Αρίστευσε στο μεταπτυχιακό με το έθιμο των «εφτά» ο Παναγιώτης Αλεξιάδης
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΚΕ 1557 ΦΟΡΕΣ
Του Μανώλη Δημελλά στo karpathianrevolution.gr
Στις αρχές Μαρτίου 2020 για τον Παναγιώτη Αλεξιάδη ολοκληρώθηκε με άριστα ακόμα ένας κύκλος σπουδών. Αυτή τη φορά ήταν το μεταπτυχιακό, που ολοκλήρωσε στο τμήμα Φιλολογίας του ΕΚΠΑ στο γνωστικό αντικείμενο Επιστήμη της Λαογραφίας και Λαϊκός Πολιτισμός.
Ιδιαίτερα για τους Καρπάθιους το μεταπτυχιακό του Παναγιώτη είναι εξαιρετικά σημαντικό, αφού το θέμα που διάλεξε να ασχοληθεί είναι ένα πανάρχαιο, που σήμερα εξακολουθεί να είναι ζωντανό, έθιμο του νησιού.
Το έθιμο των «εφτά» ήταν εκείνο που κέντρισε το ενδιαφέρον του, τον έκανε να παθιαστεί και να αφιερώσει τρια χρόνια από τη ζωή του. Μάλιστα είναι η πρώτη φορά, πέρα από μια μικρή σχετική αρθρογραφία, που γίνεται εκτεταμένη μελέτη και παρουσιάζεται σε μεταπτυχιακή έρευνα.
Η πανδημία μετέθεσε την ορκωμοσία του, έτσι ο Παναγιώτης βρήκε την ευκαιρία να ταξιδέψει για την αγαπημένη του Κάρπαθο και να απολαύσει το χωριό του, τις Μενετές.
Τι είναι όμως τα «εφτά»; Όπως μας απαντά ο Παναγιώτης Αλεξιάδης:
«Το έθιμο γινόταν από τα παλιά χρόνια στις εφτά ημέρες μετά τη γέννηση ενός παιδιού.
Συγγενείς και φίλοι έφερναν τα δώρα τους, του τραγουδούσαν, το νανούριζαν. Σήμερα και επειδή οι συνθήκες έχουν αλλάξει, τα παιδιά γεννιούνται στα μαιευτήρια και οι συγγενείς είναι μακριά, το έθιμο γίνεται από έναν έως και 3 μήνες αργότερα, ανάλογα με τις συνθήκες».
Από πού κατάγεται, ποιες είναι οι ρίζες αυτού του εθίμου;
«Είναι πιθανόν να μιλάμε για την αρχαία καταγωγή του, ξεκινά λοιπόν από το έθιμο των αρχαίων αμφιδρομίων.
Τα αρχαία χρόνια όταν γεννιόταν ένα παιδί, την πέμπτη (ή την έκτη ή την έβδομη) ημέρα το γυρνούσαν γύρω από την εστία και του έδιναν το όνομα.
Σήμερα εξακολουθεί να γίνεται στην Κάρπαθο, ενώ στην Κάσο, τη Ρόδο και τη Χάλκη, όπως αναφέρω στο τέταρτο κεφάλαιο της εργασίας μου, έχει πάψει από τη δεκαετία του 1950».
Μπορείς να μας δώσεις κάποια στοιχεία για τη διαδικασία που κρατά αυτό το έθιμο;
«Το σημαντικό είναι ότι την ημέρα των «εφτά» βρίσκεται ο Άγιος που θα συνοδεύει και θα φυλά το παιδί σε όλη τη ζωή του. Μέσα στο σπίτι ανάβουν επτά κεράκια.
Ένα της Παναγίας, ένα του Χριστού και τα υπόλοιπα είναι διαφόρων Αγίων κι όποιο κερί σβήσει πρώτο αυτό θα είναι Προστάτης του παιδιού.
Για παράδειγμα εάν σβήσει πρώτο το κερί της Παναγίας εκείνη θα είναι η προστάτιδα του παιδιού».
Πόσο καιρό μελετάς και σε πόσα «εφτά» βρέθηκες;
«Έκανα επιτόπια έρευνα σε τρεις περιπτώσεις στην Κάρπαθο και χρειάστηκε ένας χρόνος για να μαζέψω και να καταγράψω τα στοιχεία».
Τι ήταν εκείνο που σε παρακίνησε να ασχοληθείς με το «έθιμο των εφτά»;
«Ο Καρπάθιος αγαπά τα έθιμα του. Έτσι κι εγώ, ασχολήθηκα με αυτό το έθιμο γιατί θεωρώ ότι όλα αυτά πρέπει να μεταφέρονται στις νεότερες γενιές. Αυτό ήταν κάτι που με παρακίνησε να ερευνήσω και να γράψω, για να μπορεί, ο κάθε ενδιαφερόμενος, να βρει στοιχεία και να μάθει το «έθιμο των εφτά» κι έτσι να καταφέρουμε να το διατηρήσουμε ζωντανό. Σύντομα άλλωστε η εργασία μου θα είναι και τυπωμένη σε βιβλίο που θα περιέχει πολλές φωτογραφίες που τράβηξε η μητέρα μου, γιατί ήταν εκείνη που στάθηκε δίπλα μου σε όλη την έρευνα στο νησί.
Τα νέα καρπαθόπουλα σίγουρα θα θελήσουν να ασχοληθούν και με αυτό το έθιμο. Πρέπει λοιπόν να υπάρχουν κάποιες βάσεις, για αυτό τον λόγο δούλεψα αυτό το θέμα. Θέλω να κάνω το καλύτερο για τον τόπο μου».
Ο Παναγιώτης Αλεξιάδης δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει τους καθηγητές του στο μεταπτυχιακό, την κα Βασιλική Χρυσανθοπούλου, την κα Μαριάνθη Καπλάνογλου και τον κ. Γεώργιο Βουζίκα.
Ωστόσο ο φάρος στα καρπαθιακά λαογραφικά θέματα, εκτός από τον πατέρα και την μητέρα του, όπως μας αποκαλύπτει ο Παναγιώτης, υπήρξε ο παππούς του. Ο αείμνηστος γιατρός Μηνάς Μελάς ήταν εκείνος που τον πρωτο-δίδαξε τους σκοπούς του νησιού και τον παρακίνησε να ασχοληθεί με τον πολιτισμό της Καρπάθου. Κι όπως χαρακτηριστικά μας λέει, «αν δεν ήταν εκείνος, ίσως να μην είχε μπει το καρπάθικο φως μέσα μου».
Εμείς επιβάλλεται να επισημάνουμε τον ρόλο του πατέρα του, καθηγητή Λαογραφίας Μηνά Αλ. Αλεξιάδη και της εκπαιδευτικού και ποιήτριας μητέρας του Εύης Μελά-Αλεξιάδη, στην πορεία αριστείας του Παναγιώτη μέσα στα γράμματα.
Αριστεύει με μια απίστευτη συνέπεια από τα παιδικά του χρόνια! Τελείωσε το 35ο Δημοτικό σχολείο Πειραιά και συνέχισε στο Μουσικό Σχολείο Αλίμου.
Όλα τα χρόνια ήταν πρώτος και ολοκλήρωσε το Λύκειο με βαθμό 19,6! Τον Οκτώβρη του 2011 πέτυχε πρώτος την εισαγωγή του στο Πανεπιστήμιο Αθηνών στο τμήμα Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής και Ψυχολογίας. Και τα τέσσερα χρόνια ήταν αριστούχος και υπότροφος από το Ίδρυμα Κρατικών Υποτροφιών!
Μπροστά στον Παναγιώτη οι ανθρώπινες αδυναμίες, τα στερεότυπα και οι κοινωνικοί διαχωρισμοί, γκρεμίζονται σαν να ήταν χάρτινες παιδικές οφθαλμαπάτες.
Στις 28 Γενάρη του 2016, στην αίθουσα τελετών της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών ο όρκος διαβάστηκε με τη μέθοδο Μπράιγ! Με το σύστημα γραφής και ανάγνωσης τυφλών.
Πρώτος των πρώτων, ο Παναγιώτης Αλεξιάδης, αποφοιτά, έπειτα από τέσσερα χρόνια αριστείας, με τον απίστευτο βαθμό που αγγίζει το 9,5! Έτσι φτάσαμε στον περασμένο Μάρτιο όπου η τριμελής επιτροπή αναγνώρισε την δύσκολη προσπάθεια του Παναγιώτη Αλεξιάδη και ομόφωνα έδωσε τον βαθμό άριστα στην εργασία του μεταπτυχιακού του.
Λίγο πριν κλείσουμε την τηλεφωνική μας επικοινωνία θέλησε να στείλει ένα μήνυμα στη νέα γενιά, τους προτείνει να μην το βάζουν κάτω.
«Ό,τι κι αν μας συμβαίνει, να έχουμε αισιοδοξία. Οι δυσκολίες και τα προβλήματα είναι στοιχήματα, τέτοια που μας κάνουν καλύτερους, αρκεί να παλέψουμε για να ξεπεράσουμε».
Πρότυπο γιου, πρότυπο μαθητή, πρότυπο Καρπάθιου. Ο Παναγιώτης είναι η νέα πιο καθαρή γενιά που πάνω της ελπίζει, πάνω της ακουμπά ολάκερη η Κάρπαθος!
Ακολουθήστε τη Ροδιακή στο Google News
