Νέα μέτωπα – νέες τραγωδίες

Φίλιππος Ζάχαρης

Αν μη τι άλλο μπροστά μας νέα πολεμικά μέτωπα στην ευρύτερη περιοχή της Συρίας και νέα προσφυγικά κύματα λόγω του τουρκικού επεκτατισμού, όπως και νέες λυκοφιλίες μεταξύ Κούρδων και Άσαντ, επειδή η κατάσταση έσπρωξε τους πρώτους αναγκαστικά στη συμμαχία με τον συριακό στρατό.

Τι αναμένεται το επόμενο διάστημα μετά την αποχώρηση των Αμερικανών και την εκπεφρασμένη απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να απεμπλέξει τις αμερικανικές δυνάμεις από τη Μέση Ανατολή; Μια γενικευμένη σύρραξη και χάος, με εύθραυστες ισορροπίες που θα ακολουθήσουν τις όποιες συμφωνίες για κατάπαυση του πυρός. Στην όλη ιστορία εμπλέκονται λοιπόν ο στρατός του Άσαντ, οι Τούρκοι, οι Κούρδοι, o ISIS, το Ιράκ και το Ισραήλ.

Το Ιράν, από την άλλη, κάνει απλώς τη δουλειά του με το να ξεκαθαρίζει με τους Κούρδους στο έδαφός του, αλλά και να προσπαθεί να πλησιάσει ολοένα και περισσότερο απειλητικά κοντά στα σύνορα με το Ισραήλ, δημιουργώντας στρατιωτικές βάσεις στα υψώματα του Γκολάν.

Περίπλοκη κατάσταση λοιπόν στη Μέση Ανατολή, αν σκεφθεί κανείς ότι από πίσω βρίσκονται και οι Ρώσοι με τη συμμαχία τους με τον Άσαντ αλλά ταυτόχρονα και με τις καλές σχέσεις μεταξύ Πούτιν και Ερντογάν. Πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση, όταν οι Αμερικανοί απειλούν με οικονομικές κυρώσεις την Τουρκία που μέχρι στιγμής δείχνει να μην δίνει σημασία στις απειλές;

Ο Ερντογάν υπόσχεται τώρα πως δεν θα αφήσει μαχητές του ISIS να φύγουν από το έδαφος της Βόρειας Συρίας, κατηγορώντας ευθέως τους Κούρδους ότι άνοιξαν εσκεμμένα τις φυλακές. Οι Κούρδοι με τη σειρά τους φαίνονται αποφασισμένοι να υπερασπιστούν τα εδάφη τους και κανείς δεν μπορεί να προβλέψει τη συνέχεια.

Το σίγουρο είναι ότι ο Ερντογάν θα μεταφέρει χιλιάδες πρόσφυγες στο έδαφος της Συρίας, στην «ασφαλή ζώνη» όπως την αποκαλεί, ανθρώπους που κανείς δεν νοιάστηκε για την τύχη τους. Οι Ευρωπαίοι, από την πλευρά τους, φοβούνται νέο προσφυγικό κύμα μετά την τουρκική επέμβαση. Ο καθένας λοιπόν νοιάζεται για τα δικά του, για τον συριακό λαό όμως κανείς. Στην Ελλάδα επίσης ανησυχούν για νέα κύματα προσφύγων.

Ο Ερντογάν θέλει ζεστό χρήμα και εκβιάζει ουσιαστικά με τα χιλιάδες γυναικόπαιδα – όμηρους. Για όλα ακόμη και για το πόσες βόμβες θα πέσουν, αποφασίζουν τα στρατιωτικά επιτελεία.

Αν με τη νέα διαμορφωθείσα κατάσταση επιχειρούν κάποιοι κύκλοι τη συνολική αποσταθεροποίηση της Μέσης Ανατολής, αν με τις απειλές για αμερικανο-ιρανικό πόλεμο ανοίγει η όρεξη κάποιων να μετατρέψουν την ευρύτερη περιοχή σε πυριτιδαποθήκη, όλο αυτό δεν έχει σε τίποτε να κάνει με την ανθρωπιστική τραγωδία που εκτυλίσσεται με γοργούς ρυθμούς. Τα αποτελέσματα;

Εδώ, στα μέρη μας, στο κέντρο υποδοχής για αιτούντες άσυλο στη Μόρια, όπου πλέον διαμένουν 12.800 άνθρωποι – πέντε φορές πάνω από την χωρητικότητά του – σε κοντέινερ και σκηνές, σχεδόν 1.000 παιδιά, τα περισσότερα στην εφηβεία, ζουν χωρίς γονείς ή συγγενείς.

Η εικόνα είναι ξεκάθαρη: «Ο Zemar ήταν μόλις 15 χρονών όταν έφτασε από το Αφγανιστάν στο κέντρο υποδοχής στη Μόρια στο νησί της Λέσβου τον περασμένο μήνα. Είχε επιζήσει από μια σειρά από τραυματικές εμπειρίες και μόλις είχε χωριστεί από την οικογένειά του. Χρειαζόταν ηρεμία. Αλλά δεν τη βρήκε.

Το πρώτο του βράδυ εκεί, κάποιος έκλεψε την τσάντα του. Η απώλεια αυτή επιδείνωσε τη μοναξιά που ένιωθε. «Μου πήραν τα πάντα», λέει. «Δεν είχα κανέναν να μιλήσω.»

Λίγα βράδια αργότερα, δέχθηκε επίθεση από τρεις ενήλικους άντρες ενώ κοιμόταν. Ξύπνησε, τούς απώθησε και κατέφυγε σε μια αστυνομική περίπολο στην κεντρική πύλη της Μόριας. Όπως λέει, πέρασε το βράδυ στο πεζοδρόμιο ασφαλής, αλλά χωρίς να μπορεί να εξηγήσει στους αστυνομικούς τι είχε γίνει, καθώς δεν υπήρχε διερμηνέας.

Εικόνες σαν και αυτές θα πολλαπλασιαστούν στο εγγύς μέλλον, όσο η τούρκικη επέμβαση, η υποκρισία των Αμερικανών και Ρώσων, αλλά και η σιωπηρή ενοχή των ευρωπαϊκών κρατών, θα προκαλούν τα αλυσιδωτά προσφυγικά κύματα.

Σε στρατιωτικό επίπεδο, η έκβαση των μαχών παραμένει άγνωστη. Σε ανθρωπιστικό όμως, το δράμα συνεχίζεται. Περίπλοκη κατάσταση με πολυποίκιλα συμφέροντα σε όλη τη Μέση Ανατολή. Αν τα στόματα κρατηθούν ακόμη κλειστά, μια νέα τεράστια ανθρωπιστική κρίση είναι προ των πυλών. Ποιος νοιάζεται όμως;