Γυρεύοντας ανθρώπους με κατανόηση...

Μαρία Καρίκη

Πόσο σπάνιο μπορεί να είναι σήμερα να βρεις έναν άνθρωπο που θα σε ακούσει χωρίς να σε κατακρίνει; Χωρίς να θέλει τόσο πολύ να σου πει το δικό του «σωστό»; Έχουμε άραγε ξεχάσει να ακούμε ενεργητικά το συνομιλητή μας ή μήπως έχουμε γίνει τόσο εγωκεντρικά όντα που η δική μας άποψη επισκιάζει τους πάντες και τα πάντα; Πόση ανάγκη έχουμε όλοι να μας κατανοήσει κάποιος από τη δική μας θέση, από το δικό μας συναίσθημα. Δεν θέλουμε «δασκάλους», ηθικολόγους και «παντογνώστες» εκείνη τη στιγμή που κάτι μας βαραίνει ή μας ασφυκτιά. Ψάχνουμε λίγο «χώρο» και «χρόνο» να ακουμπήσουμε την ψυχή μας κάπου για να ανασκουμπωθούμε, για να πάρουμε δυνάμεις!

Νιώθεις μια απέραντη υπαρξιακή μοναξιά όταν ο συνομιλητής σου κάνει το δικό του μονόλογο, χωρίς να ανταποκρίνεται επί της ουσίας σε ό,τι μόλις του είπες. Νιώθεις έτσι μια απόσταση ανάμεσα σε εσένα και τον «άλλο». Μια απόσταση που όλο και μεγαλώνει… Ώσπου, μπορεί να φτάσεις στο σημείο να αναρωτιέσαι αν αξίζει τον κόπο πια να ανοίγεσαι και να μοιράζεσαι όταν νιώθεις ότι κάποια από όσα λες προσπερνιούνται ως ασήμαντα, κάποια κατακρίνονται και κάποια άλλα απορρίπτονται ως «λάθος». Δυσανασχετείς, αλλά από την άλλη μεριά ξέρεις ότι δεν την μπορείς και τη μοναξιά. Να συμβιβαστείς; Να αποδεχτείς; Να παραιτηθείς; Η επικοινωνία που τόσο έχεις ανάγκη με τους άλλους όλο και φθίνει, όλο και αλλοιώνεται…

Δεν θέλεις να χάσεις την αισιοδοξία σου. Σίγουρα υπάρχουν κάπου εκεί έξω και εκείνοι που έχουν την ικανότητα να ακούν. Υπάρχουν και εκείνοι που δεν σου προβάλλουν (και επιβάλλουν) με την κάθε ευκαιρία τη δική τους αντίληψη και κοσμοθεωρία. Σέβονται το βίωμά σου και τη διαφορετικότητά σου. Δεν θέλουν απαραίτητα να σου πουν τι να κάνεις (εκτός κι αν εσύ τους το ζητήσεις), αλλά θέλουν απλώς να είναι εκεί για εσένα: να σε ακούσουν, να σε ανακουφίσουν, να σε στηρίξουν στο σωστό και στο λάθος σου. Να ακούσουν την ιστορία σου, την αφήγησή σου, τη διαδρομή σου όπως εσύ θες να την καταθέσεις... Να σου θυμίσουν ότι είσαι άνθρωπος και σαν άνθρωπος έχεις το δικαίωμα να μπερδευτείς, να πέσεις, να αποπροσανατολιστείς, να επιλέξεις, να μετανιώσεις, να ρισκάρεις, να διαφοροποιηθείς...! Πόσο τους χρειαζόμαστε τέτοιους ανθρώπους στη ζωή μας! Πόση όαση μπορεί να αποτελέσουν στο γκρίζο και επιτηδευμένο που μας περιβάλλει;

Δύσκολες εποχές για αυθεντικότητα, για άνευ όρων αποδοχή, για αλήθειες και συναντήσεις ψυχής. Επικρατεί ως επί το πλείστον ο ατομικισμός, ο ανταγωνισμός, η κοινωνική επίκριση, η περιθωριοποίηση, η «κατηγοριοποίηση», οι προκαταλήψεις και οι προβολές. Τόσοι άνθρωποι γύρω μας και τόση μοναξιά απλωμένη παντού… Κανείς δεν μπορεί να καταλάβει τον άλλο γιατί κάποιος από τους δύο πρέπει απαραίτητα να έχει δίκιο, κάποιος πρέπει να λέει το «σωστό» και κάποιος το «λάθος»… Κάπου πρέπει οπωσδήποτε να καταλήξει η συζήτηση… Όχι, δεν χρειάζεται να καταλήξει πουθενά υποχρεωτικά η συζήτηση… Απλώς μίλα. Πες αυτό που θες να πεις. Μοιράσου, ανοίξου. Άκουσε και εσύ.

Μην χαρακτηρίζεις, μη μειώνεις, μην απαξιώνεις. Αυτό που δεν ακούγεται σημαντικό για εσένα μπορεί να είναι το πιο σημαντικό πράγμα στον κόσμο για τον άλλο. Κάνε ένα βήμα πίσω το «εγώ» σου και παραχώρησε λίγο «χώρο» στον άλλο. Άσε τον να εκφραστεί, να ακουστεί, να τα βγάλει από μέσα του. Χωρίς να είσαι η «κριτική επιτροπή». Άσε τον να ξελαφρώσει, να ανακουφιστεί. Μην τον διακόψεις. Μην τον αποπάρεις. Δεν έχει σημασία ίσως τόσο τι λέει, αλλά περισσότερο ότι διάλεξε εσένα για να τα πει. Δεν ξέρει πού αλλού να απευθυνθεί, πού αλλού να εμπιστευτεί. Γίνε αυτό που έχει ανάγκη εκείνη τη στιγμή: κάποιον που απλώε να είναι εκεί, να είναι παρών στο λόγο του, στον πόνο του, στο παράπονό του, στη δυσκολία του. Κάποιον που δεν βιάζεται να φύγει, να λογοκρίνει, να δικάσει, να μιλήσει… Γιατί το ξέρεις ότι κάπου παρακάτω την ίδια ανάγκη θα την έχεις και εσύ...!