Μετρήσεις για το θόρυβο και τους ρύπους στο “Διαγόρας”

Rodiaki NewsRoom

Εκπονήθηκε μελέτη από το ΕΜΠ

Στη Βελτιστοποίηση του Συστήματος Παρακολούθησης της Ποιότητας του Ατμοσφαιρικού και Ακουστικού Περιβάλλοντος του αεροδρομίου της Ρόδου που αφορά σε δύο σημαντικούς τομείς, στην ατμόσφαιρα και στο θόρυβο, προχωρά η Fraport Greece.

Μάλιστα ζήτησε τη συνδρομή του ΕΜΠ, προκειμένου να υιοθετήσει εξαρχής τη βέλτιστη δυνατή μεθοδολογία, η οποία θα εξασφαλίζει πλήρη ανταπόκριση σε όλο το φάσμα των απαιτήσεων (δηλαδή τόσο σε αυτές των περιβαλλοντικών όρων όσο και σε εκείνες που προέρχονται από την πάγια νομοθεσία), αλλά και θα καλύπτει χωρικά όλη την περιοχή επιρροής του αεροδρομίου, με επαρκή χρονική και χωρική αναλυτικότητα.
Σημειώνεται ότι το ίδιο θα γίνει και για τα 14 αεροδρόμια τα οποία της παραχωρήθηκαν.

Στο πλαίσιο αυτό, εκπονήθηκε μελέτη, από ομάδα έργου την οποία αποτελούσαν οι:
1. Ιωάννης Ζιώμας, Καθηγητής Σχολής Χημικών Μηχανικών ΕΜΠ
2. Αθηνά Πρόγιου, Φυσικός D.E.A. – Δρ. Μηχανολόγος Μηχανικός
3. Κωνσταντίνα Μαγκούτα Φυσικός, MSc.
4. Κωνσταντίνος Καραλής Πολιτικός Μηχανικός MBA

Όπως αναφέρει η μελέτη κατά την διάρκεια του πρώτου χρόνου θα διεξαχθούν μετρήσεις και στα δεκατέσσερα αεροδρόμια προκειμένου να υπάρχει μία βάση αναφοράς αλλά και για την επιβεβαίωση των αποτελεσμάτων των μοντέλων. Οι μετρήσεις θα διεξαχθούν σε 1-3 σημεία ανά αεροδρόμιο με βάση την ένταση δραστηριότητας του αεροδρομίου. Κατά τον δεύτερο χρόνο θα διεξαχθούν μετρήσεις σε εκείνα τα αεροδρόμια στα οποία έχει διαπιστωθεί ότι παρουσιάζουν υψηλότερα επίπεδα ρύπανσης/θορύβου κατά τον πρώτο χρόνο της Β΄ Φάσης, ή σε εκείνα που παρουσιάζουν σημαντικό αριθμό ετησίων κινήσεων ή γειτνιάζουν με οικισμούς ή άλλες ευαίσθητες χρήσεις.

Για τον λεπτομερή και σε μικρή κλίμακα υπολογισμό των εκπομπών κάθε αεροδρομίου και των συγκεντρώσεων των αερίων ρύπων στην ατμόσφαιρα της περιοχής του αεροδρομίου, προτείνεται το μοντέλο Emissions and Dispersion Modeling System (EDMS).
Το EDMS είναι ένα σύστημα μοντέλων συνδυασμένων με τις αντίστοιχες βάσεις δεδομένων κάτω από ένα παραθυρικό περιβάλλον.

Τα επιμέρους μοντέλα που περιλαμβάνει είναι τα ακόλουθα:
1. Μοντέλα Υπολογισμού Εκπομπών από επίγεια οχήματα μεταφορών, εκτός δρόμου οχήματα και οχήματα βοηθητικών εργασιών
2. Μετεωρολογικό Μοντέλο και Μοντέλο Ορογραφίας
3. Μοντέλο Διασποράς
Όλα τα παραπάνω μοντέλα στηρίζονται στις πιο σύγχρονες αποδεκτές μεθοδολογίες και βάσεις δεδομένων και είναι προτεινόμενα από την Αμερικανική Υπηρεσία Περιβάλλοντος.

Οι ρύποι που θα αξιολογηθούν θα είναι οι εξής:
α) Μη μεθανικοί υδρογονάνθρακες (NMVOCs)
β) Οξείδια του θείου (SOx),
γ) Οξείδια του αζώτου (NOx)
δ) Αιωρούμενα σωματίδια (PM10 / PM2.5)
ε) Μονοξείδιο του άνθρακα (CO)

. ΙΝΜ
Για τον υπολογισμό των επιπέδων θορύβου προτείνεται η χρήση του Integrated Noise Model (INM). Σημειώνεται ότι το ΙΝΜ αποτελεί διαχρονικά το μοντέλο αναφοράς για τον υπολογισμό του θορύβου από αεροσκάφη, ιδίως μετά τη σύσταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για χρήση του, στο πλαίσιο των κατευθυντήριων γραμμών για τις μεθόδους υπολογισμού αεροπορικού θορύβου
To μοντέλο INM υπολογίζει τα επίπεδα θορύβου και τις ισοθορυβικές καμπύλες στην περιοχή γύρω από τα αεροδρόμια με την χρήση μίας μεγάλης βάσης δεδομένων που περιλαμβάνει τις εκπομπές θορύβου των αεροσκαφών και ακουστικά δεδομένα σε συνδυασμό με τα στοιχεία εισόδου του κάθε αεροδρομίου.

Η εφαρμογή του ΙΝΜ περιλαμβάνει:
• Εκτίμηση και αξιολόγηση των επιπτώσεων θορύβου που προέρχονται από νέους ή επιμηκυμένους διαδρόμους προσγείωσης
• Εκτίμηση και αξιολόγηση νέων δεδομένων εναέριας κυκλοφορίας και σύνθεση στόλου αεροσκαφών
• Αξιολόγηση των επιπτώσεων άλλων λειτουργικών διαδικασιών
• Ικανοποίηση των απαιτήσεων που προβλέπονται από το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο

Όλα τα προτεινόμενα μοντέλα είναι διεθνώς αναγνωρισμένα και έχουν συνεχή και επαρκέστατη επιστημονική υποστήριξη, ενώ ειδικότερα το EDMS και το ΙΝΜ προτείνονται και χρησιμοποιούνται από την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Αεροπορίας (FAA) των ΗΠΑ, για τον υπολογισμό των επιπτώσεων στο περιβάλλον από τη λειτουργία αεροδρομίων.

AEDT
Τα δύο μοντέλα που προαναφέρθηκαν, δηλαδή το EDMS και το INM έχουν ενσωματωθεί σε ένα νέο υπολογιστικό εργαλείο, το AVIATION ENVIRONMENTAL DESIGN TOOL (AEDT) Version 2c, το οποίο αποτελεί και την πιο πρόσφατη έκδοση.

Το AEDT αποτελεί είναι σύστημα λογισμικού που προσομοιώνει τη λειτουργία των αεροσκαφών προκειμένου να εκτιμήσει την κατανάλωση καυσίμου, τις εκπομπές αέριων ρύπων και θορύβου και τις επιπτώσεις των εκπομπών αυτών στο περιβάλλον. Με την ενοποίηση των μέχρι πρότινος διακριτών μοντέλων για την ατμοσφαιρική ρύπανση (EDMS) και θορύβου (INM), το AEDT αποτελεί ένα συνεκτικό και εξελιγμένο σύστημα προσομοίωσης, που μπορεί να υπολογίσει τις επιπτώσεις στο ατμοσφαιρικό και ακουστικό περιβάλλον από μια μεμονωμένη πτήση έως τη λειτουργία όλων των αεροδρομίων της χώρας.

Διεξαγωγή μετρήσεων
Οι μετρήσεις:
α) Θα διεξαχθούν σε σημεία τα οποία θα επιλεγούν με βάση τα αποτελέσματα των υπολογιστικών προσομοιώσεων, ώστε να αντιπροσωπεύονται τόσο οι θέσεις στις οποίες τα μοντέλα προβλέπουν αυξημένες συγκεντρώσεις, όσο και οι θέσεις αυξημένης πυκνότητας πληθυσμού, όπως οι οικισμοί, με προτεραιότητα σε ευαίσθητες χρήσεις όπως σχολεία, κέντρα υγείας κ.λπ. Επισημαίνεται ότι ο αριθμός των σημείων δειγματοληψίας προκύπτει ως συνάρτηση του ετήσιου αριθμού κινήσεων του κάθε αεροδρομίου, της ύπαρξης γειτονικών οικισμών και άλλων ευαίσθητων χρήσεων και των αποτελεσμάτων των υπολογιστικών μοντέλων.

β) Θα αποσκοπούν στην δημιουργία μιας βάσης δεδομένων των επιπέδων αέριας ρύπανσης και θορύβου, που θα επιτρέπει, σε συνδυασμό και με τα αποτελέσματα των μοντέλων (i) την αξιολόγηση της παρούσας κατάστασης και τη σύγκριση με καταστάσεις που θα δημιουργηθούν μελλοντικά και (ii) την επαλήθευση της δυνατότητας επιτυχούς πρόβλεψης των μαθηματικών μοντέλων.
Σχετικά με τις μετρήσεις προτείνεται για τους μεν αέριους ρύπους η χρήση παθητικών δειγματοληπτών (passive samplers), για τα σωματίδια ΡΜ10 αυτόματοι δειγματολήπτες και για το θόρυβο ειδικά ηχόμετρα.

Όπου δεν υπάρχουν κατάλληλες μετεωρολογικές μετρήσεις, τότε θα πρέπει να γίνουν και αυτές παράλληλα με τις μετρήσεις ατμοσφαιρικής ρύπανσης και θορύβου. Είναι προφανές ότι για όλες τις μετρήσεις τόσο ο εξοπλισμός, όσο και η μεθοδολογία μέτρησης θα πρέπει να ακολουθούν τις προδιαγραφές που απορρέουν από την κείμενη ελληνική ή/και ευρωπαϊκή νομοθεσία.

Οι μετρήσεις θα λάβουν χώρα κατά την περίοδο αιχμής, ενδεικτικά αναφέρεται η περίοδος 15 Ιουνίου – 15 Σεπτεμβρίου, και θα έχουν συνολική διάρκεια μίας εβδομάδας για τις μετρήσεις αέριων ρύπων και τουλάχιστον δύο ημερών για τις μετρήσεις των επιπέδων θορύβου. Στην περίπτωση που κρίνεται σκόπιμο, οι μετρήσεις αυτές θα επαναληφθούν και τον δεύτερο χρόνο.

Οι ρύποι που θα μετρηθούν είναι οι εξής :
α) Αρωματικοί υδρογονάνθρακες (ΒΤΧ) (βενζόλιο, τολουόλιο και ξυλένια)
β) Οξείδια του θείου (SOx),
γ) Οξείδια του αζώτου (NOx)
δ) Όζον (Ο3)
ε) Αιωρούμενα σωματίδια (PM10 / PM2.5) όπου κρίνεται σκόπιμο (κυρίως στα μεγάλα αεροδρόμια).

Σημειώνεται ότι οι εκπομπές αιωρούμενων σωματιδίων από τις πτητικές δραστηριότητες ενός αεροδρομίου, καθώς και από τη μεγάλη πλειοψηφία των επίγειων δραστηριοτήτων του, είναι ιδιαίτερα περιορισμένες, κυρίως λόγω του τύπου των χρησιμοποιούμενων καυσίμων. Επομένως, οι εκπομπές αυτές αναμένεται να οδηγήσουν σε ανιχνεύσιμες μεταβολές των συγκεντρώσεων υποβάθρου μόνο στις περιπτώσεις αεροδρομίων με υψηλή κυκλοφορία. Σε κάθε περίπτωση, οι υπολογιστικές προσομοιώσεις θα δείξουν με σαφήνεια σε ποια αεροδρόμια εκ των εξεταζόμενων θα χρειαστούν μετρήσεις PM10 ή/και PM2.5, καθώς και σε ποια αεροδρόμια τέτοιες μετρήσεις θα ήταν τελείως άσκοπες, αφού οι σχετιζόμενες με το αεροδρόμιο εκπομπές δεν θα μετέβαλλαν τα επίπεδα υποβάθρου.

Μετρήσεις μονοξειδίου του άνθρακα (CO) δεν θα λάβουν χώρα, δεδομένου ότι η λειτουργία των αεροσκαφών δεν οδηγεί σε σημαντικές εκπομπές μονοξειδίου του άνθρακα και γενικά τα επίπεδα του ρύπου είναι ιδιαίτερα χαμηλά.
Οι δείκτες θορύβου που θα μετρηθούν είναι αυτοί που ορίζονται στην ισχύουσα σχετική νομοθεσία, δηλαδή:
α) Lden (δείκτης εικοσιτετράωρης στάθμης θορύβου με αυξημένη στάθμιση των επιπέδων νύχτας και απογεύματος)
β) Lnight (δείκτης νυχτερινού θορύβου).

Κατά την διάρκεια του πρώτου χρόνου θα διεξαχθούν μετρήσεις και στα δεκατέσσερα αεροδρόμια προκειμένου να υπάρχει μία βάση αναφοράς αλλά και για την επιβεβαίωση των αποτελεσμάτων των μοντέλων. Οι μετρήσεις θα διεξαχθούν σε 1-3 σημεία ανά αεροδρόμιο με βάση την ένταση δραστηριότητας του αεροδρομίου. Κατά τον δεύτερο χρόνο θα διεξαχθούν μετρήσεις σε εκείνα τα αεροδρόμια στα οποία έχει διαπιστωθεί ότι παρουσιάζουν υψηλότερα επίπεδα ρύπανσης/θορύβου κατά τον πρώτο χρόνο της Β΄ Φάσης, ή σε εκείνα που παρουσιάζουν σημαντικό αριθμό ετησίων κινήσεων ή γειτνιάζουν με οικισμούς ή άλλες ευαίσθητες χρήσεις.