Καλλικράτης και η πολιτική πρότασή μας

Είναι γνωστές οι θέσεις μας για την καταστρεπτική, όπως αποδεικνύεται, μεταρρύθμιση του Καλλικράτη. Δυστυχώς, δικαιωθήκαμε απολύτως και σήμερα οι Δήμοι βρίσκονται βοηθούντων αποφασιστικά και των μνημονίων, στα πρόθυρα της κατάρρευσης. Συγκεντρωτισμός, γραφειοκρατία διαλυμένες υπηρεσίες που υπολειτουργούν, προσωπικό που μειώνεται εξαιτίας απολύσεων χωρίς να αντικαθίσταται, μεγάλες μειώσεις πόρων, ανύπαρκτη συμμετοχή δημοτών στα τοπικά δρώμενα, έξαρση τοπικιστικών φαινομένων. ʼλλωστε, ως γνωστόν, οποιαδήποτε αναπτυξιακή δραστηριότητα στη χώρα μας έχει ανασταλεί επ' αόριστον. Η Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν ανταποκρίθηκε στην αποστολή της ως λαϊκού θεσμού που βρίσκεται μέσα στην κοινωνία και λειτουργεί προς όφελος των πολιτών που αντιμετωπίζουν την λαίλαπα της οικονομικής κρίσης. Αυτή η αποτυχία οφείλεται όχι μόνο στην έλλειψη χρημάτων αλλά κυρίως στο θεσμικό έκτρωμα του Καλλικράτη που αποθέωσε την "εκσυγχρονιστική" λογική σύμφωνα με την οποία οι Δήμοι είναι ένας ψυχρός διοικητικός μηχανισμός και όχι όργανο δημιουργίας, δημοκρατίας, αλληλεγγύης και συμμετοχής. Πολύ περισσότερο βέβαια που ούτε ως αποτελεσματική διοίκηση δεν λειτουργούν. Να διαπιστώσουμε παρ΄όλα αυτά ότι οι δημοτικοί παράγοντες δεν έχουν φθαρεί όπως το κεντρικό πολιτικό προσωπικό και οι Δήμοι παραμένουν ακόμη σημεία αναφοράς των συμπολιτών μας. Προτάσεις Είναι σαφές μετά από όλα αυτά ότι επιβάλλεται μια ριζική αναθεώρηση του Καλλικράτη. Α1. Η κατεύθυνση και το περιεχόμενό της θα στηριχθούν στις προτάσεις μας που έχουμε κατά καιρούς επεξεργασθεί και προβάλλουμε. Δήμοι κύτταρα λαϊκής εξουσίας, οργανισμοί παροχής κοινωφελών υπηρεσιών, οικονομικά ισχυροί, η πλησιέστερη προς το λαό βαθμίδα διοίκησης. Περιφέρειες θεσμοί δημοκρατίας και αναπτυξιακού προγραμματισμού. Δηλαδή Αυτοδιοίκηση με ουσιαστική αποκέντρωση εξουσιών, αρμοδιοτήτων, πόρων, που θα κινείται στον αντίποδα του νεοφιλελεύθερου μοντέλου ιδιωτικοποίησης όλων των υπηρεσιών, συγκεντροποίησης των εξουσιών σε ένα κεντρικό κράτος με τοπικούς διοικητικούς μηχανισμούς και εξαφάνιση της οποιασδήποτε συμμετοχής του λαού. 2. Στα πλαίσια αυτά επειδή για μας το δίπτυχο Δημοκρατία - αποτελεσματικότητα ή αλλιώς διοικητική επάρκεια - συμμετοχή των δημοτών είναι καθοριστικής σημασίας θα πρέπει να δούμε το ζήτημα τόσο του μεγέθους των Δήμων (δηλ. το χωροταξικό) όσο της ύπαρξης ενδιάμεσων βαθμίδων μεταξύ Τοπικής Αυτοδιοίκησης και Περιφέρειας. Η ύπαρξη γιγαντιαίων Καλλικρατικών Δήμων ή η συνένωση σε ένα Ο.Τ.Α. όλων των Δήμων και Κοινοτήτων των μεγάλων νησιών έχει προκαλέσει σοβαρά και δυσεπίλυτα προβλήματα που δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν στα όρια του υπάρχοντος νομοθετικού πλαισίου. Παράλληλα η ενίσχυση των περιφερειακών ενοτήτων εκεί όπου υπήρχαν παλιότερα οι Νομαρχίες, θεσμός με ιστορική αναφορά, θα έφερνε πιο κοντά στον πολίτη την περιφέρεια που κινδυνεύει να περιέλθει σε πλήρη ανυποληψία. Β. Επειδή δεν έχουμε τη λογική ότι τα γκρεμίζουμε όλα και τα ξαναφτιάχνουμε από την αρχή χρειάζεται ουσιαστικός διάλογος όχι μόνο με τους αυτοδιοικητικούς παράγοντες (βλ. ΚΕΔΕ, ΠΕΔ, ΕΝΠΕ) που οι περισσότεροι από αυτούς έχουν μια ξεπερασμένη δημαρχο-περιφερειο-κεντρική αντίληψη, αλλά κυρίως με τους πολίτες γι αυτά που σκοπεύουμε να κάνουμε. Διάλογος που πρέπει να ξεπεράσει τόσο τις γενικόλογες θεωρητικές αναφορές χωρίς πρακτικό αποτέλεσμα όσο βέβαια και τις τοπικιστικές ιδιοτροπίες. Αναφερόμαστε στο ενιαίο πολιτικό και διοικητικό σύστημα της χώρας. 1. ʼμεσα μπορούν να γίνουν κάποιες διορθωτικές κινήσεις στα πλαίσια του Καλλικράτη, κυρίως διαμέσου της σύνταξης του Κώδικα των Δήμων που πρέπει να τον δούμε συνολικά. Υπάρχουν προτάσεις τόσο των οργάνων της Αυτοδιοίκησης, όσο και δικές μας που έχουν κατατεθεί. 2. Πρέπει οργανωμένα να προχωρήσουμε στην αποτίμηση της δίχρονης λειτουργίας του Καλλικράτη και να προκαλέσουμε την ανάλογη συζήτηση τόσο τοπικά όσο και κεντρικά για την αναγκαιότητα αναθεώρησής του. Προσοχή, δεν πρέπει να επαναλάβουμε το έγκλημα Ραγκούση που διέλυσε την Αυτοδιοίκηση παραμονές εκλογών. 3. Είναι γνωστή η θέση μας για ισχυρή οικονομικά Αυτοδιοίκηση χωρίς βέβαια περαιτέρω φορολογικές επιβαρύνσεις. Στη σημερινή συγκυρία αυτό πρέπει και μπορεί να εξειδικευτεί τόσο από μια μεγάλη φορολογική μεταρρύθμιση όσο και από την πλήρη αξιοποίηση των Ευρωπαϊκών κοινωνικών προγραμμάτων, των αναπτυξιακών δυνατοτήτων του ΕΣΠΑ, του ταμείου συνοχής όσο και από επενδυτικά προγράμματα που θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει η Ε,Τ, Επενδύσεων. Σχετικές μελέτες μπορούν να γίνουν και σύντομα να υλοποιηθούν. Όλα αυτά βέβαια σε συνθήκες πολύ αρνητικές για την Αυτοδιοίκηση που προέρχονται τόσο από τον Καλλικράτη όσο και από την οικονομική κρίση και τη διάλυση της Κεντρικής Διοίκησης. Δημήτρης Γάκης Επικεφαλής της δημοτικής παράταξης ΡΟΔΟΚΟΚΚΙΝΟ