«Ινστιτούτο Αρχιπέλαγος»: Καθημερινή μάχη για το θαλάσσιο περιβάλλον στο Αιγαίο

Rodiaki NewsRoom

Του Γιώργου Αποστολίδη από το athina984.gr

Ένα ανοικτό πανεπιστήμιο στην καρδιά του Αιγαίου και μια σειρά από δράσεις με στόχο την μελέτη την προστασία και την ανάδειξη του θαλασσίου περιβάλλοντος.

Το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας “Αρχιπέλαγος” εδρεύει στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου και βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της έρευνας σε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων που συνδέονται με την καθημερινή ζωή στην θάλασσα.

Η βιοποικιλότητα, η Ποσειδωνία των ελληνικών βυθών, τα αλιεύματα και η ρύπανση της θάλασσας , αποτελούν σημεία αιχμής σε ποικίλες δράσεις και μελέτες στις οποίες μετέχουν ερευνητές και φοιτητές από τα άκρα της Γής. Ανάμεσα σε αυτές είναι η συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες και τους αλιείες, η προστασία θηλαστικών και η καταγραφή των επιπτώσεων της ρύπανσης στην τροφική αλυσίδα.

Η 20ή Μαίου έχει καθιερωθεί από την Ε.Ε ως «Ευρωπαϊκή Ημέρα Θάλασσας» προκειμένου να υπενθυμίσει την σύνδεσή της με την ζώη, την κοινωνία και την οικονομία καθώς και τις επιπτώσεις που υπάρχουν από την επιβάρυνση του θαλασσίου περιβάλλοντος.

«Τα προβλήματα είναι τόσο πολλά και η ευθύνη που νοιώθουμε για την προστασία του θαλασσίου περιβάλλοντος, τόσο μεγάλη, που πρέπει να είμαστε στο πεδίο, στο Αιγαίο 365 ημέρες τον χρόνο» λέει στον «Αθήνα 9.84» η κα Αναστασία Μήλιου εκπρόσωπος του Ινστιτούτου Αρχιπέλαγος. «Υπάρχουν πολλές δράσεις και μία ομάδα 59 ανθρώπων από 17 χώρες που έχουν έρθει από κάθε γωνιά του πλανήτη: την Ευρώπη, τις ΗΠΑ, από τη Ρωσία, το Βιετνάμ, την Κίνα η την Ινδία. Έρχονται με μεγάλη αφοσίωση και αφιερώνουν πολλούς μήνες σκληρής δουλειάς».

«Στελεχώνουν τήν έρευνα και δράσεις προστασίας σχετικά με την μέλετη αλιευμάτων, ιχθυοαποθεμάτων , πως επηρρέαζονται τα θηλαστικά των θαλασσών μας δελφίνια, φάλαινες, φώκιες» λέει η κα Μήλιου στην εκπομπή «Μία ημέρα στην Αθήνα«.

«Επίσης μελέτες αφορούν την ρύπανση και τα πλαστικά τα οποία έχουν διασπαστεί και καταλήγουν σε αόρατες ίνες. Είναι πλαστικά που από δρόμους και χωράφια με τον αέρα και την βροχή καταλήγουν στην θάλασσα τελικά. Δυστυχώς στα 1.000 δείγματα που αναλύουμε βρίσκουμε ελάχιστα τα οποία να μην περιέχουν ίχνη πλαστικού, μία ρύπανση που θα κληρονομήσουν οι επόμενες γενιές».

Με έδρα σε Σάμο, Ικαρία, Φούρνους , Αρκιούς και άλλα νησιά του Αιγαίου το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας “Αρχιπέλαγος” ασχολείται επίσης με έρευνες για τα μοναδικά είδη, μεταναστευτικά πουλιά που μεταναστεύουν σε ελληνικά νησιά και βραχονησίδες, αλλά και με την συλλογή σπόρων σε μια «Κιβωτό».

Πανεπιστήμιο στο Αρχιπέλαγος
«Η κύρια ομάδα, η δύναμη που στελεχώνει το «Αρχιπέλαγος» είναι επιστήμονες η φοιτητές που είτε κάνουν μεταπτυχιακή έρευνα στο πλαίσιο των δράσεων αυτών, είτε ερχονται να προσφέρουν μερικούς μήνες απο τον χρόνο τους , να αποκτήσουν εμπειρια κα να προσφέρουν σε δράσεις. Είναι μια ανταλλαγή γνώσεων, εργασίας και αυτοί φεύγουν με πλούσια εμπειρία και μας αφήνουν μια εξαιρετική δουλειά που στηρίζει τις δράσεις προστασίας» λέει η κα Μήλιου υδροβιολόγος και συντονίστρια της επιστηµονικής έρευνας .

«Πολλοί φοιτητές κάνουν προγράμματα σπουδών σε διδακτέα μαθήματα απο ξένα πανεπιστήμια της Ευρώπης και των ΗΠΑ. Επίσης πέρσι ήρθαν πάνω απο 700 παιδιά , από κάθε γωνιά του πλανήτη και απο μακρινές χώρες όπως η Νέα Ζηλανδία και από την Ινδία κοντά στα σύνορα με το Νεπάλ. Έρχονται με τεράστιο σεβασμό για την Ελλάδα , την ιστορία και την φύση και αυτό μας συγκινεί»

Οι επιστήμονες και οι ερευνητές σημειώνουν την σύνδεση που έχει ο θαλάσσιος πλούτος με ποικίλες πτυχές της ζωής, τον τουρισμό, την οικονομία, την διάρθρωση της κοινωνίας αλλά και με την υγεία μας καθώς τα ίχνη της ρύπανσης καταλήγουν στην τροφική αλυσίδα.

«Σε μία χωρα όπως η Ελλαδα η αλιεία έπρεπε να έχει θεμελιώδη σημασία στην ζωή και την επιβίωση όλων γιατί ζούμε και τρεφόμαστε από τα καλά της θάλασσας. Όμως δυστυχώς, αντί να την σεβαστούμε και να την προσέξουμε, πετάμε ότι μας περισσεύει και η ρύπανση που μας ανησυχεί περισσότερο είναι αυτή που δεν φαίνεται» λέει στην εκπομπή η κα Μήλιου.

«Σίγουρα είναι αισθητικά άσχημο να βλέπουμε σκουπίδια σε παραλίες και ακτές, αλλά το χειρότερο είναι όλες οι τοξικές και χημικές ουσίες, τα θραύσματα και τις αόρατες ίνες πλαστικού που περνούν στην τροφική αλυσίδα και δεν θα ανακτηθούν ποτέ. Αφήνουμε σαν κληρονομιά το πλαστικό το οποίο πλέει στις θάλασες και απορροφά τοξικές ουσίες που έχει απορρίψει ο άνθρωπος. Πρόσφατα στα 11.000 μέτρα βάθος στον Ειρηνικό ωκεανό βρέθηκαν πλαστικά εμποτισμένα με τοξικό στοιχείο που έχει απαγορευθεί από την δεκαετια του 1980. Σκεφείτε τι γίνεται γύρω μας».

Το Ινστιτούτο μετέχει και γνωμοδοτεί σε διεθνείς συναρτήσεις και σε όργανα της Ευρωπαικής Ένωσης. Όπως πρόσφατα στην Ρώμη στο Περιφερειακό Γνωμοδοτικό Συμβούλιο της ΕΕ για την Αλιεία στη Μεσόγειο (MEDAC), μέλος του οποίου είναι το Ινστιτούτο Θαλάσσιας Προστασίας «Αρχιπέλαγος», η μοναδική ελληνική περιβαλλοντική οργάνωση και μία από τις 3 συνολικά στη Μεσόγειο, με δικαίωμα ψήφου στο γνωμοδοτικό συμβούλιο.

Σκοπός της συνάντησης ήταν η σύνταξη πρότασης τροποποίησης προς την τελευταία Πρόταση Κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου στο πλαίσιο της Κοινής Αλιευτικής Πολιτικής σχετικά με τη διατήρηση αλιευτικών πόρων και την προστασία θαλάσσιων οικοσυστημάτων.

«Είμαστε ευτυχείς που ζούμε σε μία χώρα με τόσο πλούσια φύση» λέει η κα Μήλιου «Το ερώτημα είναι εάν , όταν περάσει η κριση , θα έχουμε καταστρέψει την φύση γύρω μας η αν θα μπορέσει και αυτή να επιβιώσει. Έχουμε μια σπάνια βιοιποικιλότητα , ένα σπάνιο πλούτο που κληρονομήσαμε και οφείλουμε να παραδώσουμε στις επόμενες γενιές.

Εμείς με κάθε ευκαιρία γνωμοδοτούμε στην Ε.Ε , την Ελληνική Βουλή και στις τοπικές κοινωνίες. Ούτε οι κυβερνήσεις θα λύσουν το πρόβλημα μόνες τους, ως δια μαγείας, ούτε οι κοινωνίες από μόνες τους. Ο καθένας πρέπει να αναλογιστεί την ευθύνη, από όπου βρίσκεται και να αλλάξει τα πράγματα, έστω και λίγο, προς το καλύτερο».