Λίτσα Φτακλάκη: Τα νέα αναπτυξιακά μοντέλα και οι καινοτόμες δράσεις αποτελούν αντίμετρα στην κρίση

Rodiaki NewsRoom

Τις απόψεις και τις θέσεις της για την ανάπτυξη της οικονομίας στα νησιά μας, εξέφρασε στο πρόσφατο συνέδριο για “τη νησιωτικότητα και τη γαλάζια οικονομία” η περιφερειακή σύμβουλος κα Λίτσα Φτακλάκη.

Στην εισήγησή της σημειώνει συγκεκριμένα:
Το Αιγαίο αποτελεί ένα σύνθετο και μοναδικό νησιωτικό σύμπλεγμα με πολλαπλές αναπτυξιακές δυνατότητες και προοπτικές ανάδειξης νέων επιχειρηματικών πρωτοβουλιών με την ορθή αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών πόρων των νησιών και την ανάδειξη ποιοτικών προϊόντων και καινοτόμων υπηρεσιών.

Το ‘επιχειρείν’ στα νησιά του Αιγαίου αντιμετωπίζει πολλά προβλήματα όπως θα δούμε στη συνέχεια λόγω των προβλημάτων που απορρέουν από τη νησιωτικότητα. Η ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής μέσα από δομές κοινωνικής επιχειρηματικότητας που αναγνωρίζουν την αξία, τις ικανότητες και δεξιότητες κάθε πολίτη, η αναγνώριση και ανάδειξη του ρόλου της κοινωνικής συνεργατικής κι αλληλέγγυας οικονομίας, και η δημιουργία αναγκαίων, αξιοπρεπών, ποιοτικών και βιώσιμων θέσεων εργασίας μέσα από συνεργατικές μορφές οικονομίας αποτελεί μια Πρό(Σ)κληση για το Αιγαιακό σύμπλεγμα , για τους ίδιους του νησιώτες.

Στόχος: να αναδειχθεί το πολιτιστικό και ανθρωπιστικό αποτύπωμα στις περιοχές που συνδέει η θάλασσα του Αιγαίου.
Σκοπός: η αξιοποίηση της κοινωνικής οικονομίας στα Αιγαιοπελαγίτικα νησιά μέσω της προώθησης ποιοτικών προϊόντων και υπηρεσιών του Αιγαίου βασισμένα στο τρίπτυχο «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ- ΑΓΡΟΔΙΑΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΥΣΙΔΑ- ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ»

Η ανάδειξη των νησιών μέσω της παράδοσης, του πολιτισμού και των ποιοτικών προϊόντων / υπηρεσιών δημιουργεί μια προστιθέμενη αξία στα νησιά του Αιγαίου και ενισχύει το brand “Aegean islands” καθώς η εμπειρία του ταξιδιώτη συνδέεται και με την απόκτηση ωραίων εμπειριών και την απόκτηση προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας.

Τι είναι η Κοινωνική Οικονομία
Η Κοινωνική οικονομία είναι μια αλληλέγγυα οικονομία, είναι ένας άλλος χώρος οικονομικής δραστηριότητας, πέρα από την ανταγωνιστική οικονομία και μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά για το εισόδημα και την απασχόληση, για την αντιμετώπιση της ανεργίας, της δυσπραγίας και της φτώχειας. Στον όρο της κοινωνικής οικονομίας αποδίδεται μια σειρά από εναλλακτικές έννοιες όπως είναι ο τρίτος τομέας, ο μη κερδοσκοπικός τομέας, η αλληλέγγυα οικονομία, η εναλλακτική οικονομία (Westlund, 2003), εδώ θα αξιολογήσουμε ως ένα νέο επιχειρείν.

Ποιο είναι το υφιστάμενο περιβάλλον Οικοσυστήματος της Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας:
-Ιδρυτικό Θεσμικό πλαίσιο: Νόμος 4019/2011 για Κοινωνική Οικονομία και Κοινωνική Επιχειρηματικότητα
-Νέος Νόμος ΚΑΛΟ ( Ν3340/2016)

Xρηματοδοτικά εργαλεία
1ο) Βραχυπρόθεσμα
1. Συνεργασία με Υπ. Ανάπτυξης και δημιουργία διαχωρισμένου λογαριασμού στο Fund of Funds (FoF) – Υποταμείο ΚΑΛΟ
2. Συνεργασία με φορείς που δραστηριοποιούνται σε ad hoc projects μικροχρηματοδοτήσεων για συμμετοχή της ΕΓ με μέρος των κεφαλαίων για χρηματοδότηση ειδικά φορέων ΚΑΛΟ

2ο) Μεσοπρόθεσμα
1. Σύσταση και λειτουργία Ταμείου ΚΑΛΟ με την αξιοποίηση εμπειρίας και ανακυκλούμενων πόρων από βραχυπρόθεσμες δράσεις
-Χρηματοδότηση από ΕΠΑΝΕΚ, ΕΠΑΝΑΔ-ΔΒΜ και τα ΠΕΠ

II. ΝΗΣΙΩΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ;

Κρίσιμα ερωτήματα:
Αφού παρουσιάστηκε συνοπτικά το περιβάλλον της Κοινωνικής επιχειρηματικότητας, εύλογα προκύπτει το ερώτημα κατά πόσο η κοινωνική οικονομία μπορεί να αναπτυχθεί στις νησιωτικές κοινωνίες; Η κοινωνική επιχειρηματικότητα μπορεί να συμβάλει στην ανάπτυξη των νησιών μας;

Ξεκινώντας με την υπόθεση εργασίας πως το νησιωτικό περιβάλλον (με όλα τα χαρακτηριστικά που θα περιγράψω στη συνέχεια) αποτελεί μια χωρική ενότητα στην οποία το κοινωνικό επιχειρείν μπορεί να μεγαλουργήσει (σαφώς με προϋποθέσεις), είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τι σημαίνει νησιωτικότητα με όρους τοπικής ανάπτυξης στα νησιά και ποιους περιορισμούς αλλά και ευκαιρίες δημιουργούν στην ανάπτυξη του κοινωνικού ‘επιχειρείν’.

Συνοπτικά, τα χαρακτηριστικά της νησιωτικότητας μπορούν να ταξινομηθούν ως εξής:
• Μικρό μέγεθος τόσο ως προς την έκταση, όσο και ως προς τον πληθυσμό. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τα μικρά νησιά, αλλά και για τα μεγαλύτερα πάντα συγκρινόμενα με την ηπειρωτική χώρα. Η περιορισμένη ποικιλία και ποσότητα φυσικών πόρων, η μικρή αγορά και η περιορισμένη φέρουσα ικανότητα από φυσικής, οικονομικής και κοινωνικής πλευράς, αποτελεί μέρος των περιορισμών κάτω από τους οποίους λειτούργησαν τα νησιά.

• Η περιφερειακότητα και η απομόνωση συνεπάγεται αυξημένο κόστος -άμεσο και έμμεσο- το οποίο επιβαρύνει τη λειτουργία όλων των φορέων που δρουν στο νησιωτικό χώρο -επιχειρήσεις, νοικοκυριά δημόσιος τομέας. Το γεγονός αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η ανταγωνιστικότητα των προϊόντων και των υπηρεσιών που παράγονται στα νησιά δεν θα πρέπει να αναζητείται κύρια από το χαμηλό κόστος παραγωγής, αλλά με βάση άλλα χαρακτηριστικά όπως η ποιότητα, η ιδιαιτερότητα, η δυνατότητα κατάκτησης μονοπωλιακής θέσης σε συγκεκριμένη αγορά (πχ. επισκέπτες για παρακολούθηση πουλιών, για αναρρίχηση, κλπ ).

• Η ιδιαίτερη βιωματική ταυτότητα που έχει επηρεαστεί από τις ιδιαιτερότητες του νησιωτικού χώρου, ο οποίος δημιουργεί ένα “κλίμα” μέσα στο οποίο διαπλάθεται ο νησιώτης και επηρεάζει πολύ το τρόπο σκέψης και δράσης του στο κοινωνικό σύνολο αλλά και απέναντι στον επισκέπτη.

Έχει γίνει κοινή πεποίθηση στο Αιγαίο πως η Τοπική Ανάπτυξη είναι μια μορφή περιφερειακής ανάπτυξης, στην οποία οι τοπικοί παράγοντες (ΟΤΑ α’και β’ βαθμού, παραγωγικοί φορείς, τοπικές επιχειρήσεις, ανθρώπινο δυναμικό) συνιστούν τους βασικούς μοχλούς της αναπτυξιακής διαδικασίας.

Στρατηγικοί στόχοι των νησιών:
Αειφορία- Ποιότητα- Καινοτομία
Η ανάδειξη της Αειφορίας ως Στρατηγικού στόχου ανάπτυξης για τον 21 αιώνα, επιτρέπει στα νησιά να αξιοποιήσουν τα μειονεκτήματα που δημιουργούν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους ως πλεονεκτήματα. Η επιλογή της Ποιότητας αντί της Ποσότητας στην αξιοποίηση των συγκριτικών τους πλεονεκτημάτων φαίνεται να είναι ο μόνος δρόμος ο οποίος θα επιτρέψει στα νησιά να ξεπεράσουν τη σημερινή τους υστέρηση και να ατενίσουν με ελπίδα το μέλλον. Η Καινοτόμος δράση αντί της πεπατημένης οδού, θα πρέπει να χαρακτηρίζει όλες τις πλευρές της δραστηριότητας στο Αιγαίο, που αξιοποιώντας τη μοναδικότητα του, θα αποτελεί παγκόσμιο σημείο αναφοράς και σύγκρισης.

• Βασικές Αρχές που πρέπει να χαρακτηρίζουν τη Στρατηγική ανάπτυξης των νησιών είναι:
- η προώθηση παραγωγής αγαθών και υπηρεσιών χαμηλής ελαστικότητας ζήτησης, υψηλής ποιότητας και προστιθέμενης αξίας, που ενσωματώνουν χαρακτηριστικά στοιχεία του κάθε νησιωτικού χώρου και όχι προϊόντων μαζικής παραγωγής τα οποία δεν θα κατορθώσουν να είναι ανταγωνιστικά στην ευρύτερη αγορά,

- ο προσδιορισμός των ορίων (φέρουσα ικανότητα) για τη διατήρηση των ισορροπιών στα νησιωτικά οικοσυστήματα είτε αυτά αφορούν τις φυσικές διαδικασίες, είτε την αναπαραγωγή του οικονομικού και του κοινωνικού ιστού,

- η διατήρηση και η αξιοποίηση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς, δηλ. της γεωπολιτιστικής κληρονομιάς, με την ανάδειξη του γεωτουρισμού (geotourism) δίνει προτεραιότητα στη βιωματική εμπειρία μέσα από την επαφή με το γεωπεριβάλλον και τα πολιτιστικά στοιχεία που συγκροτούν την ιδιαίτερη ταυτότητα κάθε τόπου:

- η αξιοποίηση της τεχνολογίας των επικοινωνιών για τη βελτίωση της παροχής υπηρεσιών σε επιχειρήσεις και τοπικό πληθυσμό, συγχρόνως με την ανάδειξη του νησιού ως της βασικής διοικητικής μονάδας.

- η μεταρρύθμιση ως προς το μοντέλο διακυβέρνησης, με τη δημιουργία ισχυρών δήμων και περιφερειών, με σαφείς αρμοδιότητες και μηχανισμούς ως προς το ‘επιχειρείν’ και τη δημιουργία ενός ευέλικτου και λειτουργικού ‘διοικείν’ καθώς αυτά τα δύο συνδέονται.

- η διαφοροποίηση των παρεμβάσεων (tailor made), ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του καθενός νησιού, ή ομάδας νησιών και η προσαρμοστικότητα τους ώστε να λαμβάνουν υπόψη τις εξωτερικές αλλαγές καθώς κάθε νησί ή σύμπλεγμα νησιών διαφοροποιείται από τα άλλα. Είναι γνωστό ότι η μοναδικότητα είναι εκείνα τα στοιχεία του προϊόντος που είναι δύσκολο έως αδύνατο να μεταφερθούν ή να αντιγραφούν και μπορούν να χαρακτηρίζουν κατά κύριο λόγο αυτό το προϊόν. Η μοναδικότητα, μπορεί να είναι ένας τοπικός πόρος.

ΙII.‘ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ’
ΣΤΟ ΑΙΓΑΙΟ
Τα καταναλωτικά πρότυπα, που κυριάρχησαν μετά τον πόλεμο, και που κυρίως στηρίζονται στην μαζική παραγωγή των προϊόντων και υπηρεσιών- χαρακτηριστικό γνώρισμα της μεταπολεμικής περιόδου ανάπτυξης της οικονομίας, -στις ημέρες μας αρχίζουν να υποχωρούν, καθώς ένας όλο και μεγαλύτερος αριθμός καταναλωτών, κυρίως από τον λεγόμενο δυτικό «αναπτυγμένο κόσμο», με μία όλο και μεγαλύτερη αγοραστική ικανότητα, αναζητά εκείνα τα προϊόντα και υπηρεσίες που προσφέρουν εχέγγυα ποιότητας, με κυρίαρχο στοιχείο εδώ την έννοια της εξατομίκευσης και της μοναδικότητας και αυτό το βλέπουμε παντού, στα ρούχα, τα φαγητά, στις διακοπές του, αλλά και στην εκπαίδευση κλπ.

Το ζητούμενο είναι ένα νέο πολυτομεακό Αναπτυξιακό Μοντέλο στο πλαίσιο μιας αποτελεσματικής Περιφερειακής Διακυβέρνησης, που θα βασίζεται σε μια εξισορρόπηση των παραγωγικών τομέων με το πάντρεμα του πρωτογενούς τομέα, της μεταποίησης, με τον πολιτισμό, το περιβάλλον και τον τουρισμό και όπου όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς θα έχουν ένα συγκεκριμένο ρόλο να επιτελέσουν, με ξεκάθαρους τους κανόνες του παιχνιδιού από την αρχή που θα συνάδουν με τις ανάγκες των τοπικών κοινωνιών.

Αναπτυξιακές επιλογές για τα νησιά του Αιγαίου
-Σύνδεση του τουρισμού με τις βασικές οικονομικές δραστηριότητες και υποδομές του νησιού.
-Διασύνδεση του τουρισμού με την αγροδιατροφική αλυσίδα του νησιού

-Διασφάλιση της ανάπτυξης με όρους αειφορίας και προστασίας του περιβάλλοντος
-Δυνατότητα ανάπτυξης νέων δεδομένων και παραστάσεων για τον επισκέπτη,
-Ανάδειξη της εμπειρίας μέσα από τη συμμετοχή του σε δράσεις και δρώμενα που θα αναδεικνύουν κατ’ ουσία τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα και τη μοναδικότητα του προορισμού.

Κοινωνικές Επιχειρήσει στο Αιγαίο1:
Σύμφωνα με έρευνα που εκπόνησε το Δίκτυο Δάφνη, στο Ν.Αιγαίο είναι καταγεγραμμένες στο Μητρώο 50 ΚΟΙΝ. ΣΕΠ εκ των οποίων το 74,5% είναι ενεργές (13 Διαγραφές), με το 89,5% επί του συνόλου των ενεργών Συλλογικού & Παραγωγικού Σκοπού και το 10,5% Κοινωνικής Φροντίδας & Ένταξης και μία (1) ΚΟΙΣΠΕ.

Οι Τομείς που δραστηριοποιούνται είναι κυρίως :Απορρίμματα, Υπηρεσίες παροχής συμβουλών, Υπηρεσίες προβολής κινηματογραφικών ταινιών, Μελέτη και έρευνα της ανθρώπινης συνειδητότητας, Παροχή υπηρεσιών κοινωνικής μέριμνας, Παραγωγή/Επεξεργασία τροφίμων, Εμπόριο Αφεψημάτων/Βοτάνων, Υπηρεσίες εστίασης , Λειτουργία μουσείων/Υπηρεσίες επίσκεψης σε αρχαιολογικούς και ιστορικούς χώρους, Τουριστικές Υπηρεσίες/Πολιτιστικές εκδηλώσεις/Διαχείριση κατασκήνωσης, και Επεξεργασία και συντήρηση ψαριών

Στο Β.Αιγαίο: στο Μητρώο είναι εγγεγραμμένες 22 ΚΟΙΝΣΕΠ, εκ των οποίων το 73,9% ενεργές (6 Διαγραφές ), με το 76,5% επί του συνόλου των ενεργών να είναι Συλλογικού & Παραγωγικού Σκοπού και το 23,5% επί του συνόλου των ενεργών, Κοινωνικής Φροντίδας & Ένταξης και 1 ΚΟΙΣΠΕ.

Οι Τομείς είναι κυρίως : Παροχή υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας, Αγροτικές και κτηνοτροφικές δραστηριότητες, Διοργάνωση πολιτιστικών και αθλητικών εκδηλώσεων, Εκπαιδευτικές και πολιτιστικές δράσεις και Προώθηση τοπικών γεωργικών προϊόντων.

Άξονες κοινωνικού επιχειρείν στο Αιγαίο

Οι άξονες πάνω στους οποίους θα οικοδομηθεί το Kοινωνικό Eπιχειρείν αφορά:
1) Στην Πολυεπίπεδη Νησιωτική Διακυβέρνηση
Με την βασική αρχή της αποκέντρωσης και της συνταγματικής κατοχύρωσης της ρήτρας νησιωτικότητας (πρόταση της ΕνΠΕ) και ως εκ τούτου ενός αναδιαρθρωμένου ‘διοικείν’ με όρους εγγύτερους, αμεσότερους και αποτελεσματικότερους στον πολίτη, για να υπάρξει ένα υγιές επιχειρείν στη νησιωτική Ελλάδα απαιτείται διαφοροποίηση του ‘επιχειρείν’ για τα νησιά καθώς είναι θέσφατο πως η νησιωτικότητα δημιουργεί ένας εντελώς διαφορετικό περιβάλλον από αυτό που αναπτύσσεται στα αστικά κέντρα. Άρα, επιστροφή των κεκτημένων, όπως είναι οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ, θεσμοθέτηση του μεταφορικού ισοδύναμου και αποτελεσματικότεροι ελεγκτικοί μηχανισμοί.

Η αναστροφή της υφιστάμενης κατάστασης στα νησιά μας όπου τα τελευταία χρόνια έχουν παρουσιάσει μια κατακόρυφη πτώση στο ΑΕΠ, ειδικά στο Ν.Αιγαίο που είναι της τάξης του 36% σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της EUROSTAT, απαιτεί τη δημιουργία αναδιαρθρωτικών μηχανισμών οι οποίοι θα πρέπει, αφού συγκεκριμενοποιηθεί το αίτιο της προβληματικότητας που κανείς δεν διαφωνεί ότι είναι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της νησιωτικότητας που οδηγούν σε υψηλό κόστος παραγωγής, να ανασυντάξουν τα μέσα και τους παραγωγικούς πόρους της περιοχής ώστε να αποκατασταθεί η ισορροπία με τις συνθήκες της αγοράς.

Θα προσθέσω και την αλλαγή επιχειρηματικής κουλτούρας όχι μόνο στο πλαίσιο της κοινωνικής οικονομίας, αλλά στον τρόπο αντίληψης του επιχειρείν συνολικότερα ως προς την καλύτερη και αποτελεσματικότερη λειτουργία σε ένα άκρως ανταγωνιστικό περιβάλλον. Με μηχανισμούς υποστήριξης και ενθάρρυνσης των επιχειρηματικών πρωτοβουλιών που θα βασίζονται στην ανάπτυξη και την αξιοποίηση του κυριάρχου συγκριτικού πλεονεκτήματος του κάθε νησιού ξεχωριστά που είναι ο μοναδικός τοπικός πολιτισμός και η συσσωρευμένη νησιωτική επιχειρηματική παράδοση.

Θα πρέπει να αναληφθούν πολιτικές πρωτοβουλίες ως προς την αλλαγή του διοικητικού μοντέλου της χώρας μας, με αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και πόρων, διακριτούς ρόλους ως προς τη λήψη και εφαρμογή πολιτικών , την εξάλειψη της γραφειοκρατίας, τη δημιουργία υποστηρικτικών μηχανισμών (One stop Shop ), τη διασφάλιση ενός σταθερού φορολογικού περιβάλλοντος, φιλικό στον επιχειρηματία, τη δημιουργία ειδικών χρηματοδοτικών εργαλείων, ενός τραπεζικού συστήματος θετικό ως προς την κοινωνική οικονομία, κλπ.

2) Στο Ανθρώπινο Κεφάλαιο
Η αξιοποίηση του ανθρώπινου κεφαλαίου με στόχο την καταπολέμηση της ανεργίας, της αποτροπής του brain drain και της ενεργοποίησης υγιών δυνάμεων του τόπου που μπορούν να συνεισφέρουν σε αυτή τη διαδικασία. Η Οικογένεια ή η κοινότητα αποτελεί τη θεωρητική βάση για την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας στα νησιά του Αιγαίου και όχι το άτομο, η οποία συνειδητοποιεί την ύπαρξη της ως συλλογική οντότητα. Η όποια προσπάθεια ανάπτυξης κοινωνικών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων κινητοποιεί αδρανείς δυνάμεις μέσα στην οικογένεια, ή στην κοινότητα, ενώ ταυτόχρονα να συμβάλλει στην διατήρηση της συνοχής της κοινότητας, κάτι που επιβάλλει μια αυξημένη συμμετοχή των γυναικών σε αυτή την προσπάθεια.

3) Στην Ισόρροπη Τοπική Ανάπτυξη - Κοινή Αιγιακή Ταυτότητα
Δημιουργία της Αιγαιακής ταυτότητας σαν μιας βασικής αναγκαιότητας για την διεύρυνση της οπτικής και των ορίων της νησιωτικής επιχειρηματικότητας και κατ’ επέκταση των δυνατοτήτων των τοπικών πληθυσμών των νησιών για ανάπτυξη επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Ήδη στο Αιγαίο έχουμε το brand Aegean cuisine, μια πολύ αξιόλογη πρωτοβουλία που πλέον έχει αποκτήσει θεσμικά χαρακτηριστικά και άρα σε αυτή τη λογική μπορεί να δημιουργηθεί ένα ευρύτερο πεδίο ιδιαίτερων αιγιακών χαρακτηριστικών με τα οποία μπορεί να οικοδομηθεί η Αιγιακή ταυτότητα ( Aegean brand).

4) Δημιουργία του νησιώτη Κοινωνικού Επιχειρηματία:
Αποτελεί μια ελκυστική προοπτική και δημιουργεί νέες δυνατότητες στους νέους που δοκιμάζονται σκληρότερα απ’ όλους στην Ελλάδα της κρίσης καθώς δεν έχουν τις ευκαιρίες που θα έπρεπε να έχουν. Οι νέοι των νησιών αν υποστηριχθούν θα μπορούσαν να αυτενεργήσουν και να παράξουν μέσα από το κοινωνικό επιχειρείν καθώς οι νησιωτικές

κοινωνίες διαθέτουν όλες τις συνθήκες για την ανάπτυξη του.
Το κοινωνικό επιχειρείν αποτελεί μια ισχυρή πολιτική πρόταση για τα νησιά του Αιγαίου και ως εκ τούτου για να μπορέσει να αναπτυχθεί απαιτείται ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο και μια νέα αντίληψη ως προς τους όρους της Ανάπτυξης, της Αειφορίας και της Ανταγωνιστικότητας.

Για να αναπτυχθεί η κοινωνική επιχειρηματικότητα στα νησιά του Αιγαίου, θα πρέπει άμεσα να γίνουν τα εξής βήματα:

1. Χαρτογράφηση των επιχειρήσεων κοινωνικής οικονομίας στα νησιά
2. Δημιουργία μια ψηφιακής πλατφόρμας για την συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ όλων των επιχειρήσεων
3. Δημιουργία ενός συντονιστικού οργάνου των επιχειρήσεων για την συλλογική τους εκπροσώπηση.

4. Συμφιλίωση του επιχειρηματικού κόσμου με το κοινωνικό επιχειρείν. Δεν είναι ανταγωνιστικοί κλάδοι , αντιθέτως είναι συμπληρωματικοί. Επομένως, τα νησιωτικά επιμελητήρια θα πρέπει να στηρίξουν και το κοινωνικό επιχειρείν.

5. Διαβούλευση και συνεργασία της Τ.Α και των τοπικών φορέων ( επιμελητήρια, εργατικό κέντρο, κλπ) με τις κοινωνικές επιχειρήσεις για έναν συνολικότερο σχεδιασμό και την ανάπτυξη συνεργειών. ( Ένα Κοινωνικό Συμβόλαιο μεταξύ όλων των εμπλεκομένων

6. Αξιοποίηση των χρηματοδοτικών προγραμμάτων σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο ( τομεακά και περιφερειακά προγράμματα). Απαιτείται άμεσα η αποδέσμευση των πόρων από τα αρμόδια υπουργεία αλλά και τις περιφέρειες μέσων των ΠΕΠ.
7. Δημιουργία υποστηρικτικών δομών για την στήριξη και ‘επώαση ‘ των επιχειρηματικών σχεδίων ( το μοντέλο του Blue Growth Pireaus που θα παρουσιαστεί σε επόμενη συνεδρία, αποτελεί μια πολύ καλή πρακτική που μπορεί να προσαρμοσθεί και στον τομέα της κοινωνικής οικονομίας).

8. Δράσεις ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης σε κάθε νησί για τις δυνατότητες της κοινωνικής επιχειρηματικότητας.
9. Επιμόρφωση και κατάρτιση των εν δυνάμει ‘κοινωνικών επιχειρηματιών’ μέσα από πιστοποιημένες δομές ( π.χ ΚΕΚ, ΙΕΚ)

10. Βραβείο Κοινωνικού Επιχειρηματία: Ανάδειξη καλών πρακτικών και επιβράβευση κοινωνικών επιχειρήσεων που έχουν μια ανοδική πορεία και συμβάλλουν στην τοπική τους κοινωνία.

Η ανάδειξη ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου με επίκεντρο την κοινωνική οικονομία στην παραγωγική διαδικασία των νησιών του Αιγαίου για μια δυναμική και ισχυρή ταυτότητα που θα κινείται στη λογική του ‘Act Global… Speak Local …and Work Social’, με πολλαπλές προοπτικές και δυνατότητες για την ενδυνάμωση της ταυτότητας τους και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας μέσα από καινοτόμες δράσεις, αποτελεί μια αδήριτη ανάγκη στην Ελλάδα της κρίσης.

1. Γεωργία Κανελλοπούλου, Το Δίκτυο Αειφόρων Νήσων (ΔΑΦΝΗ) και ο ρόλος του στην προώθηση της Κοινωνικής & Αλληλέγγυας Οικονομίας (ΚΑΛΟ) στον Νησιωτικό Χώρο