Η δικαστική απόφαση για τα μέλη της Xρυσής Αυγής

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Σίμος Ανδρονίδης
Υποψήφιος διδάκτωρ στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ

Την Τετάρτη 7 Οκτωβρίου, στο Εφετείο Αθηνών, από το προεδρείο της έδρας, ανακοινώθηκε η δικαστική απόφαση σχετικά με την ποινική μεταχείριση των μελών της Χρυσής Αυγής.

Η ετυμηγορία της έδρας υπήρξε συγκεκριμένη και καταδικαστική: Μέλη και πρώην βουλευτές του κόμματος που μέχρι τις βουλευτικές εκλογές της 7ης Ιουλίου του 2019, ήταν η τρίτη πολιτική δύναμη εντός Κοινοβουλίου, καταδικάστηκαν για τη σύσταση, ένταξη και διεύθυνση εγκληματικής οργάνωσης. Η έννοια της εγκληματικής οργάνωσης που ενυπάρχει στον Ποινικό Κώδικα, προσδιορίζει, με βάση τη δικαστική απόφαση, τη δράση της Χρυσής Αυγής που εν προκειμένω, έτεινε προς την κατεύθυνση άσκησης μίας εθνικιστικής όσο και ρατσιστικής χροιάς βίας, η οποία και κατέστη ευδιάκριτη την τρέχουσα δεκαετία, χωρίς κάτι τέτοιο να σημαίνει ότι η Χρυσή Αυγή ως ενεργό «πράττειν» φέρει τη σφραγίδα της κρίσης.

Η οργάνωση προϋπήρχε της εκδήλωσης και εμβάθυνσης της κρίσης, λειτουργώντας όμως και κατευθύνοντας τη δράση της εν καιρώ κρίσης με τέτοιον τρόπο, ώστε αυτή η ιστορική περίοδος να αποτελέσει περίοδο ανασύστασης του ίδιου «εαυτού» της, με την ίδια να προτάσσει την ανάκτηση της εθνικής «αξιοπρέπειας» που «στέρησε» από τον κόσμο η Μεταπολιτευτική πολιτική και οικονομική ελίτ.

Όσον αφορά την άρθρωση και την άσκηση μίας νεο-ναζιστικής βίας που διαλεκτικά συνένωνε γύρω από το διακύβευμα «εκκαθάρισης» του «άλλου» και του δημόσιου χώρου, τα επιμέρους τμήματα της οργάνωσης, θα αναφέρουμε πως αυτή εμπεριέχεται σε δύο επίπεδα, φθάνοντας έως του σημείου της εκφραστικής και αποδεκτής για έναν κόσμο (οργάνωση-μέλη), και για έναν καταστατικό πυρήνα, φόνευση.

Έτσι, με όρους τυπολογικής διάκρισης, αφενός μεν η Χρυσαυγίτικη βία ασκήθηκε εξατομικευμένα εντός του αστικού ιστού, στοχεύοντας πολιτικούς, ιδεολογικούς αντιπάλους ή αλλιώς, «εχθρούς» (νεο-ναζιστική «εχθροπάθεια), όπως κατέδειξαν τα υποδείγματα βίαιης δράσης εναντίον του Σαχζάτ Λουκμάν και του Παύλου Φύσσα, και, αφετέρου δε, ασκήθηκε περισσότερο μαζικά και συστηματοποιημένα.

Σε αυτό το πλαίσιο, στην Αθήνα τον Μάιο του 2011, η δράση ταγμάτων εφόδου της οργάνωσης, νοηματοδότησε «φορτισμένα» τα χαρακτηριστικά επιτέλεσης πογκρόμ εναντίον σκουρόχρωμων μεταναστών σε περιοχές πέριξ του κέντρου της Αθήνας.

Ως προς αυτό, έχουμε να κάνουμε με την οργάνωση ενός πογκρόμ που ως μορφή και τρόπος άσκησης πολιτικής βίας που παραγάγει εκ νέου το σημαίνον «Χρυσή Αυγή» εισέρχεται στην κοινωνική και πολιτική σκηνή της χώρας, τροφοδοτούμενο από τα πολιτικοϊδεολογικά στοιχεία που συνθέτουν τη Χρυσή Αυγή, όσο και από τη δυνατότητα μίας προσαρμογής στα νέα δεδομένα της Μεταπολιτευτικής Ελλάδας, που την περίοδο της κρίσης δεν θέλησε να είναι κάτι λιγότερο από ανθεκτική προσαρμογή.

Με αυτό τον τρόπο η βία επιδιώχθηκε στρατηγικά να καταστεί «αντηχείο, η φωνή όσων τους έχουν στερήσει τη φωνή» αναπαριστώντας ό,τι συμβαίνει σε πραγματικό χρόνο: «Η Χρυσή Αυγή είναι εδώ».

Όπως επισημαίνει ευκρινώς ο Μάριος Εμμανουηλίδης: «Ως εξουσιαστική δύναμη, η ΧΑ φράσσει, αλλά δεν δημιουργεί, πολεμάει αλλά δεν ενσωματώνει, μολύνει αλλά δεν κατακτά1».
Το είδος αυτό της βίας ασκήθηκε έντονα την περίοδο 2010-2013, δίχως αυτή η αναφορά να σημαίνει ό,τι και στο παρελθόν η Χρυσή Αυγή δεν πρότασσε τη βίαιη και ακτιβιστική δράση.

Πιάνουμε το νήμα από εκεί όπου το αφήσαμε πιο πάνω, σημειώνοντας ό,τι εν τω μέσω της βαθιάς οικονομικής και πολιτικής κρίσης, η οργάνωση επανεπινοεί το πλαίσιο της συλλογικής, πολιτικής «ευθύνης», προβαίνοντας στην ιδιαίτερη σύνδεση του εθνικισμού που παραπέμπει και σε έναν εθνικισμό των «ανόθευτων αξιών» και του «αίματος» με τον κρισιακό πολιτικό βολονταρισμό που αναγάγει σε σημαίνον πεδίο εκδήλωσης πολιτικής, τον δρόμο.

Η Χρυσή Αυγή2 ισχυροποιήθηκε κοινωνικά και πολιτικά, διότι κατάφερε να προσδώσει περιεχόμενο και σε ένα δεύτερο επίπεδο, να αντιπροσωπεύσει κοινωνικά-πολιτικά, τη βιωμένη αίσθηση της «αποστροφής» για όλους όσοι «απειλούν» και «υφαρπάζουν».
Η οργάνωση εισέρχεται στην κεντρική πολιτική σκηνή, λίγο μετά την επιτυχία της στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2010, σημασιοδοτώντας το αίμα και την τιμή, αφήνοντας να διαρρεύσει η οργανωτική δομή της, η μορφή των ταγμάτων που δεν θέτουν στο στόχαστρο απλά, αλλά, οριοθετούν.

Στο λόγο του φορέα που κινείται στον αστερισμό του εξτρεμιστικού εθνικισμού, ενέχοντας έναν καταστατικό πυρήνα νεο-ναζιστικών αντιλήψεων, ενυπάρχουν οι «γενικόλογες αναφορές περί κοινωνικής δικαιοσύνης και εθνικής ταυτότητας3», για να παραπέμψουμε στην ανάλυση της Βασιλικής Γεωργιάδου για το Γερμανικό εθνικο-σοσιαλιστικό NPD.

Λίγο μετά την καταδίκη για την κατηγορία της εγκληματικής οργάνωσης, μπορούμε να επισημάνουμε ότι η Χρυσή Αυγή, υπονομεύοντας έμπρακτα και στρατηγικά τη λειτουργία, εντός αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας, των κοινωνικών-πολιτικών συναινέσεων, πρέπει να αντιμετωπιστεί πολιτικά και ιδεολογικά, ακόμη και τώρα που είναι δραστικά συρρικνωμένη, με όρους διαρκούς νοηματοδότησης της ευρύτερης πολιτικής της κίνησης, των αφηγήσεών της που προσιδιάζουν προς διάφορες κατευθύνσεις, την αναφορά ενός «εργαλειοποιημένου» κοινοβουλευτισμού, της προβολής μίας ιστορικοποιημένης αίσθησης περί βίας, αυτό που περιφραστικά θα αποδίδαμε ως εξής: Μέσω της βίας η Χρυσή Αυγή θεωρεί ότι «γράφει εκ νέου την ιστορία».

Η καταδικαστική απόφαση είναι σημαντική, αλλά θεωρούμε πως δεν διαγράφει αυτόματα το όλο φορτίο της Χρυσής Αυγής.
Σε κοινωνικό, πολιτικό, και κρατικό επίπεδο, εάν εδώ λάβουμε υπ’όψιν τη διείσδυση σε τμήματα της ελληνικής αστυνομίας.

Σε επίπεδο ιδεολογίας που συγκροτεί και εμπεριέχει την αίσθηση της σημαίνουσας «ανοικειότητας» όπως δείχνει η επίθεση που δέχθηκε ο δημοσιογράφος Θωμάς Ιακόμπι τον περασμένο Ιανουάριο στην Αθήνα. Η πολιτικοϊδεολογικά διαπάλη ενάντια στη Χρυσή Αυγή πρέπει να εμπλουτίζεται με όρους δημοκρατίας, διακρατώντας ως υπόστρωμα ό,τι ο συνταγματολόγος Γιώργος Σωτηρέλης ονομάζει ως «αγώνα εναντίον της λήθης, σε σχέση με ό,τι συνέβαλε στην άνοδο και τη στήριξη της Χρυσής Αυγής4».

1 Βλέπε σχετικά, Εμμανουηλίδης Μάριος, «Οικονομία και κρίση της νεοφιλελεύθερης κυβερνολογικής. Η στρατηγική λειτουργία του ρατσιστικού Συστήματος» στο: Εμμανουηλίδης Μάριος & Κουκουτσάκη Αφροδίτη, (επιμ.), «Χρυσή Αυγή και στρατηγικές διαχείρισης της κρίσης», Πρόλογος: Ψαρράς Δημήτρης, Εκδόσεις Futura, Αθήνα, 2013, σελ. 28. Θα προσθέσουμε πως όσον αφορά το πρόσημο της βίας που εντάσσεται σε ό,τι ο Μάριος Εμμανουηλίδης αποκαλεί «ρατσιστικό σύστημα», προκύπτει μία ενδιαφέρουσα συσχέτιση-συνδήλωση. Ο Χρυσαυγίτης που φέρει ενδυματολογικά στοιχεία που αντλούν από το «μαύρο» από τον Μαίανδρο ως συμβολισμό εμβάπτισης, στρέφεται εναντίον του «μαύρου» που στη Χρυσαυγίτικη ιδιόλεκτο «ενσαρκώνεται» στη μορφή του μετανάστη που κυκλοφορεί ανέστιος στους δρόμους της Αθήνας.
2 Ο Γιώργος Ρουπακιάς, μέλος της οργάνωσης και του τάγματος εφόδου της Νίκας, φονεύει τον Παύλο Φύσσα ως πραγμάτωση του μη-έχειν. Και τι δεν διαθέτει ο μουσικός από το Κερατσίνι; Τη μνήμη, την ιστορία, ακόμη και την ταυτότητα.
3 Βλέπε σχετικά, Γεωργιάδου Βασιλική, «Η άκρα δεξιά και οι συνέπειες της συναίνεσης. Δανία, Νορβηγία, Ολλανδία, Ελβετία, Αυστρία, Γερμανία» Εκδόσεις Καστανιώτης, Αθήνα, 2008, σελ. 450.
4 Βλέπε σχετικά, Σωτηρέλης Γιώργος, «Ο αγώνας κατά του νεοναζισμού συνεχίζεται» εφημερίδα «Τα Νέα Σαββατοκύριακο» 10-11/10/2020, σελ. 19.