ΜΕΘ, ΔΕΘ, ΜΑΦ, καδ

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Θανάσης Καραναστάσης

Δεν είμαι βέβαιος ότι και ο τελευταίος πολίτης της χώρας ξέρει τι σημαίνουν τα ακρωνύμια, τα οποία έχουν πληθύνει τα τελευταία χρόνια στον προφορικό και γραπτό λόγο. Εξακολουθούν δεν προστίθενται και άλλα. Έβαλα στον τίτλο τρία από τα επαναλαμβανόμενα πιο συχνά τον τελευταίο καιρό.

Αυτά σημαίνουν:
Μονάδα Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ).
Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης (ΔΕΘ).
Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας (ΜΑΦ).

Για την οικονομία του λόγου πρόσθεσα το «καδ» που σημαίνει και άλλα διάφορα.
Ας πούμε ότι με τη συνεχή επανάληψη σύντομα όλοι ΑΝΕΞΑΙΡΕΤΩΣ οι κάτοικοι της Ελλάδας θα ξέρουν τι σημαίνουν. Αυτό το ΑΝΕΞΑΙΡΕΤΩΣ θα το εξηγήσω πιο κάτω.
Έκανα μια μικρή συλλογή διαφόρων ακρωνυμίων ή αρκτικόλεξων που οι περισσότεροι Έλληνες αγνοούν τη σημασία τους. Έτσι νομίζω.

ΑΑΔΕ (Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων).
ΕΑΔ (Εθνική Αρχή Διαφάνειας).
ΟΠΕΚΑ (Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης).
ΜΗΣΥΦΑ (Μη Συνταγογραφούμενα Φάρμακα).

ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας).
ΚΥΑ (Κοινή Υπουργική Απόφαση).
ΠΦΥ (Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας).
ΠΝΠ (Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου).

ΔΕΔΔΗΕ (Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας).
ΑΝΗΚΟ (Αντιστάθμιση Νησιωτικού Κόστους).
ΚΕΕΛΠΝΟ (Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων).
ΕΟΠΥΥ (Εθνικός Οργανισμός Παροχής Υπηρσιών Υγείας).

ΕΚΠΑ (Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών).
Υ.Κ.Ω. (Υπηρεσίες Κοινής Ωφέλειας).
Θα μπορούσα να προσθέσω πολλές ακόμα συντομογραφίες, αλλά δεν χρειάζεται. Εάν συμφωνούμε ότι η ενημέρωση είναι κοινωνικό αγαθό, τότε θα πρέπει να προσφέρεται ισότιμα προς όλους τους πολίτες της χώρας, ΑΝΕΞΑΙΡΕΤΩΣ.

Γι’ αυτό το τονίζω.
Η πληροφορία που δίδεται από τα μέσα ενημέρωσης πρέπει να είναι κατανοητή και από τον τελευταίο άνθρωπο της επικράτειας.
Η τήρηση αυτού του κανόνα είναι ευθύνη της δημοσιογραφίας.

Παλαιότερα οι σοβαροί δημοσιογράφοι, στον γραπτό και στον προφορικό λόγο, πρώτα ανέφεραν ολόκληρο τον τίτλο ενός ιδρύματος, ενός οργανισμού, μιας υπηρεσίας ή ενός προγράμματος και στην επανάληψη χρησιμοποιούσαν το αντίστοιχο ακρωνύμιο. Κανένας δεν είναι υποχρεωμέος να ξέρει τι είναι η ΚΥΑ, το ΑΣΕΠ (Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού), όχι ο ΑΣΕΠ που λένε μερικοί ή ο ΔΟΠΑΡ.
Δεν γίνεται να τα ξέρουν αυτά μόνο οι μυημένοι και για τους υπόλοιπους να είναι γρίφοι.

Βεβαίως όλοι, ύστερα από δεκαετίες χρήσης, ξέρουν τι είναι ο ΟΤΕ, ο ΕΟΤ, το ΙΚΑ ή τα ΕΛΤΑ.
Η γλώσσα μας έχει γεμίσει με «αμετάφραστα» ακρωνύμια και η παραγωγή νέων συνεχίζεται.
Κάποια στιγμή τα ελληνικά θα ακούγονται σαν ...κινεζικά. Να μην αναφέρω και τα αγγλικά που εισβάλλουν μαζικά στον καθημερινό λόγο. Η γλώσσα μας θα χάσει έτσι τη μελωδικότητά της και αυτό δεν είναι ασήμαντο ζήτημα.

Για να συνεννοούμαστε, δεν ομιλώ «περί όνου σκιάς».
Η δημοσιογραφική γλώσσα έχει υποστεί μεγάλη ζημιά από τον τρόπο που την χειρίζονται τα ιδιωτικά κυρίως μέσα ενημέρωσης, ραδιόφωνο και τηλεόραση. Αλλά και τα έντυπα του λεγόμενου «Λάιφ στάιλ» που καλλιεργεί συστηματικά τη σαχλαμάρα.

Επειδή, κατά τη γνώμη μου, σε αυτά κάνουν καριέρα λειτουργικά αναλφάβητοι και παντελώς ρηχοί τύποι. Η δημοσιογραφική γλώσσα πρέπει να είναι λιτή και απόλυτα σαφής.
Η λογοτεχνία και η ποίηση δεν έχουν θέση στον δημοσιογραφικό λόγο. Δεν κάνουμε παράσταση.

Αφηγούμαστε τα γεγονότα σε απλή και κατανοητή γλώσσα. Αυτό προϋποθέτει ότι τη μητρική μας γλώσσα την ξέρουμε καλά και αυτό είναι θέμα προς σοβαρό προβληματισμό.
Το ξέρω, άνοιξα μεγάλο θέμα σχετικά με τη γλώσσα της ενημέρωσης. Είναι όμως και μια άλλη πτυχή συναφής με το ίδιο ζήτημα.

Εννοώ τη ...μετανάστευση κάποιων συντομογοραφιών και σημείων στίξεως από τον γραπτό στον προφορικό λόγο. Αυτό το «Πι Χι. για παράδειγμα δεν είναι για να το λέμε αλλά για να το γράφουμε. Πόσοι νέοι καταλαβαίνουν ότι αυτό σημαίνει «παραδείγματος χάριν;» Πολύ αμφιβάλλω.
Να αρχίσουμε μήπως να λέμε και ΚΟΚ (και ούτω καθεξής) ή ΟΕΔ (όπερ έδει δείξαι;)

Από την άλλη, τι νόημα έχει η άνω τελεία στον προφορικό λόγο; Μήπως επειδή την έκανε σουξέ ο Χατζηνικολάου;
Και τα εισαγωγικά; Τα οποία ορισμένοι τα παριστάνουν στον αέρα κατά τον αμερικάνικο τρόπο ή τα χρησιμοποιούν τόσο συχνά, λες και είναι για χόρταση.
Και γιατί να μην ακολουθήσουμε την ίδια συνταγή και να βάζουμε θαυμαστικά ή αποσιωπητικά στον αέρα;

Γιατί όχι να μην βάζουμε άνω και κάτω τελεία, τσιγκουνιές θα κάνουμε; Ξέχασα όμως κάτι με τα ακρωνύμια. Ψάχνω να καταλάβω τι σημαίνει ΟΚΕΤΕΠΕ. Ας με βοηθήσει κάποιος, αν γνωρίζει.
Και κάτι τελευταίο: Προ ημερών με ρώτησε ένας φίλος, αν ξέρω τι σημαίνει «ΜέΡΑ 25».

Ειλικρινά δεν γνωρίζω. Εξετάζω πάντως την εκδοχή να είναι συντομογραφία από τρεις λέξεις:
- Μ(πομπονι(έρα
- Μ(πετονι)έρα ή
- Μ(πανι)έρα.
Και το 25; Μπορεί να είναι 25 βαθμοί Κελσίου ή 25 κόκκοι ...σοφίας του Βαρουφάκη.
Όπως και να ‘χει το πράγμα η φαντασία μου εξαντλείται σ’ αυτά. Πώς να ερμηνεύσω εγώ έναν Βαρουφάκη;