Συναντώντας αχάριστους ανθρώπους...

Μαρία Καρίκη

Γράφει η ψυχολόγος, Msc
Μαρία Καρίκη

Πόση απογοήτευση μπορεί να νιώσει κανείς όταν συνειδητοποιεί ότι η αχαριστία έρχεται από εκείνους που έχεις στηρίξει, έχεις βοηθήσει περισσότερο; Εκπλήσσεσαι όταν ακούς παράπονα, κατηγορίες για όλα όσα δεν έκανες, ενώ αυτά που έχεις κάνει προσπερνιούνται ως μηδαμινά, αόριστα, δευτερεύοντα.

Είναι εντυπωσιακό πόσο επιλεκτική μπορεί να γίνει η μνήμη ενός αγνώμονα ανθρώπου, μια και εστιάζει μόνο σε εκείνα που δεν τον ικανοποίησαν, σε εκείνα για τα οποία θα ήθελε παραπάνω από εσένα.
Όταν προσφέρεις και δίνεσαι γενναιόδωρα και ειλικρινά δεν επιζητάς την αναγνώριση, ούτε το «ευχαριστώ». Θέλεις και το κάνεις. Σε γεμίζει αυτό από μόνο του.

Είναι σαν να προσπαθείς όσο μπορείς να διευκολύνεις τους ανθρώπους που αγαπάς (κι όχι μόνο) γιατί χαίρεσαι με τη χαρά τους, γιατί λυπάσαι όταν στεναχωριούνται, γιατί πονάς όταν βρίσκονται μπροστά στα προσωπικά τους αδιέξοδα. Δίνεις και δίνεσαι για να τους δεις και πάλι να χαμογελούν, να ορθοποδούν.
Δεν είναι τα υλικά που τους προσφέρεις, αλλά η ελπίδα, η αισιοδοξία, η πεποίθηση ότι όλα μπορούν να τα καταφέρουν κι ας μην το βλέπουν μέσα στη σύγχυσή τους.

Είναι τα λόγια που εμπνέουν, ενθαρρύνουν, προτρέπουν να ξαναπιστέψουν στον εαυτό τους.
Και εκεί που νομίζεις ότι είσαι δίπλα τους και τους στηρίζεις στη θλίψη τους, στη μελαγχολία τους, στη ματαίωσή τους έρχεται μια μέρα που σε κατηγορούν για την «απουσία» σου. Σου κατονομάζουν με ευκολία τα λάθη σου, τις ανεπάρκειές σου.

Θυμώνουν μαζί σου γιατί δεν έκανες τα πράγματα όπως εκείνοι τα είχαν στο μυαλό τους… Κι αρχίζει η ισοπέδωση, η ακύρωση μιας διαδρομής όπου εσύ έδινες μεν, αλλά φταις κιόλας. Φταις για πολλά, φταις σχεδόν για όλα… Και δεν ξέρεις τι να κάνεις. Δεν ξέρεις αν πρέπει να κλάψεις ή να γελάσεις. Πιάνεις τον εαυτό σου να απολογείται, να πρέπει να εξηγήσει τα «αυτονόητα». Σχεδόν πρέπει να ζητήσεις συγγνώμη που δεν έδωσες περισσότερα στα σημεία που τονίζει ο άλλος.

Πώς γίνεται να κοιτάει κανείς το δέντρο και να χάνει το δάσος; Πώς γίνεται να καταλήγεις με ανθρώπους που θεωρούν τη δοτικότητά σου δεδομένη, αλλά και «ελαττωματική»; Πώς γίνεται να αντέξει κανείς την αχαριστία όταν του συμβαίνει; Πόσο βαθιά επικριτικός και αρνητικός μπορεί να είναι κάποιος όταν αντί να είναι ευγνώμων έστω και για το ελάχιστο που του δόθηκε, κάνει παρατηρήσεις και επιπλήξεις σε όσους στέκονται δίπλα του;

Μετά το πρώτο σοκ αναρωτιέσαι τι μπορείς να πεις στον αχάριστο άνθρωπο. Υπάρχει ποτέ περίπτωση άραγε να βρεις τη δικαίωσή σου; Αξίζει να του υπενθυμίσεις όλα όσα έκανες για εκείνον; Έχει νόημα; Πώς να αγγίξεις το φιλότιμο; Πώς να απαντήσεις στην αρνητική κριτική, στην προκατάληψη, στο ανικανοποίητο;

Πόσο κουραστικό είναι να περιαυτολογείς! Δεν το θες. Δεν το κάνεις! Το θεωρείς προσβολή απέναντι στον ίδιο σου τον εαυτό. Δεν θέλεις να απαριθμήσεις όλα όσα έκανες. Δεν καταδέχεσαι να μπεις σε αυτή τη διαδικασία. Θέλεις απλά να πάρεις την απογοήτευσή σου και να φύγεις. Να τρέξεις μακριά από έναν κόσμο που δεν χορταίνει με τίποτα, δεν ικανοποιείται με τίποτα. Που ηδονίζεται να σου κατονομάζει τα σφάλματά σου, τις ελλείψεις σου, τα κενά σου.

Ίσως αν τελικά φύγεις από τη ζωή αυτών των ανθρώπων, τους δώσεις την ευκαιρία να αναστοχαστούν, να αναρωτηθούν: γιατί τόσα κακεντρεχή σχόλια; Γιατί τόσα λόγια που πονάνε; Γιατί τόση ανάγκη να εστιάζουν πάντα στο αρνητικό; Γιατί εκθιάζουν ανθρώπους που δεν έχουν κάνει σχεδόν τίποτα για εκείνους και στάζουν «χολή» για εκείνους που ήταν πραγματικά δίπλα τους; Γιατί δεν μπορούν να δουν την αλήθεια; Δεν ξέρω τελικά αν είναι η αχαριστία που πονάει περισσότερο ή η απαξίωση και η αδικία που εισπράττεις μέσα από αυτή…

Στην αρχή θέλεις με πάθος να υπερασπιστείς τον εαυτό σου και να επισημάνεις όλα εκείνα τα οποία δεν «θυμάται» ο αγνώμων άνθρωπος… μετά, όμως, θέλεις απλά να σιωπήσεις, γιατί οποιαδήποτε απάντηση είναι φθορά, είναι πόνος, είναι περαιτέρω απογοήτευση… Δεν θες να ανακαλύψεις πόσο βαθιά μπορεί να φτάσει η αχαριστία που έχεις απέναντί σου…