Σουλεϊμάν Αλάγιαλη-Τσιαλίκ: ένας ασύνορος, υπαρξιακός, πολυβραβευμένος ποιητής που τιμά τη Ρόδο

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Κώστας Ε. Σκανδαλίδης

Ο Σουλεϊμάν Αλάγιαλη-Τσιαλίκ, γέννημα θρέμμα της Ρόδου, είναι ένας ασύνορος, υπαρξιακός και βαθιά βιωματικός ποιητής της σύγχρονης εποχής μας.

Αλλά και η ποιητική του εμβέλεια είναι πλέον ασύνορη, αφού ξεπέρασε τα σύνορα της Ρόδου και της Δωδεκανήσου και ταξιδεύει πανελλαδικά. Όπλα στη φαρέτρα του, η άριστη χρήση της γλώσσας μας, ο λεξιλογικός πλούτος, η ευγλωττία, η ερωτική του σχέση με τους ανθρώπους, ο ζεστός και μεστός ποιητικός του λόγος που γοητεύει και συναρπάζει τις ψυχές των αναγνωστών του, καθώς και η ευγένεια που τιμονεύει και καθοδηγεί την εκφορά του λόγου του, αλλά και την εν γένει συμπεριφορά του στις διά ζώσης επαφές του με την κοινωνία, καθώς και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Και βεβαίως για όλα τούτα, ο ποιητικός του λόγος δεν χρήζει καμιάς υποστήριξης από όλους εμάς που τον παρακολουθούμε και τον μελετούμε από το 1991, τότε που η πρώτη του γραφή μάς εξέπληξε και μας ενθουσίασε. Ήταν η συλλογή του «Φως ΕΦΗΜΕΡΟ», με την οποία ο Σουλεϊμάν μας πρωτοταξίδεψε στους δικούς του ανθοστόλιστους μπαξέδες της λόγιας ποίησής του.

Και ακολούθησαν, βεβαίως, από τότε άλλες έξι:
-«ΚΡΑΣΠΕΔΑ ΝΑΡΚΩΣΗΣ», εκδ. ΔΩΔΩΝΗ, 1993,
-«ΝΥΧΤΕΡΙΝΕΣ ΗΧΟΡΡΥΘΜΙΕΣ», εκδ. ΔΩΔΩΝΗ, 1995,
-«ΤΟ ΡΟΛΟΪ Τ’ ΟΥΡΑΝΟΥ ΣΤΑΜΑΤΗΜΕΝΟ», εκδ. ΔΩΔΩΝΗ, 1999,
-«ΣΑΝ ΥΔΑΤΟΓΡΑΦΙΑ», εκδ. ΔΩΔΩΝΗ, 2007,
-«ΣΤΗΝ ΑΡΧΗ ΤΩΝ ΣΥΜΠΤΩΣΕΩΝ ΔΥΟ ΕΚΛΑΜΨΕΙΣ», εκδ. ΔΩΔΩΝΗ, 2017.
-«ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΑΠΟΣΤΑΣΗ», και πάλι από τις εκδ. ΔΩΔΩΝΗ, 2022 μια νέα ποιητική συλλογή, με την οποία ο Σουλεϊμάν φτάνει στο απόγειο της ποιητικής του ωριμότητας.

Θα μου επιτραπεί να εκφέρω την προσωπική άποψη, ότι τώρα πλέον, τον Σουλεϊμάν, μπορούμε να τον κατατάξουμε στους κορυφαίους της δωδεκανησιακής ποίησης, δίπλα στους Φώτη Βαρέλη, Παντελή Ευθυμίου και Δημήτρη Τσαλουμά. Και αυτή η άποψη ας μην θεωρηθεί ότι «κομίζει γλαύκα εις Αθήνας», αφού:
-ποιήματά του έχουν συμπεριληφθεί στην Ανθολογία «Λύρα Ελληνική» του Βασίλη Βασιλικού (εκδ. Πλειάς, Αθήνα, 1993, β’ έκδοση Βασίλης Βασιλικός - Πέτρος Γκολίτσης, Πινακοθήκη «Λυρικών» Ποιημάτων, εκδ. Ρώμη, 2021), καθώς και στην “Poesic Greque Contemporaine - Des iles et des muses” (εκδ. Autres Temps, Marseilles 2000),
-έχει τιμηθεί με το Β’ Βραβείο Ιπεκτσί 1992-1993,
-ποιήματά του έχουν μεταφραστεί και έχουν δημοσιευτεί σε διάφορα λογοτεχνικά περιοδικά.

Αλλά, ακόμη-ακόμη, τυχαία διόλου δεν είναι τα λόγια τα δικά του, όταν σε παλαιότερη συνέντευξή του θα εκστομίσει εκ βαθέων:
...Νιώθω πολύ τυχερός που γεννήθηκα και μεγάλωσα σ’ αυτόν τον τόπο. Έναν τόπο που και το χώμα και το κλίμα είναι βουτηγμένα μέσα στην ποίηση. Το σπουδαιότερο όμως για μένα τυχερό είναι το ότι έτυχα ελληνικής παιδείας. Και πιστέψτε με, όσο υπάρχω κι αναπνέω δεν θα πάψω ποτέ να θαυμάζω το τεράστιο αυτό κεφάλαιο που λέγεται νεοελληνική ποίηση[…] Έχει μεγάλη σημασία για μας που παλεύουμε με τις αμφιβολίες να βλέπεις πως αυτά που γράφεις βρίσκουν απήχηση στις καρδιές των ανθρώπων που εκτιμούν και υπερασπίζονται δημιουργικά τους στίχους...

Στις «Προσεγγίσεις μετά την απόσταση», ο ποιητής μας, άλλο δεν κάνει, παρά να ακολουθεί πιστά τη δική του λεωφόρο, μια λεωφόρο-κοινωνία ανθρώπων, όπου κυριαρχούν ο έρωτας, η ζωή κι ο θάνατος, τα όνειρα και οι ελπίδες, η μοναξιά, η χαρά και η λύπη, η άκρα σιωπή και η οχλοβοή. Κι όλα τούτα να αναδύονται μέσα από τις χρωματισμένες εικόνες που ο ποιητής αρέσκεται να δημιουργεί αγκαλιασμένες σφιχτά με άπαντα τον συναισθηματικό κόσμο των ανθρώπων.

Και εδώ, ακριβώς, θα μου επιτραπεί να προσθέσω ακόμα μια προσωπική μου άποψη για την ποίηση του Σουλεϊμάν. Αν θα ξεχώριζα κάτι μέσα και από τις επτά ποιητικές του συλλογές, αυτό θα ήταν το ότι κάθε φορά που τον ξαναμελετάς, ανακαλύπτεις και καινούριες αναγνώσεις, καινούριες ερμηνείες, καινούριες προσεγγίσεις. Και εδώ ακριβώς, είναι η ομορφιά της ποιητικής γραφής του Σουλεϊμάν. Το ότι καταφέρνει να δίνει το δικαίωμα στον αναγνώστη, κάθε φορά να τον ανακαλύπτει εκ νέου, κάθε φορά να είναι φρέσκος, πρωτοδιάβαστος θαρρείς, όλο και πιο γοητευτικός, να είναι επίκαιρος, διαχρονικός, ένας ιστορικός του καιρού του που προσπαθεί να καταγράψει το σύγχρονο κοινωνικό γίγνεσθαι, να υπομνηματίσει τα κυρίαρχα γεγονότα και να δώσει ελπίδα και προοπτική στην ίδια τη ζωή των ανθρώπων.

Θα σας έλεγα πως οι τίτλοι και μόνον της νέας του ποιητικής συλλογής, ισχυροποιούν το ποιητικό σύμπαν του Σουλεϊμάν, ως γνήσια δημιουργήματα του ιδίου. Και ιδού:
Ο χρόνος ανέκφραστος, Μικρές ανατροπές, Στην έρημο της μοναξιάς, Οι εφιάλτες των παράδρομων, Η αυγή της απουσίας, Η έδρα της γαλήνης, Η μάνα που δακρύζει, Οι εξισώσεις της αιωνιότητας, Μέσα στο ερημικό σπίτι, Η άκαμπτη σιωπή, Διέξοδοι αντίστασης, Η στιγμή των μεταμορφώσεων, Δίχως συμβιβασμούς, Όταν ζωντανεύουν τα αγάλματα, Υπάρχει πάντα ένα σύνορο, Οι προοπτικές του μέλλοντος, Η πόρτα του ερέβους, Ενάντια στην ασχήμια, Γράμματα του φωτός, Κουράστηκαν οι άνθρωποι κ.λπ.

Αυτός είναι, ο βραβευμένος, ο υπαρξιακός, ο ασύνορος δικός μας Ρόδιος ποιητής, ο κάτοχος της ελληνικής παιδείας, ο υπηρέτης της νεοελληνικής ποίησης, ο και δικός μου καλός φίλος Σουλεϊμάν Αλάγιαλη-Τσιαλίκ. Και όχι απλώς φίλος καλός και πολύτιμος, αφού οφείλω να ομολογήσω κάθε φορά που αποπειρώμαι να κυκλοφορήσω δικές μου ποιητικές ανησυχίες, προσφεύγω στον Σουλεϊμάν για να ακούσω την κρίση του, να δεχθώ τις επισημάνσεις του, τις παρεμβάσεις και τις διορθώσεις του.
Και περαίνω τον λόγο μου, με ένα μικρό και μόνο δείγμα της γραφής του:

Η ΑΚΑΜΠΤΗ ΣΙΩΠΗ
Η άκαμπτη σιωπή των ανθρώπων
Διαπερνά τους ραγισμένους τοίχους
Σαν ακροβασίες που κόβουν την ανάσα.
Βλέπεις πετρώνουν κάποτε οι σιωπές
Εν μέσω φιλιών και αποστάσεων.
Κι όμως πάνω στην πιο σκληρή ανάσα
Του πληγωμένου πουλιού
Υπάρχουν κι αυτά τα λίγα
Που είναι προσανάμματα
Στο πέρασμα για τους ονειροπόλους.
Ο συμφυρμός των λέξεων
Τα τραγούδια των αιώνων
Η δυναστική τού νερού δύναμη
Στην πιο σύντομη ανημπόρια μας
Λειτουργούν όλα διαχωριστικά
Και συνηθίζουμε να βλέπουμε με τα αυτιά
Ν’ ακούμε με τα μάτια,
Έτσι ψιθυριστά
Με την επαύξηση των ερωτηματικών
Μέσα στην πιο βαθιά νύχτα
Αγνοώντας το καλοκαίρι.
Σκοτάδι πυκνό στη μνήμη απλώνεται
Κι ας περνάει πάνω απ’ τα μαλλιά μας
Ένας γαλαξιακός αιγιαλός
Με τα θραύσματα του ανέμου
Να συλλαβίζουν: ή ε-γώ δι-κός ή έ-να ψέ-μα.
Μας ταξιδεύουν οι ήχοι που ξεκολλούν
Απ’ το τίποτα κι απ’ τον ψευδάργυρο του χτες.
Τότε με πόδια μουσκεμένα και βήματα θολά
Απομακρυνόμαστε απ’ τη βασιλεία
Του λασπόνερου και της πράσινης χαλαζόπτωσης.