Φίλιππος Ζάχαρης: Χάνονται οι ιδέες ή πάμε για νέα αρχή;

Φίλιππος Ζάχαρης

Οι ιδέες χρεοκοπούν όσο οι φορείς τους αλλοιώνονται και η πόρευσή τους αλλάζει μονομιάς ρότα.

Δεν είναι βέβαια τόσο ότι χάνονται αυτές οι ιδέες, αλλά το ότι πρέπει να βρεθούν οι νέοι αγκικάτορες, με δεδομένο ότι και αυτοί κάποια στιγμή δεν αποκλείεται να εγκαταλείψουν τις θέσεις τους.

Η συνέπεια απέναντι σε αυτά που πρεσβεύει κανείς, η στάση του απέναντι στην κοινωνία και την εξέλιξή της, η γενικότερή του τοποθέτηση απέναντι στα εκάστοτε δρώμενα, χαρακτηρίζει και την πορεία του, τις επιλογές και τα νέα πιστεύω του.

Όλοι αυτοί που επιλέγουν να αποστασιοποιούνται από τα δρώμενα με πρόσχημα τη διεύρυνση ή διάσωση του κλειστού οικιακού τους χώρου, όλοι εκείνοι που θεωρούν εαυτούς υπηρέτες ενός νέου κοινωνικο-οικονομικού στάτους, μακριά από διαμαρτυρίες και ενστάσεις, απλά διεκπεραιώνουν επιβραβεύοντας το συμβόλαιο - προβοκάτσια μεταξύ της κοινωνίας και του κράτους από κάποιο χρονικό σημείο και μετά, την ίδια στιγμή που ουκ ολίγες φορές βρίσκονται σε ευθεία αντιπαράθεση, είτε υπάρχουν μνημόνια είτε όχι.

Όλοι αυτοί που ξεπουλούν τις απόψεις τους προς χάριν της καταναλωτικής ευμάρειας και του αιφνιδίως κατεστημένου αλλά ταυτόχρονα και αυτοεπιβαλλόμενου καθωσπρεπισμού ή κατά την εκτίμησή τους εκάστοτε ομαλού τρόπου ζωής, απλά εξαργυρώνουν το χάπι του νεοσυντηρητισμού που με δόλωμα το χρήμα αναζητά ανελλιπώς νέους υπηρέτες.

Και αυτό μπορεί να γίνει από τη μια στιγμή στην άλλη, από τότε που καταβάλλεται ο πρώτος παχυλός μισθός και οι ταλαντούχοι υποψήφιοι δείχνουν με πόση ανυπομονησία πόσο τον περίμεναν. Θα έλεγε κανείς ότι οι ψευτοαντιδράσεις της νεώτερης ηλικίας συνοδεύονταν από τα όρια που ο καθείς είχε θέσει στον εαυτό του, πότε να εξεγερθεί, πότε να βυθίζεται στην κραιπάλη και πότε να φορέσει το αστραποβόλο κοστούμι, γιατί έτσι είθισται από ένα σημείο της ζωής και μετά.

Το πρόβλημα δε, δεν είναι τόσο η αμφίεση αλλά αυτό που παριστάνει και πολύ περισσότερο αυτό που σηματοδοτεί. Ούτως ή άλλως ο «ελεύθερος χρόνος» θα δοθεί και πάλι, απλά αυτή τη φορά η ψυχαγωγία είναι προκαθορισμένη.
Έτσι, μ’ αυτά και μ’αυτά, η συζήτηση περί του νέου κομφορμισμού παίρνει σάρκα και οστά, ενώ στη θέση του «μετανοημένου» έρχονται νέοι υποκινητές της κάθε μορφής κραιπάλης. Τη βλέπουν έτσι, γι΄αυτό και αλλάζουν με ευκολία. Στρώνουν από νωρίς το έδαφος για να πανηγυρίσουν την είσοδό τους στην καλοστημένη αστική εμποροπανήγυρη και με το «Αστός» δεν νοείται ο ελεύθερος άνθρωπος της Αναγέννησης, ούτε οι αντίστοιχες «Πόλεις» της εποχής εκείνης.

Αυτό που συντελείται από τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο και μετά δεν είναι παρά μια συνεχής κονιορτοποίηση της ελεύθερης βούλησης που με τη βοήθεια της εξαρτησιογόνου «Μόδας» γίνεται και αυτή καταναλωτικό προϊόν στα κιτάπια της μαζικής παραβίασης των προαναφερόμενων ιδεών.
Παραμένουν όμως οι ιδέες; Επικαιροποιούνται από τους προπαγανδιστές της αντίστασης στον κοινωνικό διασυρμό; Ή απλά το όλο παιχνίδι είναι στημένο από δεκαετίες τώρα, να αντιδρά κανείς από νωρίς και νωρίς - νωρίς επίσης να «μαζεύεται» στο σπιτικό του, που ο ίδιος εγκαινιάζει με τα χρήματα της εκάστοτε μεταμοντέρνας ή εκμοντερνισμένης εξουσίας; Μη στέκεστε στους όρους και τις έννοιες. Αυτές έχουν δοθεί για κάποιο λόγο και σκοπό. Για τον σκοπό αυτό και η στοχευμένη εκ μέρους μου κακοποίησή τους.

Χάνονται, λοιπόν, οι ιδέες; Εξαφανίζονται οι φωνές των επαναστατημένων; Όχι. Μονάχα η επιφάνεια φεύγει, η πρώτη στρώση, η πρώτη βλαβερή λιπαρή «κρούστα» κατά το λαϊκέστερον. Μετά τα πράγματα ξεκαθαρίζουν. Και με αυτό, ο κάθε κατεργάρης στον πάγκο του. Ο καθένας με τον εαυτό του, το παρόν και το μέλλον του. Μόνο που οι συνοδοιπόροι του «χθες», γίνονται οι αντίπαλοι του «σήμερα», λόγω των διαφορετικών συμφερόντων ή ιδεών που υπηρετούν.
Για να μην πούμε πως η μάχη μεταξύ αυτών που είναι αυτό που κάποτε κατηγορούσαν και αυτών οι οποίοι επιμένουν στο φαντασιακό με την κοινωνική διάσταση της ελεύθερης επιλογής και κρίσης κατά τη διαδικασία της αυτοθέσμισης, έχει ήδη αρχίσει.