Φωτεινή αξιοπρέπεια

Φίλιππος Ζάχαρης

Πολλές είναι οι φορές που κάνεις ένα πισωγύρισμα όχι μόνο για να ξεφύγεις από την καθημερινότητα αλλά για να διαπιστώσεις πόσο έχουν αλλάξει τα πράγματα συγκριτικά με τις προηγούμενες δεκαετίες.

Το βασικό χαρακτηριστικό των τωρινών καιρών είναι η τεράστια αποξένωση που κορυφώθηκε και με το παρατεταμένο κύμα της πανδημίας, η κάθε είδους συνωμοσιολογία επί παντός επιστητού, με γνώμονα και απώτερο στόχο την οριστικοποίηση του συνεχούς κέρδους σε όλα τα επίπεδα, αλλά και η προφανής αποστασιοποίηση μεταξύ των ανθρώπων που εγκαταλείπουν έντρομοι το γνωσιακό πεδίο προκειμένου να ενστερνιστούν αφειδώς την εξελισσόμενη πνευματική αποδιοργάνωση.

Είναι κάτι παραπάνω από εντυπωσιακό αυτό που συμβαίνει τα τελευταία χρόνια, όταν οι μάζες στην πλειονότητά τους απαρνούνται με σθένος την εσωτερική υγεία, υιοθετώντας με πάθος κάθε είδους λαϊκισμό και επιφανειακότητα ακόμη και σε καλλιτεχνικό ή πνευματικό επίπεδο.

Το πισωγύρισμα για το οποίο αναφέρομαι έχει πολλά καλά αλλά πάνω απ’ όλα είναι διδακτικό και νουθετεί δεόντως. Με το πέρας της ηλικίας διαβρώνεται όχι μόνο το σώμα αλλά και το πνεύμα.

Οι άνθρωποι σπεύδουν να απαλλαγούν από θεωρίες του παρελθόντος, οικειοποιούνται άλλες πρακτικές επιβίωσης, με λίγα λόγια αναπαράγουν το συμβατικό μοντέλο ζωής που αν μη τι άλλο σε αυτές ακριβώς τις ηλικίες – μεταίχμιο αναζητούν με αδημονία συμμάχους.

Η νέα πραγματικότητα δεν αποτελείται από έξαλλες και απρόσμενες περιπέτειες αλλά από συνήθεις καθημερινές ιστορίες που δεν διδάσκουν απολύτως τίποτε. Γιατί, τι να σε διδάξει, για παράδειγμα, να επισκέπτεσαι ξένες χώρες χωρίς να έχεις την παραμικρή ιδέα περί της ιστορικής εξέλιξής τους;
Από τι να γοητευθείς και τι να σε συνεπάρει όταν η καθημερινότητα είναι προβλέψιμη και οι κοσμογονικές αλλαγές σπανίζουν;

Οι περισσότεροι δεν έχουν να κάνουν τίποτε άλλο να κάνουν από το να παρατείνουν τη ζωή αυτού του γελοιωδέστατου επιβεβλημένου συστήματος ζωής που εγκολπώνεται κάθε είδους αντίσταση και λεκτική ένσταση.

Θαρρείς πως αποκάλυψαν λοιπόν οι περισσότεροι εξαίφνης την αλήθεια, πορεύονται με γνώμονα το ατομικό συμφέρον μιας και οι συλλογικότητες δεν γίνονται πλέον αποδεκτές.

Αποτέλεσμα, οι κοινωνίες ως επί το πλείστον να διχάζονται, οι άνθρωποι να απομακρύνονται μεταξύ τους λόγω του οικονομικού μεγέθους και ανισότητας και όσοι απέμειναν καθαροί να βαδίζουν τον γνωστό δρόμο της μοναξιάς.

Ας είναι όμως έτσι. Ας δοξάζουν κάποιοι μονάχα την παρελθοντική τους δράση και ας αφήσουν το μέλλον για τις νεότερες γενιές, που μπορεί να μην προτείνουν κάτι το επαναστατικό, όμως από αυτές εξαρτώνται τα πάντα.

Η σύντομη επιστροφή στο παρελθόν, το πισωγύρισμα που λέμε, έχει κάτι το γοητευτικό αλλά πάνω απ’ όλα συναρπαστικό. Διαβάζεις βιβλία – ορόσημο των εποχών εκείνων και νοσταλγείς τις μέρες της αλήθειας, τις μέρες που το να αλλάξει ο κόσμος ήταν όχι μόνο σύνθημα αλλά βιωματική πραγματικότητα. Κάποιοι θα πουν πως η ζωή δεν είναι όπως την είχες σκεφθεί νέος.
Κάποιοι άλλοι θα φορέσουν τα καλά τους και θα πάνε στα Gala, με την ελπίδα να βρουν μια θέση στον ήλιο.

Κάποιοι άλλοι, τέλος, θα κάνουν πως δεν θυμούνται από την επιβαρυμένη εργασιακή απασχόληση του παρόντος. Δεν έχει σημασία.
Και αυτό γιατί πάντα κάποιοι θα κομίζουν το φως μέσα από τις δαιδαλώδεις σκέψεις τους που δεν υποτάχθηκαν ποτέ στα κελεύσματα των κατεστημένων αρχόντων. Λες και ο χρόνος δεν πέρασε ποτέ από πάνω τους. Άλλοι το θεωρούν αυτό αγιοσύνη. Εγώ το αποκαλώ αξιοπρέπεια.