Δ. Προκοπίου: Ρύπανση του θαλάσσιου περιβάλλοντος

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο
Δημήτρης Προκοπίου

Ο ορισμός της θαλάσσιας ρύπανσης καθιερώθηκε για πρώτη φορά το 1972 στη Διακήρυξη για το Περιβάλλον στη Στοκχόλμη. Αφού ακολούθησε σειρά. Είχε προηγηθεί μια σειρά από ναυτικά περιβαλλοντικά ατυχήματα που έστρεψαν το ενδιαφέρον πολλών επιστημόνων και Διεθνών Οργανισμών στο πρόβλημα της υποβάθμισης και ρύπανσης των θαλασσών. Τα τελευταία χρόνια, μετά το 1970 περισσότερο, η ρύπανση των θαλασσών έχει αναδειχθεί σε θέμα μείζονος ενδιαφέροντος και μεγάλης σημασίας σε διεθνές επίπεδο λόγω των μεγάλων θαλάσσιων ατυχημάτων.

Ρύπανση υδάτων είναι, κάθε άμεση ή έμμεση εισαγωγή ουσιών ή ενέργειας ή μικροοργανισμών στο υδάτινο περιβάλλον που έχει βλαβερή επίπτωση στους ζώντες οργανισμούς, είναι επικίνδυνη για την υγεία των ανθρώπων και τέλος υποβαθμίζει την ποιότητα του νερού, ενώ επιδρά και στην τροφική αλυσίδα δυσμενώς. Η ρύπανση με μικροοργανισμούς αποκαλείται μόλυνση. Η ρύπανση των υδάτων δημιουργείται με την απελευθέρωση στο υδάτινο περιβάλλον ουσιών οι οποίες είτε διαλύονται είτε κατακάθονται στον πυθμένα και οι οποίες επιφέρουν αλλαγή στα φυσικά, χημικά και βιολογικά χαρακτηριστικά των επιφανειακών νερών. Οι ρύποι αυτοί είναι πάρα πολλοί και αυτό διότι στον υδάτινο ορίζοντα καταλήγουν και οι ρύποι από τη ρύπανση της ατμόσφαιρας και τη ρύπανση του εδάφους, μέσω των βροχών και της απορροής.

Τα ρεύματα των ωκεανών μεταφέρουν τους ρύπους μακριά από το τόπο της αρχικής ρύπανσης και πάντα καταλήγουν στις ακτές.
Όσο πιο μεγάλη είναι η ρύπανση, τόσο πιο πολλές οι επιπτώσεις, βέβαια παράμετρος της έκτασης της ρύπανσης είναι το επίπεδο και η έκταση καταπολέμησής της.

Η ρύπανση από τη ναυτιλία έχει καταστροφικά αποτελέσματα στο θαλάσσιο περιβάλλον.
Σε αυτά περιλαμβάνονται οι μηχανικές επιπτώσεις στην θαλάσσια ζωή που βλάπτει τις λειτουργίες των οργανισμών, οι ευτροφικές επιπτώσεις που προκαλεί την άνθηση ορισμένων βακτηρίων σε βάρος άλλων έμβιων όντων του ωκεανού, οι σηπτικές επιπτώσεις που προκαλούν έλλειμμα οξυγόνου και θανατώνουν οργανισμούς του ωκεανού, οι τοξικές επιπτώσεις βλάπτουν την αναπαραγωγή, τη σίτιση και την αναπνοή, οι μεταλλαξιογονικές επιπτώσεις που προκαλούν καρκίνο και τραυματίζουν θαλάσσιους οργανισμούς, οι επιπτώσεις από διαρροές πετρελαίου μπορούν εύκολα να καταστρέψουν το θαλάσσιο περιβάλλον. (Δέκα λεπτά μετά από διαρροή ενός τόνου πετρελαίου μπορεί να επεκταθεί σε ακτίνα 50μέτρων, σχηματίζοντας πετρελαιοκηλίδα 10 χιλιοστών.

Μια άλλη κατηγορία ρύπανσης είναι τα απορρίμματα σε θάλασσες και ακτές άλλα και επίσης οι παράνομες κατασκευές στις ακτές.
Οι άνθρωποι και η φύση εξαρτώνται από το θαλάσσιο περιβάλλον, ο πολιτισμός και η ανάπτυξη ασκούν μεγάλη επιπλοκή σε θάλασσες και ακτές.

Οι ναυτικοί και γενικότερα η ναυτιλιακή βιομηχανία παίζουν κρίσιμο ρόλο, διότι το μεγαλύτερο μέρος των μεταφορών παγκοσμίως μεταφέρονται με πλοία και τα ατυχήματα στη θάλασσα έχουν ανάπτυξη έκτασης λόγω του κυματισμού και του ανέμου.
Για το επίπεδο ρύπανσης του θαλάσσιου ύδατος περιγράφεται και αναλύεται σε δείγμα νερού ή υγρών αποβλήτων.

Πραγματοποιούνται τέσσερα είδη αναλύσεων: Φυσικοχημικές αναλύσεις, Χημικές αναλύσεις, Μικροβιολογικές αναλύσεις και Οικοτοξικολογικές αναλύσεις.
Η θαλάσσια και παράκτια ρύπανση έχει επιπτώσεις και στην οικονομία των πληττόμενων περιοχών, βλάπτει δηλαδή τον τουρισμό την αλιεία, την αναψυχή των εντόπιων κατοίκων, και γενικότερα τη δημόσια υγεία των πολιτών.