Μαθητές ανακαλύπτουν τον ομαδικό τρόπο εργασίας

Φέρνουν σε επαφή τους μαθητές με την περιπέτεια και την πρόκληση σε φυσικό περιβάλλον και δημιουργούν το κατάλληλο υπόβαθρο ώστε να γνωρίσουν τον ομαδικό τρόπο εργασίας.

Φέρνουν σε επαφή τους μαθητές με την περιπέτεια και την πρόκληση σε φυσικό περιβάλλον και δημιουργούν το κατάλληλο υπόβαθρο ώστε να γνωρίσουν τον ομαδικό τρόπο εργασίας.

Τα προγράμματα "Αγωγής Υπαίθρου" αποτελούν μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία για να μάθει κάποιος, από μικρή ηλικία, τη σημασία του να δουλεύει στο πλαίσιο μιας ομάδας, όπως εξηγεί, με δηλώσεις του ο επίκουρος καθηγητής στο ΤΕΦΑΑ του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Χαρίλαος Κουθούρης, με αφορμή σχετική μελέτη.

Ειδικότερα, η μελέτη, που αποτελεί προϊόν δουλειάς του κ. Κουθούρη και της Βασιλικής Γούσια από το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης, έδειξε ότι μαθητές δημοτικών σχολείων της πόλης της Καρδίτσας, μετά τη συμμετοχή τους σε πρόγραμμα "Αγωγής Υπαίθρου", αναθεώρησαν την άποψή τους για τη σπουδαιότητα της "ομαδικής εργασίας" και μείωσαν την προτίμησή τους στον ατομικό τρόπο εργασίας.

Η μελέτη αφορούσε 83 μαθητές από τέσσερα τμήματα της πέμπτης τάξης του 3ου και 13ου δημοτικού σχολείο της Καρδίτσας, από τους οποίους οι 47 (60,2%) ήταν αγόρια και 31 (39,8 %) ήταν κορίτσια. Την πειραματική ομάδα αποτέλεσαν 61 μαθητές, ενώ την ομάδα ελέγχου 21.

Αναφορικά με τον πρώτο αντικειμενικό στόχο της έρευνας, δηλαδή την καταγραφή της αντίληψης των μαθητών για την ομαδική εργασία, οι μεγαλύτερες τιμές που παρατηρήθηκαν για τους μαθητές της πειραματικής ομάδας, πριν από την παρέμβαση, σημειώθηκαν στα παρακάτω θέματα: "Μ' αρέσει να δουλεύω ομαδικά γιατί έτσι βοηθάμε ο ένας τον άλλο" και "Μου αρέσει η ομαδική δουλειά γιατί νοιώθω υπέροχα όταν μοιράζομαι την επιτυχία με άλλα μέλη της ομάδας".

Αντίθετα, οι χαμηλότερες τιμές για την ίδια ομάδα μαθητών σημειώθηκαν στα παρακάτω θέματα :"Συχνά νιώθω σαν ξένος μέσα σε μια ομάδα εργασίας" και "Συχνά νοιώθω άβολα όταν έχω ένα ρόλο μέσα στην ομάδα και πρέπει να τα βγάλω πέρα".

Σε ό,τι αφορά τον δεύτερο αντικειμενικό στόχο της έρευνας, δηλαδή τη διερεύνηση πιθανών διαφορών για την αντίληψη των μαθητών ως προς την ομαδική εργασία πριν και μετά την εφαρμογή του συγκεκριμένου προγράμματος "Αγωγής Υπαίθρου", διαπιστώθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές στα εξής τρία θέματα:

- "Μου αρέσει ο ατομικός τρόπος δουλειάς", όπου αναδείχθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ της πριν και μετά την παρέμβαση αντίληψης των μαθητών- και συγκεκριμένα με τους μαθητές της πειραματικής να σημειώνουν μικρότερες τιμές μετά το παρεμβατικό πρόγραμμα απ' ό,τι πριν από την παρέμβαση.

- "Προτιμώ να εργάζομαι ατομικά γιατί έτσι δεν είμαι υποχρεωμένος να υπακούω σε κάποιον αρχηγό", όπου αναδείχθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές και συγκεκριμένα με τους μαθητές της πειραματικής να σημειώνουν μικρότερες τιμές μετά το παρεμβατικό πρόγραμμα από ότι πριν την παρέμβαση.

- "Έχω δυσκολίες προσαρμογής και απόδοσης μέσα στην ομάδα", όπου επίσης αναδείχθηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές μεταξύ της πριν και μετά την παρέμβαση αντίληψης των μαθητών και συγκεκριμένα με τους μαθητές της πειραματικής να σημειώνουν μικρότερες τιμές μετά το παρεμβατικό πρόγραμμα απ' ό,τι πριν την παρέμβαση.

Σύμφωνα με τους επιστήμονες, τα αποτελέσματα της έρευνας υποστήριξαν σαφή διαφοροποίηση της αντίληψης των μαθητών ως προς την ομαδική εργασία, μέσω της χρήσης ενός παρεμβατικού προγράμματος αγωγής υπαίθρου. Οι μαθητές, μετά τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα με τις υπαίθριες δράσεις, αναγνώρισαν τα οφέλη της ομαδικής εργασίας, ενώ αναθεώρησαν την άποψή τους για τον ατομικό τρόπο εργασίας.

Πιθανά, ένας από τους λόγους προτίμησης των μαθητών για την ατομική εργασία πριν από την παρέμβαση ήταν η αντίδραση γενικότερα των μαθητών να υπακούουν σ' έναν και μόνο αρχηγό, αναφέρει ο κ. Κουθούρης. Η αντίληψη αυτή, προσθέτει, φάνηκε να διαφοροποιήθηκε αρκετά μετά τη γνωριμία των μαθητών με τις αρχές της ομαδικής εργασίας και τη λειτουργία τους ως ομάδα.

Επίσης, οι μαθητές, μετά τη συμμετοχή τους στο παρεμβατικό πρόγραμμα, άλλαξαν την άποψή τους διότι διαπίστωσαν ότι δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολη η προσαρμογή, αλλά και η απόδοσή τους μέσα σε "ομαδικό πνεύμα", εφόσον τηρούνται οι αρχές της συνεργατικής μάθησης.

Ουσιαστικά, οι μαθητές της πειραματικής ομάδας, με τη διαφοροποίηση αυτή δηλώνουν μερική απόρριψη του ατομικού τρόπου εργασίας, μετά τη γνωριμία του ομαδικού τρόπου εργασίας.

Τα αποτελέσματα είναι ενθαρρυντικά, σύμφωνα με τους ερευνητές, εάν συγκριθεί ο πολύ λίγος χρόνος χρήσης της συνεργατικής μάθησης των μαθητών (2ώρες εβδομαδιαία) σε σχέση με τον χρόνο χρήσης της δασκαλοκεντρικής μεθόδου, η οποία χρησιμοποιείται κυρίως, καθημερινά, στο σχολείο (35 ώρες διδασκαλίας κάθε εβδομάδας).

Πιθανόν, διευκρινίζουν, τα αποτελέσματα να ήταν διαφορετικά, εάν και σε άλλα μαθήματα του προγράμματος σπουδών των μαθητών γινόταν χρήση της ίδιας συνεργατικής μάθησης.

Ο σχεδιασμός αυτών των προγραμμάτων, επισημαίνει ο κ. Κουθούρης, σύμφωνα με τις αρχές της συνεργατικής μάθησης, εστιάζουν στην καλλιέργεια κυρίως κοινωνικών δεξιοτήτων για τους μαθητές, αλλά και την ανάπτυξη υψηλού επιπέδου περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης.

"Τα προγράμματα αυτά μπορούν να βοηθήσουν τους καθηγητές Φυσικής Αγωγής να επεκτείνουν το φάσμα των επιλογών στα μαθήματά τους, μεταφέροντας τα παιδιά για άσκηση, κίνηση και μάθηση, από την παραδοσιακή αυλή του σχολείου, σε πάρκα, σε ελεύθερους ανοικτούς χώρους πρασίνου και- γιατί όχι- κατευθείαν μέσα στην ίδια τη φύση", καταλήγει ο ίδιος.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ