Η επανάσταση του ωραίου και η ανάδειξη της δυστοπίας

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο
Αγαπητός Ξάνθης
Αρχιτέκτονας

«Δεν χρειάζομαι πια πολλές ελπίδες
για ένα καλύτερο αύριο.
Άλλωστε το αύριο
είναι από μόνο του καλύτερο
είναι το κέρδος
μιας ακόμα μέρας»

Το αναφερμένο ποίημα τιτλοφορείται «ΤΟ ΚΕΡΔΟΣ» και παρουσιάζεται στον τόμο του Τίτου Πατρικίου «Ποιήματα Β’,1959-2017, σ. 247».
Αυτή τη εποχή της πανδημίας και της εσωστρεφείας προσπάθησα να διοχετεύσω τη δυναμική μου σε διαστάσεις πλουτισμού της σκέψης και της καλλιέργειας.
Η περιστροφή γύρω από την πανδημία αποστερεί από τον καθένα το φτερούγισμα της πολυμέρειας στενεύοντας τον ορίζοντα σε συγκεκριμένα πράγματα και κατευθύνσεις.

Το κουτί του COVID-19 στεγανοποίησε την προσδοκία και ενίσχυσε την ψηφιακή αριθμητική της απόστασης σε ένα παίγνιο του αλγόριθμού και της τεχνολογίας.
Η απάντηση σε αυτή τη «νόσο» έρχεται από τους δικούς μας ποιητές, συγγράφεις, τους ανθρώπους των τεχνών.
Ο εκλεκτός είναι ο Τίτος Πατρίκιος.
Το άκουσα πριν από χρόνια σε ομιλία του στη Μεσαιωνική Πολη.
Λιτός, ταπεινός, εύχαρις γεμάτος ζωντάνια παρά τα χρόνια του.

Είναι το πρόσωπο που δικαιολογεί την παρουσία της ποίησης στον δημόσιο λόγο ως διαφυγή από την πεζότητα και την ανασφάλεια.
Ανασφάλεια-μεγάλη λέξη, που σήμερα προέρχεται από τις ασθένειες, χθες από το περιβάλλον, προχθές από τις απειλές πολέμου και αύριο από την ψηφιακή κυβερνησιμότητα.

Όλα πλέον γίνονται αριθμοί και δεδομένα χωρίς ίχνη ηθικότητας σ’ ένα κόσμο εικόνων και ρομποτοποίησης.
Έχουμε φτάσει στο σημείο να είμαστε ικανοποιημένοι με το αύριο μόνο περιφράζοντας το αναγραφόμενο ποίημα Ο μετα-νεωτερισμός στροβιλίζει το άτομο να σχηματίσει ένα υπερ-άνθρωπο μέσα από την τεχνολογική εξέλιξη περιορίζοντας την ελευθερία και τη δικαιοσύνη, τη σκέψη και την ανατροπή.

Το κέρδος ακόμα μιας ημέρας μόνο γίνεται αγκωνάρι του βίου εγκαταλείποντας τις ελπίδες για ένα μεγαλύτερο αύριο.
Έχουμε σμικρύνει το όραμα μας σε μια διαχείριση του εφήμερου και της καθημερινότητας πνίγοντας την «επανάσταση του ωραίου» σε μια μορφή «εικονιστικού υποκειμένου» ανοίγοντας τον δρόμο για τον νεο-άνθρωπο, τον άνθρωπο της μη ανάτασης.

Η φιλοδοξία εγκλωβίζεται στο «μόνο ένα αύριο» και παρουσιάζεται ως κέρδος ανάγκης ζωής για να εξυμνήσει την οριζόντιο τρόπο ανάπτυξης (ας μου επιτραπεί και η λέξη ανάπτυξη). Γιατί απλώς η ανάπτυξη μετατρέπεται σε μεγέθυνση χωρίς όρια αξίων και κανόνων. Όλα τείνουν να καταστούν άψυχες εικόνες.
Το κοινωνικά δίκτυα γίνονται οι μεγάλες πλατείες όχι με το νόημα της αρχαίας αγοράς αλλά του φτηνού κουτσομπολιού και της χυδαιότητας, της αυτοπροβολής και της εγωπάθειας.

Σ’ αυτή την «κατιούσα» έρχεται και η αισθητική να συνθλιβεί μέσα από την πεζότητα της διαχείρισης και του βολέματος.
Παράδειγμα της σημειακής και άστοχης παρέμβασης που γενικότερα επικρατεί είναι το πλωτό παράπηγμα (ευρεσιτεχνία;) στη θέση των ψαράδων στην περιοχή της θαλάσσιας λεκάνης του τουριστικού λιμανιού του νησιού. Στη θέση που κάποτε δέσποζε ο 35 μ. περίπου επιβλητικός Πύργος Naillac σήμερα η σύγχρονη αντίληψη έρχεται να απόκρυψη της αίγλη του Πύργου με μια απόλυτη έκφραση δυστοπίας.

Την ίδια στιγμή που ο ξύλινος πεζόδρομος επεκτείνεται και ενοποιεί την περατσάδα ενός μεγάλου μετώπου των δύο κεντρικών λιμανιών της Ρόδου με στοχευόμενη κατασκευή, συγχρόνως παρουσιάζεται η αρνητική «ανατρεπτικότητα» των επιλογών μέσα από το λυπηρό πλωτό παράπηγμα.
Τελικά τι επιδιώκουμε;
Μπορεί κάποιος να μου απαντήσει;
Το στιγμιαίο γίνεται θεσμός, το «μόλις αύριο» αντικαθιστά το όνειρο του μέλλοντος και η ασχήμια της γρηγοράδας το κάλλος της βέβαιης αισθητικής.
Η φύση κατοχύρωσε την ευφυΐα, η κοινωνία τις αξίες και η κουλτούρα το γούστο.
Ας το γευτούμε επιτέλους…