Αγγελόπουλος: Προτιμώ τη βαλκανική "τρέλα"

«Ήταν μια τεράστια αίθουσα, πέντε χιλιάδες κόσμο γεμάτη. Δεν ήξερα τι να τους πω… Και τους είπα: "Μια σπιθαμή γης μας χωρίζει, τίποτε άλλο". Σηκώθηκαν όλοι και χειροκρότησαν για πολλή ώρα. Ήταν πράγματι πολύ συγκινητικό».

«Ήταν μια τεράστια αίθουσα, πέντε χιλιάδες κόσμο γεμάτη. Δεν ήξερα τι να τους πω… Και τους είπα: "Μια σπιθαμή γης μας χωρίζει, τίποτε άλλο". Σηκώθηκαν όλοι και χειροκρότησαν για πολλή ώρα. Ήταν πράγματι πολύ συγκινητικό».

Το στιγμιότυπο αυτό από μια ομιλία του, πριν από μια δεκαετία, στο πλαίσιο του 6ου Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου στη Σόφια, διηγήθηκε ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, σε μια από τις τελευταίες, όπως έμελλε, συνεντεύξεις του στον βούλγαρο συγγραφέα Ιβάν Κούλεκοφ.

Η συνέντευξη, αποσπάσματα της οποίας παρουσίασε σήμερα το τηλεοπτικό κανάλι της Βουλγαρίας bTV, δόθηκε στα τέλη του περασμένου Νοεμβρίου, στο πλαίσιο των γυρισμάτων ενός ντοκιμαντέρ για τις εξελίξεις στην Ελλάδα, που θα παρουσιάσει το Σάββατο, το βουλγαρικό κανάλι.

«Σε όλη τη Σόφια, σε πολλά σινεμά παίζονταν οι ταινίες μου. Κι εγώ γύρισα μία-μία τις αίθουσες, βλέποντας τις ταινίες μου να παίζονται σε αίθουσες, κατάμεστες με κόσμο. Ήταν μια ανάγκη των ανθρώπων, τότε, να δουν σινεμά, το οποίο δεν ήταν εμπορικό. Που να μιλάει για τον άνθρωπο μέσα στη δίνη της ιστορίας. Της μεγάλης Ιστορίας…» είπε ο Θ. Αγγελόπουλος στο Βούλγαρο συγγραφέα, περιγράφοντας το πώς το πολιτιστικό κοινό της Βουλγαρίας είχε την ευκαιρία να «ανακαλύψει» τότε το «Μελισσοκόμο» και άλλα έργα του.

Στην ερώτηση του Κούλεκοφ για τις δραματικές τροπές και τις κρίσιμες εξελίξεις της σύγχρονης εποχής, ο Θ. Αγγελόπουλος είχε πει: «Οι πρώτοι που επιχείρησαν να μιλήσουν για το χρόνο ήταν οι αρχαίοι Έλληνες φιλόσοφοι. Εγώ έχω καταλήξει σε κάτι που, μπορεί να είναι πολύ προσωπικό, αλλά με εκφράζει: ο Χρόνος είμαστε εμείς… Για μένα ο χρόνος είναι ένα σπιράλ, με πάνω και κάτω. Γι' αυτό και πιστεύω, δυστυχώς, ότι η σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα θα γίνει χειρότερη. Κι όχι μόνο στην Ελλάδα. Η αρρώστια δεν είναι μόνο στην Ελλάδα. Είναι ευρωπαϊκή, είναι παγκόσμια… Η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική. Είναι πολιτική, είναι κρίση αξιών, κρίση θεσμών, είναι γενικότερη κρίση. Δεν θα υπήρχε η οικονομική κρίση, αν δεν υπήρχε η κρίση αξιών».

Είναι έτοιμοι, άραγε, οι λαοί των Βαλκανίων να αντιμετωπίσουν και να προσαρμοστούν στις δυσκολίες της κρίσης με την αποτελεσματικότητα των Γερμανών και άλλων λαών της Ευρώπης, αναρωτήθηκε ο βούλγαρος συγγραφέας και ο Θόδωρος Αγγελόπουλος ήταν σαφής:

«Οι Γερμανοί είναι ένας λαός, ο οποίος είναι στρατιωτικός. Οι Γερμανοί είναι λαός, ο οποίος ήταν από πάντα οργανωμένος διαφορετικά. Ο καθημερινός Γερμανός, ο απλός πολίτης έχει έναν τρόπο, μια, θα έλεγα, αυτοκυριαρχία, η οποία δεν υπάρχει σε μας. Ενώ εμείς οι Βαλκάνιοι είμαστε "απ’ έξω". Έχετε δει Γερμανούς να χορεύουν πολύ; Δεν χορεύουν. Είναι λίγο διαφορετικοί. Και αυτό πρέπει να το παραδεχτούμε ότι τους δίνει ένα πλεονέκτημα σε περιόδους οικονομικής κρίσης. Επειδή ακριβώς "δεν ανοίγονται"πολύ, ακόμα κι όταν υπάρχει ευημερία. Σκεφτείτε, ότι η Γερμανία έχασε τον πόλεμο, δύο φορές. ʼρχισε τον πόλεμο δύο φορές κι έχασε δύο φορές. Κατεστράφη αλλά και πάλι αυτή τη στιγμή είναι η μεγαλύτερη οικονομική δύναμη. Θαυμάζω την αυτοκυριαρχία τους. Προτιμώ, όμως, τη βαλκανική μας "τρέλα"» τόνισε ο μεγάλος έλληνας σκηνοθέτης.

Με τα κύρια σημεία της συνέντευξης αυτής, η βουλγαρική τηλεόραση είπε το δικό της «αντίο» στον μεγάλο Έλληνα δημιουργό, που ο Ιβάν Κούλεκοφ χαρακτήρισε «διανοούμενο παγκόσμιου κύρους, το έργο του οποίου είναι ανεκτίμητος θησαυρός για την Ελλάδα, αλλά και για όλα τα Βαλκάνια και την Ευρώπη».

Διαβάστε επίσης:

Πώς σημειώθηκε το δυστύχημα του Αγγελόπουλου Τραγικό τέλος για τον Θεόδωρο Αγγελόπουλο Παγκόσμια θλίψη για το χαμό του Θ. Αγγελόπουλου Ο Αγγελόπουλος δεν έβλεπε διέξοδο στην κρίση Έρευνες για τις συνθήκες του δυστυχήματος του Αγγελόπουλου "Τον έπνιγε η Ελλάδα γι' αυτό πήγε παραπέρα" Τουρκία: Τι γράφει ο Τύπος για τον θάνατο του Αγγελόπουλου Το ΛΑΟΣ απορρίπτει τον Αγγελόπουλο ως "αριστερό" Καθιερώνεται Διεθνές Βραβείο "Θόδωρος Αγγελόπουλος"