Ο σκιτσογράφος Ανδρέας Πετρουλάκης μιλά στη «Ροδιακή» για τα χρόνια που έζησε στη Ρόδο

Μιχάλης Μαστής

Ένας από τους πιο γνωστούς γελοιογράφους της χώρας μας, ο Ανδρέας Πετρουλάκης, ο οποίος κατάγεται από τα Χανιά, αλλά έζησε στη Ρόδο τα μαθητικά του χρόνια καθώς ο πατέρας του ήταν διευθυντής στην Παιδαγωγική Ακαδημία της Ρόδου.

Ο Ανδρέας Πετρουλάκης, εκτός από αυτοδίδακτος σκιτσογράφος, είναι και γιατρός. Και μάλιστα ακτινολόγος σε κεντρικό νοσοκομείο των Αθηνών, όπου υπηρετεί εδώ και πολλά χρόνια.

Κυκλοφορεί πάντα με μηχανή στην Αθήνα, δεν βλέπει τηλεόραση και δηλώνει ότι κερδίζει έτσι άφθονο χρόνο για να μπορεί να τον «σπαταλά» στα ουσιώδη.

Γεννήθηκε το 1958 στα Χανιά. Έχει εργαστεί σε πολλές εφημερίδες και περιοδικά. Από το 2000 εργάζεται στην εφημερίδα “Η Καθημερινή”, ενώ παράλληλα είναι συνεργάτης του Protagon.gr

Μάθαμε πρόσφατα, έπειτα από τον θάνατο του πατέρα σας, που είχε υπηρετήσει και στη Ρόδο ως διευθυντής στην Παιδαγωγική μας Ακαδημία, ότι κι εσείς ζήσατε στο νησί μας ως μαθητής. Τι θυμάστε από εκείνα τα χρόνια; Ποιες είναι οι αναμνήσεις σας από το νησί, τους φίλους, τις παρέες και το σχολείο;
Ήταν πολύ φωτεινά χρόνια της ζωής μου. Ήταν το άπλετο φως της Ρόδου και των παιδικών χρόνων. Έμενα στο Μόντε Σμίθ σε μια παραμυθένια γειτονιά γεμάτη πράσινο και ζωή στους δρόμους.
Ο καλύτερος φίλος μου και συμμαθητής μου ήταν ο Παναγιώτης Χατζημανώλης- μέναμε στην ίδια πολύβουη αυλή, πέντε αδέρφια εκείνοι τρία εμείς-και σίγουρα παίζαμε πολύ περισσότερο από όσο διαβάζαμε. Πηγαίναμε στο πρότυπο Δημοτικό της Παιδαγωγικής Ακαδημίας και θυμάμαι αρκετούς μαθητές αλλά και σπουδαστές της Ακαδημίας-με κάποιους κρατώ επαφή.

Αν σας ζητούσαμε με ένα.... σκίτσο να «περιγράψετε» τα χρόνια εκείνα που ζήσατε στο νησί μας ως μαθητής, τι θα περιελάμβανε αυτό;
Το αίσθημα ελευθερίας, παιδιά να παίζουν και να αλωνίζουν σε μια πανέμορφη πόλη αλλά και το άρωμα κοσμοπολιτισμού που συναντούσα πρώτη φορά, με τα τουριστικά γκρουπ από το τέλος του χειμώνα, τα πολυτελή ξενοδοχεία και τις ελβετικές σοκολάτες. Και οι πολλές ομπρέλες.

Πώς μπορεί άραγε να συνδυάσει κανείς δύο λειτουργήματα: αυτό του γιατρού που ασκείτε εδώ και πολλές δεκαετίες και το άλλο του σκιτσογράφου;
Θα προτιμούσα να λέμε δύο επαγγέλματα. Νομίζω οι δυνατότητες των ανθρώπων είναι απεριόριστες και πολλές φορές σκέφτομαι πόσες από αυτές αφήνω ανεκμετάλλευτες. Πάντως ας μην υπερβάλλουμε. Δεν βλέπω τηλεόραση, δεν μπαίνω στο Twitter και κυκλοφορώ με μηχανή. Αυτό αφήνει χώρο για ένα επάγγελμα.

Υπάρχουν όρια όταν ο σκιτσογράφος παίρνει το πενάκι του για να σατιρίσει, να σχολιάσει ή να καυτηριάσει τις πράξεις και τις ενέργειες ενός πολιτικού ή δημόσιου προσώπου;
Σε κάθε κοινωνία συνύπαρξης υπάρχουν όρια. Αν όμως ο σκιτσογράφος έχει βάσιμους λόγους να σατιρίσει ακόμα και με οξύτητα, δεν πρέπει να περιορίζεται ή να αυτοπεριορίζεται από καταναγκασμούς πολιτικών απόψεων ή πολιτικής ορθότητας. Ο σατιρικός πρέπει να βρίσκεται απέναντι στην εξουσία όποια και αν είναι αυτή.

Αυτό που τα τελευταία χρόνια βλέπουμε, να στοχοποιούνται σκιτσογράφοι, από «θιγόμενους» πολιτικούς, κόμματα, παρατάξεις κ.λπ., είναι νέο φαινόμενο;
Όχι δεν είναι πρωτοφανές. Απλώς την τελευταία δεκαετία, όπως συνέβη και σε πολλά άλλα φαινόμενα του δημόσιου βίου, η πολιτική παραφορά που δημιούργησαν τα μνημόνια σε συνδυασμό με την απύλωτη πλημμύρα των διαδικτυακών λέξεων, ένα παλιό φαινόμενο γνώρισε εκτρωματικό πολλαπλασιασμό.

Υπάρχει λογοκρισία σήμερα; Σε σκίτσα, ιδέες, απόψεις κ.λπ.; Και τι οφείλει να πράξει ένας επαγγελματίας;
Φαντάζομαι κάπου θα υπάρχει. Σε μένα όχι.

Υπάρχουν συγκεκριμένοι πολιτικοί που «παράγουν» οι ίδιοι γελοιογραφίες με τα λεγόμενα και τα... καμώματά τους;
Ναι, πάντα υπήρχαν οι πιο ταλαντούχοι πολιτικοί, γελοιογραφικά. Περισσότερο έχει να κάνει με το προσωπικό ταμπεραμέντο τους, κάποιες αμετάβλητες συνήθειές τους που τους δίνουν περσόνα, τα αδρά χαρακτηριστικά του προσώπου τους και η εγγραφή στο συλλογικό υποσυνείδητο ιστορικών φράσεων ή περιστατικών που τους συνοδεύουν. Οι πιο χλωμές προσωπικότητες, ακόμα κι αν είναι υψηλόβαθμες, μας δυσκολεύουν.

Το διαδίκτυο; Το συμβουλεύεστε; Διαβάζετε τα σχόλια που κάνουν οι αναγνώστες για τα σκίτσα σας; Και πόσο αυτό μπορεί να επηρεάσει (θετικά ή αρνητικά) έναν επαγγελματία;
Νομίζω είναι παγίδα για όλους μας να επηρεαζόμαστε από το διαδίκτυο, κυρίως όταν τα σχόλια προέρχονται από ανθρώπους που δεν γνωρίζουμε προσωπικά. Δεν ασχολούμαι ιδιαιτέρως και πάντα έχω στο μυαλό μου ότι ένας βομβαρδισμός θετικών ή αρνητικών σχολίων για οτιδήποτε, τίποτα δεν αποκλείει ότι μπορεί να προέρχεται από μιά κερκίδα χούλιγκανς, μια σέχτα χρυσαυγιτών ή μια παρέα ψεκασμένων. Η υπογραφή και στο διαδίκτυο, όπως και παντού στη ζωή έχει μεγάλη σημασία.