Καταπιεσμένος θυμός...

Μαρία Καρίκη

Γράφει η ψυχολόγος, Msc
Μαρία Καρίκη

Άνθρωποι γύρω μας παντού που σιωπούν, συμβιβάζονται, καταπιέζονται. Αναβάλλουν σημαντικές αποφάσεις, περιμένοντας να αλλάξουν με κάποιον τρόπο οι άλλοι. Δεν είναι σίγουροι πότε να τελειώσουν κάτι, πότε να κάνουν μια νέα αρχή. Απογοητευμένοι, φοβισμένοι, αλλοτριωμένοι. Ξέρουν μέσα τους βαθιά τι θέλουν, αλλά δεν τολμούν να αντιδράσουν. Δεν θέλουν να πληγώσουν, να μετανιώσουν. Ακόμα κι αν ο καιρός περνάει και ο θυμός συσσωρεύεται εντός τους...

Οι ανασφάλειές τους, η ηθική τους, οι αμφιβολίες και η αγωνία για το μη οικείο τους εγκλωβίζει σε μια αναμονή χωρίς τέλος. Πνίγονται, αλλά δικαιολογούν. Δυστυχούν, αλλά εκλογικεύουν. Παραπονιούνται, αλλά αντέχουν. Έχουν επίγνωση των διλημμάτων και του αδιέξοδου που βιώνουν, αλλά κάτι πάντα τους σταματάει. Σαν να περιμένουν ένα σημάδι που ποτέ δεν έρχεται. Σαν να προσπαθούν να πείσουν τον εαυτό τους ότι δεν τους πειράζει, αλλά ασφυκτιούν. Μάτια θλιμμένα, ψυχές ματαιωμένες...

Υπόσχονται να «επαναστατήσουν», αλλά διώκονται από τις ίδιες τους τις σκέψεις που διαποτίζονται από «πρέπει» και αναστολές. Καταδικάζουν, έτσι, τον εαυτό τους σε μια αποδοχή παθητική. Μέσα τους, όμως, κάτι βράζει. Κάτι δεν συμφωνεί με τη ρουτίνα που διακαώς προσπαθούν να διατηρήσουν. Λες και φοβούνται να αναλάβουν τα ηνία της ζωής τους. Λες και το καινούριο τους τρομάζει κι ας έχει περισσότερες προοπτικές από το παρόν τους. Μια ατέρμονη πάλη ανάμεσα στο κεκτημένο και το άγνωστο. Μια σύγκρουση ανάμεσα στον πόνο και την αγωνία του επόμενου βήματος. Κι ο θυμός θεριεύει μέσα τους. Ξεκινάει από τη ζωή που δεν ζουν και καταλήγει στο οξύμωρο του αυτοπεριορισμού.

Περιορίζουν τα όνειρά, τις επιθυμίες, τα θέλω τους για να «χωρέσουν» στη δομή της καθημερινότητάς τους. Για να συνεχίσουν να αντέχουν αυτό που δεν τους ταιριάζει και δεν τους γεμίζει πια. Και κάπως έτσι χάνουν τον εαυτό τους, την ταυτότητά τους. Χάνουν την επαφή με το δυναμικό τους. Καταφεύγουν στην άρνηση, την αντίσταση, την αυτοαμφισβήτηση. Προσπαθούν να συγκρατήσουν τις ενδόμυχες κραυγές τους για να μην ταράξουν τη ζώνη ασφαλείας τους και όλους όσους εμπεριέχονται σε αυτήν. Δυσκολεύονται να παραδεχτούν τα λάθη τους, γιατί νιώθουν ότι θα πονέσουν περισσότερο αν συνειδητοποιήσουν το μάταιο της διαδρομής τους... τη διάψευση και κατάρρευση του μικρόκοσμού τους.

Ακροβατώντας ανάμεσα στην αλήθεια και τη συνήθεια, προσπαθούν να «κρατηθούν» από ρόλους που υπηρετούν με «επιτυχία». Νομίζουν ότι αξίζει να θυσιαστούν, για να μην παρασύρουν μαζί τους όλα όσα έχουν χτίσει με κόπο γύρω τους. Ένας φαύλος κύκλος υποχρέωσης, καθήκοντος και ευθύνης απέναντι σε όσους ακόμα αξίζουν, απέναντι σε όσους δεν φταίνε σε κάτι. Κι έτσι αρχίζει ένα είδος «ψυχαναγκασμού». Πρέπει να παραμείνουν για να μη νιώσουν ενοχές. Πρέπει να αντέξουν για να μην αδικήσουν, για να μην νιώσουν φυγάδες.

Σε έναν κόσμο που οι ανθρώπινες σχέσεις δοκιμάζονται και η αβεβαιότητα και η ρευστότητα διογκώνουν φόβους και ανασφάλειες, η εύκολη λύση μοιάζει να είναι η παραμονή στο «εδώ» που είσαι. Τι κι αν νιώθεις ότι θα εκραγείς. Τι κι αν το κενό μέσα σου απλώνεται. Τι κι αν η θλίψη και η μελαγχολία σε ισοπεδώνουν. Οφείλεις να αντέξεις. Καθετί άλλο χαρακτηρίζεται ως αδυναμία, ως αχαριστία, ως φυγή. Δεν θέλεις να θεωρηθείς ότι λιποτάκτησες, ότι εγκατέλειψες, ότι παραιτήθηκες...
Ο θυμός, ωστόσο, που δεν εκφράζεται είναι πάντα πιο επικίνδυνος από εκείνον που εκφράζεται. Ρισκάρεις πρώτα από όλα την ψυχική σου ισορροπία!! Ρισκάρεις την αυθεντικότητά σου, τη γαλήνη σου. Όσο κι αν αποφεύγεις, όσο κι αν το καθυστερείς ο θυμός σου θα διεκδικήσει τη δικαίωσή του! Θα διεκδικήσει τις επιλογές που του στέρησες, τη ζωή που του νόθευσες. Κι αν ένα πράγμα πρέπει να φοβάσαι είναι εκείνο το καταπιεσμένο μέσα σου που θα εκραγεί και θα αντιδράσει απέναντι σε όλους τους περιορισμούς που του έβαλες. Όχι, από ασέβεια στη λογική που επικαλείσαι, αλλά από σεβασμό στον ψυχισμό που ζητάει την πραγμάτωσή του. Γιατί, στο τέλος, οι δικαιολογίες θα φαίνονται άστοχες, αδύναμες, φτηνές. Τίποτα δεν μπορεί, σε βάθος χρόνου, να αντισταθεί στην ενδόμυχη ανάγκη σου να είσαι ελεύθερος... να είσαι ο εαυτός σου. Με ή χωρίς την αποδοχή του κόσμου... Όποιες και να είναι οι «απώλειες», όποιες και να είναι οι συνέπειες... Κι αν αφορίζεις τον εσωτερικό θυμό σου, ξανασκέψου το. Ίσως, είναι η μόνη πυξίδα που έχεις για να ξέρεις αν είσαι στο «σωστό» δρόμο για σένα...