Νίκος Θ. Σαμαράς "Παραινέσεις προς όλους τους υποψήφιους: Προσοχή στα κωλύματα εκλογιμότητος και για τη συμμετοχή στις δημοτικές εκλογές"

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Νίκος Θ. Σαμαράς

Έχω άπειρες «προσλαμβάνουσες παραστάσεις» από τη συμμετοχή μου στις αυτοδιοικητικές εκλογικές διαδικασίες του τόπου μας στο παρελθόν (Α’ και Β’ βαθμού Αυτοδιοίκησης) και γνώρισα εκ των έσω τις δυσχέρειες και τις αντιξοότητες που αντιμετωπίζουν, για την κατάρτιση ψηφοδελτίων των συνδυασμών τους, οι εκάστοτε επίδοξοι διεκδικητές του Δημαρχιακού Θώκου της Ρόδου.

Και δεν είναι το μόνο πρόβλημα που καλούνται να επιλύσουν, με βάση τις διατάξεις του πρόσφατου Νόμου οι «επί κεφαλής» των υπό κατάρτιση συνδυασμών και του πλήθους των υποψηφίων που καλούνται να περιλάβουν στα ψηφοδέλτιά τους (από 131 minimum έως 500 maximum, ποσόστωσης υποψηφίων γυναικών κ.λπ.), προκειμένου να συγκροτήσουν αξιοπρεπή (τουλάχιστον) συνδυασμό, μη υποκείμενο σε απαγορευτικές, αν μη τι άλλο, διατάξεις του Νόμου.

Συγκεκριμένα:
Οι υποψήφιοι αιρετοί των δήμων (δήμαρχοι, δημοτικοί σύμβουλοι, σύμβουλοι δημοτικών κοινοτήτων ή πρόεδροι δημοτικών κοινοτήτων) δεν πρέπει να ασκούν ή να αποδέχονται καθήκοντα που συνιστούν κώλυμα εκλογιμότητας ή ασυμβίβαστο με τη θέση του αιρετού. Η νόμιμη αιτία που επιβάλλει τη θέσπιση κωλύματος είναι η προστασία του δημοσίου συμφέροντος από τον επηρεασμό που είναι δυνατόν να ασκήσουν στο εκλογικό σώμα πρόσωπα, τα οποία κατέχουν δημόσια θέση και η αποφυγή της προπαρασκευής, με τον τρόπο αυτό, της σταδιοδρομίας τους ως αιρετών των δήμων.

Έτσι, έχουν τεθεί από τον ισχύοντα Νόμο για τις εκλογές της τοπικής αυτοδιοίκησης Α’ Βαθμού (όπως τροποποιηθείς ισχύει σήμερα), σχετικές διατάξεις που εισάγουν περιορισμό του πολιτικού δικαιώματος του εκλέγεσθαι σε θέσεις οργάνων της τοπικής αυτοδιοίκησης, που είναι στενώς ερμηνευτές, με συνέπεια να αποκλείεται η διασταλτική τους ερμηνεία ή η αναλογική τους εφαρμογή σε άλλες, έστω και όμοιες, περιπτώσεις. Επισημαίνεται ότι η συνταγματική διάταξη (του άρθρου 56 Συντάγματος), που ορίζει κατά τρόπο πλήρη και περιοριστικό τα κωλύματα εκλογιμότητας των βουλευτών, είναι ειδική διάταξη εξαιρετικού χαρακτήρα και δεν είναι, για τον λόγο αυτό, δυνατό να τύχει ανάλογης εφαρμογής και στις εκλογές για την ανάδειξη των αιρετών οργάνων των Ο.Τ.Α.

Κώλυμα εκλογιμότητας υπάρχει πριν από την εκλογή και διαπιστώνεται κατά την ανακήρυξη των υποψηφίων, ενώ, αν εξακολουθεί να υφίσταται και μετά ή υφίσταται για πρώτη φορά μετά την εκλογή και κατά την εγκατάσταση των νέων δημοτικών αρχών, καθίσταται ασυμβίβαστο, οπότε μπορεί να επιφέρει την έκπτωση του αιρετού από το αξίωμά του

Ο Νόμος λοιπόν, για λόγους προστασίας του δημοσίου συμφέροντος κ.λπ., όπως υπογραμμίζω παραπάνω, καθιέρωσε τις ακόλουθες κατηγορίες κωλυμάτων που επιβάλλεται να γνωρίζουν πάντες οι υποψήφιοι, προς αποφυγή δυσάρεστων συνεπειών για τους ίδιους και έναντι των εκλογέων, των οποίων την ψήφο επιθυμούν να προσελκύσουν στις προσεχείς Δημοτικές Εκλογές της 8ης Οκτωβρίου 2023 δηλαδή:
1. Το Σχετικό κώλυμα εκλογιμότητας,
2. Το Απόλυτο κώλυμα εκλογιμότητος και
3. Το Τοπικό κώλυμα εκλογιμότητος.
Το πρώτο υφίσταται, όταν ο υποψήφιος μπορεί να το αποβάλει, εφόσον παραιτηθεί, σύμφωνα με τις οικείες διατάξεις. Το δεύτερο υφίσταται, όταν ο υποψήφιος δεν μπορεί να το αποβάλει, ακόμα και σε περίπτωση παραίτησής του από την κρίσιμη ιδιότητα. Το τρίτο κώλυμα υφίσταται, όταν ο υποψήφιος φέρει την κρίσιμη ιδιότητα, εντός συγκεκριμένης χωρικής αρμοδιότητας στην οποία εμπίπτει ο δήμος, στον οποίο επιθυμεί να θέσει υποψηφιότητα.

Επειδή εμείς εδώ ζούμε σε μικρό τόπο και γνωριζόμαστε λίγο έως πολύ μεταξύ μας, συστήνω:
α) Προς τυχόν αγνοούντες την ύπαρξη των κωλυμάτων και ασυμβιβάστων να ερευνήσουν αν συντρέχει ή όχι στο πρόσωπο τους κώλυμα ή ασυμβίβαστο ώστε σε περίπτωση ύπαρξής του, να αρνηθούν (με ευγένεια) να συμπεριληφθούν σε ψηφοδέλτιο οποιουδήποτε συνδυασμού, και

β) Στους τυχόν γνωρίζοντες υποψηφίους-αιρετούς ότι υφίσταται ήδη κώλυμα ή ασυμβίβαστο και προσποιούμενους την ανυπαρξία τους (ήτοι στους υποψηφίους δημάρχους, δημοτικούς συμβούλους, συμβούλους δημοτικών κοινοτήτων ή προέδρους δημοτικών κοινοτήτων), με την ελπίδα ότι θα διαλάθει της προσοχής ή ότι δε θα προσφύγουν Δικαστικά εναντίον τους οι έχοντες έννομο προς τούτο συμφέρον, να αποσυρθούν έγκαιρα και διακριτικά, για να μην εκθέσουν εαυτούς, ούτε να κατηγορηθούν ότι παρεπλάνησαν τους συνδημότες μας, χωρίς να κινδυνεύσουν επιπρόσθετα να υποστούν τις συνέπειες του Νόμου (Αστικού και Ποινικού).
ΑΥΤΟ ΑΛΛΩΣΤΕ ΕΠΙΤΑΣΣΟΥΝ ΟΧΙ ΜΟΝΟ ΟΙ ΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΗΣ ΗΘΙΚΗΣ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ!