Αγνοώντας «σημάδια» από τον εαυτό...

Μαρία Καρίκη

Συμβαίνει συχνά να αγνοούμε «σημάδια» που μας στέλνει ο ψυχισμός μας, προσπερνώντας τα επιπόλαια. Αλλαγές στη διάθεση, το συναίσθημα, τη συμπεριφορά που συνήθως δεν δίνουμε και πολύ σημασία ως «τυχαία» γεγονότα.

Κι όμως, ας είμαστε πιο παρατηρητικοί. Όταν κάτι αυξάνει σε συχνότητα, σε διάρκεια, σε ένταση και επαναλαμβάνεται για ένα παρατεταμένο διάστημα χρήζει προσοχής και περαιτέρω διερεύνησης.
Πριν φτάσει κάποιος στο σημείο να αναγνωρίσει και να πει: «δεν είμαι και πολύ καλά τελευταία», το πιθανότερο είναι να έχουν προηγηθεί ενδείξεις που προειδοποίησαν ότι κάπου παρακάτω θα «μπουκώσω» και θα φτάσω σε αδιέξοδο.

Ποια είναι άραγε τα «σημάδια» που οφείλουμε να έχουμε στον νου μας; Το πρώτο βασικό είναι η διάθεση. Είναι σχετικά σταθερή ή μήπως μεταβάλλεται εύκολα και συνεχώς, χωρίς να έχει μεσολαβήσει σοβαρός λόγος που να το δικαιολογεί;

Τι γίνεται με το συναίσθημά μας τελευταία; Υπάρχουν μήπως απότομες συναισθηματικές διακυμάνσεις; Έχουμε παρατηρήσει μεγαλύτερη συγκινησιακή έκφραση; Κλαίμε πιο εύκολα; Η λύπη και η μελαγχολία μάς «επισκέπτονται» πιο συχνά; Εκνευριζόμαστε, θυμώνουμε με το παραμικρό; Υπάρχει υπερένταση; Χάνουμε μήπως τον έλεγχο και ξεσπάμε χωρίς να είναι σοβαρή η αφορμή ή η αιτία; Δυσκολευόμαστε στον ύπνο ή αντίθετα πιάνουμε τον εαυτό μας να θέλει να κοιμάται παραπάνω από το σύνηθες; Τι γίνεται με τις καταχρήσεις μας;

Το φαγητό, τα τσιγάρα, το αλκοόλ και πιθανά άλλα; Καταφεύγουμε πιο συχνά εκεί; Η επιθυμία μας να είμαστε με κόσμο μήπως έχει φθίνει; Προτιμούμε να αποφεύγουμε, να αναβάλλουμε, να αποσυρόμαστε (χωρίς απαραίτητα να νιώθουμε καλύτερα όταν το κάνουμε);
Παρατηρούμε μήπως κάποιες αλλαγές/ενοχλήσεις στο σώμα μας; Τέλος, πώς είναι η αίσθηση του εαυτού μας; Ίδια ή νιώθουμε λίγο «διαφορετικοί» τον τελευταίο καιρό;

Ο εαυτός μας –είτε το θέλουμε είτε όχι-μας στέλνει συνεχώς ανατροφοδότηση. Και στα καλά, και στα κακά, καθώς και στα απροσδιόριστα. Όταν χαίρεται, όταν ερωτεύεται, όταν ενθουσιάζεται, αλλά και όταν πιέζεται, αγχώνεται, καταπιέζεται, ασφυκτιά ή δυσανασχετεί! Αλλάζει προσωρινά η ψυχική του κατάσταση.
Η αυτοπαρατήρηση, ο αναστοχασμός και η ενδοσκόπηση θα μπορούσαν να μας γλιτώσουν από πολλά!
Δεν χρειάζεται φυσικά να υπεραναλύουμε τα πάντα, αλλά όχι και να αγνοοούμε ή να προσπερνάμε τον εαυτό μας σαν να μη συμβαίνει τίποτα. Έχουμε την ευθύνη του εαυτού μας τόσο ως προς τη σωματική όσο και ως προς την ψυχική υγεία του.

Ένα πολύ σημαντικό «αντικείμενο» αυτοπαρατήρησης είναι οι ίδιες μας οι σκέψεις! Τι σκεφτόμαστε το τελευταίο διάστημα; Κάνουμε περισσότερο αρνητικές ή θετικές σκέψεις; Εγκλωβιζόμαστε σε καταστροφικά, απαισιόδοξα σενάρια, εικασίες και πεποιθήσεις; Ο τρόπος που σκεφτόμαστε επαναλαμβανόμενα και παρατεταμένα επηρεάζει το συναίσθημά μας κι ανάλογα με τη διάθεση και τη συμπεριφορά μας! Αν έχουμε «κολλήσει» σε έναν φαύλο κύκλο άγχους, απόγνωσης, φόβου και παραίτησης, τότε δυστυχώς είναι πολύ εύκολο να οδηγηθούμε σε μια εδραίωση ενός τέτοιου εσωτερικού μοτίβου.

Οι αρνητικές σκέψεις μας συνδέονται με τις ανασφάλειές μας, τα δύσκολα βιώματά μας, τις ανησυχίες μας, τις αυτοπεριοριστικές πεποιθήσεις και τη χαμηλή μας αυτοεκτίμηση.

Όλα όσα συμβαίνουν μέσα μας έχουν μια σειρά και μια συνέχεια. Πολλά χαρακτηριστικά μας αλληλεπιδρούν και καθορίζουν τη στάση μας απέναντι στον εαυτό μας και στους άλλους, αλλά και τη συμπεριφορά μας.
Είναι πολύ σημαντικό, λοιπόν, να μην αγνοούμε κανένα «σημάδι» που έρχεται από έναν εαυτό που δυσανασχετεί ή δεν αντέχει άλλο αυτό που του επιλέγεις ή τον τρόπο που ζεις! Δεν αναφερόμαστε σε «επαναστάσεις», αφορισμούς και τάσεις φυγής. Αναφερόμαστε στην αλήθεια εντός μας που διεκδικεί από εσένα και από εμένα τον σεβασμό και την απαλλαγή από ό,τι τη βαραίνει και τη διαβρώνει…