Αντισυστημισμός και παγίδες

Φίλιππος Ζάχαρης

Γράφει ο Φίλιππος Ζάχαρης
zachfil64@gmail.com

Αυτό που δεν καταλαβαίνουν αρκετοί πολίτες που σπεύδουν να στηρίξουν τα κόμματα της αρέσκειάς τους, είναι ότι πλέον δεν υπάρχουν ούτε φιλόδοξα σχέδια ούτε προγράμματα στα κομματικά κιτάπια. Αυτό φαίνεται από την εκάστοτε αλλαγή πλεύσης όταν τα κόμματα αυτά βρεθούν στην εξουσία και λησμονήσουν από την μια μέρα στην άλλη όσα υποσχέθηκαν.

Και ενώ αυτό έχει καταντήσει σλόγκαν σε ταινίες και βιβλία, ενώ οι πολίτες γνωρίζουν πολύ καλά πως δεν πρόκειται ποτέ να βιώσουν αφενός πραγματική ελευθερία επιλογής και αφετέρου ενεργό συμμετοχή στις ενέργειες και αποφάσεις για το μέλλον του τόπου, εντούτοις σπεύδουν - νομίζοντας πως με αυτό τον τρόπο έχουν ενεργό ανάμιξη - να στηρίξουν υποψηφίους που με μαθηματική ακρίβεια την επόμενη των εκλογών θα τους έχουν ξεχάσει.

Θα έλεγε κανείς ότι πρόκειται για μια διαδικασία αυτοβασανισμού ή στην επιεικέστερη εκδοχή για επαναλαμβανόμενο ξέσπασμα, αδιάφορο τι τέλος θα έχει αυτό. Αυτομαστιγώνονται οι πολίτες όταν πιστεύουν πως έχουν λόγο στα πολιτικά δρώμενα με το να ψηφίζουν τους πολιτικούς της αρεσκείας τους.

Η ανά τέσσερα χρόνια καλοστημένη παγίδα, που στηρίζεται σε φαντασιακά επιχειρήματα του τύπου «εσύ καθορίζεις την τύχη σου με τις επιλογές σου», και που εμπλουτίζεται από ποικίλες διαφημίσεις στο όνομα της επικράτησης του καλύτερου διαφημιζόμενου και αυτού που διαθέτει τα περισσότερα στο πολιτικό μάρκετινγκ, οδηγεί μοιραία στην αναπαραγωγή των ίδιων στερεοτύπων και κλισέ που δεν αλλάζουν στο παραμικρό την υπάρχουσα κατάσταση.

Το αν κάποιος αισθάνεται πλήρης με το να ρίχνει την ψήφο του στο τάδε υποψήφιο, το αν η υπερηφάνεια για το δικαίωμα ψήφου ξεχειλίζει και το καμάρι μπροστά στην κάλπη περισσεύει, αυτό είναι κάτι άλλο που έχει τις ρίζες του στα κενά και στεγανά αυτής της κοινωνίας, που σε κάθε περίπτωση αξιώνει την υποταγή και το σκύψιμο του κεφαλιού όταν αυτό κρίνεται σκόπιμο.

Οι εκλογές θα είχαν νόημα αν υπήρχε πραγματική δημοκρατία, αν οι πολίτες όριζαν οι ίδιοι τις τύχες τους και οι εκπρόσωποί τους ήταν άμεσα ανακλητοί. Επειδή όμως αυτό δεν υπάρχει, δίδεται απλά ένα σημαντικό περιθώριο, ένα τράτο τρόπον τινά σε όλους αυτούς τους εκπροσώπους να κάνουν τις δουλειές τους και να δικαιολογήσουν την παρουσία τους και τα ουκ ολίγα χρήματα που λαμβάνουν μόνο με κάποιες επερωτήσεις ή δικανικούς λόγους για το θεαθήναι.

Αν πραγματικά οι πολίτες γνώριζαν τι κάνουν όταν ρίχνουν την ψήφο τους, θα είχαν μέρες να κοιμηθούν από τις τύψεις.

Αυτός ο αυτοβασανισμός όμως έχει και «τα καλά του», αφού κάποιοι από τους ψηφοφόρους στην κυριολεξία κάνουν την τύχη τους μετά την εκάστοτε εκλογική αναμέτρηση. Και ενώ βοά ο κόσμος ότι κάποιοι βολεύονται σε καλές θέσεις, εντούτοις έρχονται άλλοι πολίτες στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση που πριν φώναζαν για τα ρουσφέτια, να υιοθετήσουν την ίδια ακριβώς στάση με έναν και μοναδικό στόχο: να βολευτούν.

Έτσι οι εκλογές χρησιμεύουν απλά για αναπαραγωγή και ανακύκλωση του ρουσφετιού και τήρηση του σταθερού κανόνα, που παραπέμπει ευθέως στην τήρηση της υποτιθέμενης νομιμότητας. Και αυτή σημαίνει, τακτοποίηση των ημέτερων και διαιώνιση της κυριαρχίας.

Κάποιοι πολίτες λοιπόν – και δεν είναι λίγοι – αρέσκονται από την μια να διαμαρτύρονται και από την άλλη να συντηρούν την νοσηρότητα στην πολιτική ζωή της χώρας. Και δεν πρόκειται για τωρινή κατάσταση. Τα κόμματα εξακολουθούν να παίζουν καλά το παιχνίδι τους, να εμπαίζουν τους πολίτες και να προκαλούν όλους τους υπόλοιπους. Δεν ξέρω τι άλλο μπορεί να κάνει ο πολίτης μέσα στην απελπισία του.

Δεν γνωρίζω αν η απομυθοποίηση των 300 έχει πάντα καλές προθέσεις και δεν εξυπηρετεί και τα συμφέροντα της ακροδεξιάς και ενός ασύδοτου φιλοπατριωτισμού που τελευταία και αυτός στηρίζεται στην καταδίκη της τωρινής Βουλής αλλά υποδεικνύει άλλους τρόπους διακυβέρνησης του τόπου.

Χρειάζεται με λίγα λόγια προσοχή και στον μοδάτο αντισυστημισμό, στο πως και με ποιο τρόπο εκφράζεται και ποιους ωφελεί. Πάντως ο πολίτης δεν πρέπει να εξακολουθεί να παίζει τον ρόλο του κομπάρσου. Αυτό δοκιμάστηκε επί δεκαετίες και οδήγησε εδώ που φτάσαμε. Σε μια ανελεύθερη κοινωνία, γεμάτη σκοπιμότητες, συμφέροντα, ατομισμό και ιδιοτέλεια.