό πρόσωπο», εξηγεί ο σκηνοθέτης.

Στη συνάντηση με τον ψυχίατρο, κατά τον εγκλεισμό του, ο κύριος Πέτερ συνοψίζει τον μηχανισμό του «παιχνιδιού», στον οποίο καλούσε τα υποψήφια θύματά του να συμμετάσχουν, στη φράση «η σωστή διαδικασία έχει ως εξής: όσο φοβάσαι, τόσο σε λατρεύει το σύστημά μου. (δείχνει το κεφάλι του). Κι έτσι προχωράμε μαζί το παιχνίδι».

«Η φράση αυτή είναι ένα πολιτικό μήνυμα», τονίζει ο Διαμαντής Γκιζιώτης. Σε σελίδα εφημερίδας πεταμένη στο έδαφος, ο κύριος Πέτερ διαβάζει «Ποιος στ αλήθεια είναι ο ένοχος ή οι ένοχοι; Ο αδίστακτος ένοχος που χωρίς οίκτο οδήγησε τόσο κόσμο σε απόγνωση και φόβο;... Ο ένας μετά τον άλλο θα υποφέρουμε στο μαχαίρι αυτής της νέας πραγματικότητας. Η σημερινή πτώση του Χρηματιστηρίου, η κατακόρυφη πτώση και πτώχευση του βασικού του σώματος, είναι η αρχή των δεινών που μας περιμένουν. Και δυστυχώς κάποιοι έπαιξαν στις πλάτες μας τα συμφέροντά τους και κέρδισαν. Θα πεινάσουμε αλλά το χειρότερο είναι πως κάποιοι άλλοι μας καταδίκασαν σ’ αυτή την ανέχεια».

Για τον συγγραφέα του «Ο κύριος Πέτερ», το συναίσθημα του φόβου γίνεται χειροπιαστό στο έργο αλλά αυτό που είναι τρομακτικό είναι η φοβία και η διάρκειά της. «Μπορεί να είναι κάτι που διαρκεί ενδεχομένως χρόνια, που τρώει τον άνθρωπο. Ο φόβος κάποια στιγμή παύει. Η φοβία είναι κάτι πολύ πιο σκληρό, πλέκεται στην ιστορία με τη σχέση με την πτώση της οικονομίας, με το ναζισμό», επισημαίνει.

Στο μικροσκόπιο, με τη βοήθεια ενός μαύρου κουτιού μέσα στο οποίο κινείται η Κλεοπάτρα Τολόγκου, βάζουν οι θεατές το μυαλό και την ψυχοσύνθεση του Πέτερ Κέρτεν.

«Η έννοια της κλειδαρότρυπας είναι συνυφασμένη με τη σημερινή ανθρώπινη υπόσταση, που την έλκει το σκοτεινό. Το οποίο ποτέ δεν θα κάνουμε αλλά για το οποίο θέλουμε να μάθουμε το πώς και το γιατί. Κυρίως όταν ο δράστης είναι ανάμεσά μας», θυμίζει ο Διαμαντής Γκιζιώτης.

Πηγή: ΑΠΕ- ΜΠΕ