Συγκλονιστική καταγραφή της τοπικής μας ιστορίας το ντοκιμαντέρ "Κοντσεντραμέντο"

Rodiaki NewsRoom

Μία πρωτοβουλία του "Cine Chevalier" του Ιδρύματος Σταματίου

Γράφει
ο δημοσιογράφος
Γιώργος Ζαχαριάδης

Μια ακόμα σημαντική πρωτοβουλία από το Ίδρυμα Σταματίου για την καταγραφή της μοναδικής τοπικής μας ιστορίας. Το ντοκιμαντέρ «Κοντσεντραμέντο-κρυφομιλώντας με τη λευτεριά» που προβλήθηκε πρόσφατα στον κινηματογράφο «Ρόδον» (και κάτω από δύσκολες συνθήκες λόγω των γνωστών απαγορεύσεων) αποτελεί ένα ντοκουμέντο για τα όσα δεινά υπέστη ο δωδεκανησιακός λαός κατά τη διάρκεια της ιταλικής κατοχής στη Ρόδο.

Θα πρέπει να το πούμε για μια ακόμα φορά: Τα συγκλονιστικά γεγονότα εκείνης της εποχής παραμένουν άγνωστα στο ευρύ κοινό και ιδιαίτερα στη νεολαία μας, γιατί κανένας όλα τα αυτά τα χρόνια, δεν φρόντισε να αναδείξει. Και έρχεται τώρα το Ίδρυμα Σταματίου με την ομάδα “Cine Chevalier” να αναλάβει τη δύσκολη αυτή προσπάθεια που είναι μια συμβολή «στο να μάθει ο κόσμος τι υπέστησαν οι Έλληνες Δωδεκανήσιοι από τους κατακτητές στα χρόνια του πολέμου».

Όλοι οι συντελεστές του ντοκιμαντέρ για το Κοντσεντραμέντο

Προηγήθηκε, βέβαια, -και πάλι από το “Cine Chevalier” του Ιδρύματος Σταματίου- το ντοκιμαντέρ με τον Σαμ Μοντιάνο και την ανείπωτη τραγωδία των Εβραίων της Ρόδου στο ταξίδι τους προς το Άουσβιτς και την εξολόθρευσή τους από τους Ναζί, όπου η αφήγηση του Ροδίτη Εβραίου είχε συγκλονίσει τους πάντες. Ήταν το ντοκιμαντέρ αυτό μια μαρτυρία που κατέγραψε η κάμερα για να μείνει στην τοπική μας ιστορία.

Το ντοκιμαντέρ για το Κοντσεντραμέντο -πέραν της ιστορικής του αξίας- ήταν άρτια σκηνοθετημένο με τις εικόνες, αλλά κυρίως με τις αφηγήσεις τριών πρωταγωνιστών (που δεν βρίσκονται πια στη ζωή) του Σταύρου Μαλανδράκη, του Γεράσιμου Ζησιμάτου και του Σάββα Μαμαλίγκα (από το αρχείο της δημοσιογράφου Ελένης Γλεντή) όπου ο Δημήτρης Κόκκινος με τη ζεστή φωνή του κάνει μια περιγραφή της τραγικής κατάστασης των 350 Ελλήνων που συνελήφθησαν τις πρωινές ώρες της 28ης Οκτωβρίου 1940 και κρατήθηκαν αρχικά στην Τάφρο και στη συνέχεια στο «καβαλλίνι» (πίσω από το Δημαρχείο). Μίλησαν κι άλλοι για το Κοντσεντραμέντο στο ντοκιμαντέρ, ώστε να σχηματιστεί μια ολοκληρωμένη καταγραφή των γεγονότων των ημερών εκείνων της αρχής του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου στη Ρόδο.

Συγκλονιστικές οι μαρτυρίες του Γιώργου Καλλιγά, της Κυριακής Αρκά, του Μιχάλη Καΐκη και της Νίτσας Μαλανδράκη-Κουτσοδόντη που μικρά παιδιά τότε, έζησαν τα βάσανα και τις ταλαιπωρίες των πατεράδων τους μέσα στο άθλιο κοντσεντραμέντο, ενώ ο υπογράφων έδωσε ορισμένα στοιχεία για το ιστορικό αυτό γεγονός.

Ήταν κάτι που έλειπε. Βέβαια, έχουν γραφεί πολλά άρθρα και βιβλία για το Κοντσεντραμέντο, αλλά η εικόνα έχει τη δικιά της αξία και αυτό πέτυχαν οι συντελεστές του “Cine Chevalier”... Και μπράβο τους.

Δυστυχώς, η σημερινή κατάσταση λόγω της πανδημίας, δεν επέτρεψε σε πολλούς συμπολίτες να δουν το ντοκιμαντέρ, αλλά ούτε έχουν τη δυνατότητα τώρα τα παιδιά των σχολείων να το παρακολουθήσουν όπως έγινε με το ντοκιμαντέρ για τους Εβραίους της Ρόδου και να μάθουν την τοπική μας ιστορία που δεν διδάσκεται πουθενά (εκτός από το εκπαιδευτήριο «Ροδίων Παιδεία» -ίσως και σε κάποια δημοτικά π.χ. Ιαλυσού, όπου εκεί οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να διδαχτούν και πατριδογνωσία-ένα μάθημα που έχει διαγραφεί από τα σχολικά προγράμματα).

Οι σκηνοθέτες του ντοκιμαντέρ Γιώργος Τζεδάκης, Ολυμπία Γκογκέ και Δημήτρης Κόκκινος

Πληροφορούμαι ότι το ντοκιμαντέρ θα προβληθεί σε διάφορα φεστιβάλ. ’Ομως, το σωστό είναι να το προβάλει η τηλεόραση της ΕΡΤ για να μάθει όλος ο ελληνικός λαός τα δεινά που υπέστησαν οι Δωδεκανήσιοι στη διάρκεια της ιταλικής κατοχής. Νομίζω ότι είναι επιβεβλημένο, ιδιαίτερα τις ημέρες αυτές που τα νησιά μας δέχονται τις ανιστόρητες αιτιάσεις των γειτόνων μας.

Για την ιστορία πρέπει να αναφέρω τους συντελεστές του ντοκιμαντέρ για το Κοντσεντραμέντο από το “Cine Chevalier” του Ιδρύματος Σταματίου που είναι: σκηνοθεσία Ολυμπία Γκογκέ, Δημήτρης Κόκκινος και Γιώργος Τζεδάκης, μουσική Σάββας Αθανασιάδης, βοηθός παραγωγής Βούλα Γιορδαμνή, πλάνα drone Νίκος Χατζηπέτρος, Ραφαλία Γιακουμή και Νίκος Τσαταλιός, Ύμνος Δωδεκανήσου από το μουσικό σύνολο του Δικηγορικού Συλλόγου Ρόδου σε νέα ενορχήστρωση από τον Αντώνη Κιζούλη και παραχώρηση υλικού από τα Γενικά Αρχεία του Κράτους και τη διευθύντρια του τμήματος Ρόδου Ειρήνη Τόλιου, όπως επίσης και την παραχώρηση οπτικού υλικού από την Ελένη Γλεντή.

Αξίζουν συγχαρητήρια σε όλους και σίγουρα περιμένουμε την καταγραφή και άλλων σημαντικών πτυχών της τοπικής μας ιστορίας.