Όταν η κρητική μαντινάδα γίνεται όαση

Πριν από λίγες μέρες παρακολούθησα μια ηθογραφία βγαλμένη από τις κρητικές παραδόσεις αλλά με σύγχρονα μηνύματα και προβληματισμούς.

Πριν από λίγες μέρες παρακολούθησα μια ηθογραφία βγαλμένη από τις κρητικές παραδόσεις αλλά με σύγχρονα μηνύματα και προβληματισμούς. Μια παράσταση καρδιάς με απλότητα και ουσία. Θεματολόγια που στηριζόταν σε δύο καθημερινές ιστορίες της εποχής του ΄50. Η μία αναφερόταν στη γνωστή κρητική βεντέτα και ή άλλη στην αυστηρότητα των οικογενειακών ηθών. Αλλά και οι δύο βασισμένες την λεβεντιά, στο γνήσιο καλαμπούρι, στη μαντινάδα αλλά και στο αληθινό πείραγμα, κατέληγαν στο δέσιμο των ανθρώπων. Νοήματα, όπως αγάπη, συνύπαρξη, συνδρομή αλλά και φιλότιμο κυριαρχούν σε ένα παίξιμο λόγου και κινήσεων, κτίζοντας τη δομή του έργου. Η ερασιτεχνική Θεατρική Ομάδα Αδελφότητας Κρητών Ρόδου «Ο ΨΗΛΟΡΕΙΤΗΣ» δηλώνει και πάλι παρούσα σε μια δύσκολη συγκυρία για τη χώρα σκορπίζοντας ισορροπημένα χαμόγελο αλλά και σκεπτικισμό. Το κυνήγι του χρήματος και η επιδίωξη του κορεσμού οδηγούν στο αποτελείωμα του ηθικού και του ευ αγωνίζεσται. Το έργο απέδειξε ότι μέσα στη ζωντανή, τη ζεστή ενότητα της ελληνικής παράδοσης ζει το κλασσικό, το ανθρώπινο ως ένα μέλος αναπόσπαστο των ηθών μας. Από αυτή την ατόφια παράδοση κρατάμε ό,τι μας έρχεται από το νόμιμο ιστορικό δρόμο της επιβίωσης της φυλής μας. Αυτή την προίκα που μας χάρισαν οι πατεράδες μας έχουμε υποχρέωση να διαφυλάξουμε σαν παρακαταθήκη για τα παιδιά μας. Το παρελθόν είναι, όπως το εφαλτήριο. Πρέπει να το υιοθετήσεις, άλλες φορές να το απομονώσεις για να πραγματοποιήσεις το ιδανικό άλμα. Είναι βέβαιο ότι η ελληνική παράδοση δεν πεθαίνει. Ίσως όμως σκοτώνεται. Ας την προστατεύσουμε λοιπόν από τις εγκληματικές πράξεις κάποιων «μεταμοντέρνων» που κατατρώγουν τα πάντα στη βουλιμία των αρεστών. Και όπως έλεγε και ο Φώτης Κόντογλου « Η ελληνική Παράδοση είναι το θησαυροφυλάκιο που κλείνει μέσα του και φυλάει στον αιώνα την αθάνατη ψυχή μας, την αθάνατη καρδιά μας. Μ΄ αυτή ζούμε και κινούμαστε και υπάρχουμε». Η πολιτιστική πινελιά που μας πρόσφερε η Ομάδα είναι μια ηλιαχτίδα στο μουντό περιβάλλον που ζούμε. Η αμνησία του ποιοτικών κριτηρίων της ζωής και ο τυχοδιοκτισμός των γεγονότων μας ώθησαν σε σκοτεινά στενά χωρίς την λαμπρότητα των κρητικών λόγων και πράξεων. Η ντομπροσύνη και η γενναιότητα έχουν εξαλειφθεί κάτω από το κυνήγι του εφήμερου, του παραγωντισμού και του χυδαίου. Η ματιά προς το χθες, μπορεί να υποστηρίξει το αύριο. Ένα αύριο δύσκολο, ρευστό, ασταθές που απαιτεί τουλάχιστον στέρεα θεμέλια, τα θεμέλια της παράδοσης. Ήταν πολύ ευχάριστο που συμμετείχαν νέα παιδιά στο έργο προσδίδοντας τη συνέχεια μιας πλούσιας διαδρομής που ξεκίνησε πριν από εικοσιένα χρόνια, με γεμάτο πολιτιστικό ρεπερτόριο. Η κοινωνική προσφορά της Ομάδας σπουδαία, όλων των πρωταγωνιστών που με θεατρική παιδεία αποδίδουν την αγάπη τους για το τόπο. Ιδιαίτερη μνημεία στο Γιάννη Νιωτάκη, που το χάρισμα της γνώσης και της θεατρικής κουλτούρας του αναδύονται τόσο πειστικά στο κοινό, τα οποία μετέπειτα αποτελούν ταπεινά κτήμα τους διαμορφώνοντας αξίες και ιδεολογήματα. Ευχόμαστε να έχουμε και άλλες τέτοιες στιγμές ανάτασης, μελέτης της παράδοσης. Γιατί μέσα από αυτή τη μελέτη συνειδητοποιούμε τις ελλείψεις και τις απουσίες μας ώστε να μπορέσουμε να τις αναπληρώσουμε με αυτά που μας γεμίζουν ηθικά και δεν μας πλουτίζουν μόνο οικονομικά.