Αγαπητός Ξάνθης: Ένα ζωντανό εργαστήριο της κεραμικής τέχνης στην καρδιά της Μεσαιωνικής πόλης της Ρόδου

Rodiaki NewsRoom

Γράφει o Αγαπητός Ξάνθης Αρχιτέκτονας

Στο κατάλυμα της Γαλλίας Ρόδου-Auberge de France a Rhodes, με πρωτοβουλία της ακούραστης Αλίκης Μοσχή επίτιμης προξένου της Γαλλίας στη Ρόδο και την παράλληλη αρωγή της περιφέρειας Ν. Αιγαίου, διοργανώνεται τα τελευταία χρόνια ένας κύκλος σπουδών-workshop της τέχνης της κεραμικής από τον Maestro- artigianato Ιταλό δάσκαλο-insegnante, ENZO FORMISANO.

Η πρόκληση ήταν ελκυστική και σύναμα δημιουργική για τον Αύγουστο και τις αρχές Σεπτέμβριου του 2023. Η απόφαση συμμετοχής ήταν ένα ρίσκο γεμάτο τόλμη και ενδιαφέρον.

Η ομάδα του καλοκαιριού του 2023 ξεκίνησε μέσα από την προϊστορία της τέχνης από την εποχή του Ομήρου και της Τροίας με τη σχετική ανάλυση της γλυπτικής, για να περάσει στη ζωή και τα έργα του Πικάσο για να μεταφερθεί τελικά στη σύγχρονη καλλιτέχνιδα Yayoi Kusama με την ανατρεπτική όψη στο πρόσφατο κτήριο της Louis Vuitton στη γωνία Elysees&Vendome στο Παρίσι.

Από κάθε αναφορά χρόνου και δημιουργού, η ομάδα με συνέπεια κατασκεύαζε ένα αντίστοιχο έργο με την οδηγία του ENZO σε μία αρμονική σχέση εκπαίδευσης και εφαρμογής. Στο ισόγειο του καταλύματος της Γαλλίας στην οδό Ιπποτών σ’έναν εξαιρετικά διαμορφωμένο χώρο, κατάλληλο για έμπνευση και δράση, η ομάδα με πλήρη σύνθεση ασκούσε μία μορφή λειτουργήματος προσπαθώντας ο καθένας-καθεμιά να πλησιάσει την καλύτερη δυνατή απόδοση.

Όλοι με την ποδιά εργασίας, με το κοπίδι και με το πινέλο στο χέρι σμιλεύαμε το αντικείμενο που πρωτόλεια ήταν ένα αδιαμόρφωτο κομμάτι από πυλό. Ο πυλός άρχιζε σιγά-σιγά να αποκτά μορφή και δομή στα χέρια μας σε βαθμό που εξέφραζε το μεράκι του κάθε μαθητή/μαθητρίας με τον κάθε ατομικό τρόπο.

Ήταν σαν να μιλάνε το αντικείμενο στον καθένα-καθεμιά ξεχωριστά αλλά συγχρόνως εξέπεμπε και άρωμα καλλιτεχνίας σε όλη την ομάδα., σε όλη την ατμόσφαιρα λαμβάνοντας υπόψη ότι η ομάδα δούλευε συλλογικά, το κάθε άτομο δίπλα στο άλλο, μ’ένα δέσιμο σχεδόν φιλικό.

Ήταν αυτά κάποια απογεύματα που μύριζαν το άρωμα του αργίλου, ξεχώριζαν από τις μπογιές αλλά και από τη θέληση της ομάδας να παρακολουθήσει το μάθημα με την ανάλογη πειθαρχία και τον αντίστοιχο σεβασμό. Φωτογραφίες των προσπαθειών είναι ήδη ανεβασμένες στο facebook και στο Instagram για να πιστοποιήσουν το γεγονός της ανάτασης, η ακόμη και της απογείωσης.

Οι ανάλογες φωτογραφίες τραβήχτηκαν από την επαγγελματία Ολυμπία Gauguet αλλά και από τον Maestro μας. Μάλιστα στην τάξη μας έγινε και «μάθημα» άσκησης του Εργαστηρίου Φωτογραφίας της Νίκης Σπάρταλη ως ένδειξη της ζωντάνιας των υποκείμενων μέσα από τα χρώματα και των ποικιλόμορφων σχεδίων των αντικείμενων δημιουργίας.

Ο Maestro-artigianato ENZO FORMISANO, ένας γλυκύτατος Ναπολιτάνος επικοινωνιακά άριστος και πολύ διαβασμένος για το περιεχόμενο της διδασκαλίας του. Για λίγες ημέρες αισθανθήκαμε τη χάρη της κεραμικής, το φτερούγισμα της τέχνης, την απόρριψη της βαρετής καθημερινότητας αλλά πάνω απ’ όλα πλησιάσαμε τη ομαδικότητα ενός ζωντανού εικαστικού εργαστηρίου.

Το κατάλυμα της Γαλλίας Ρόδου-Auberge de France a Rhodes έχει καθιερωθεί πλέον ως μία κιβωτός τέχνης στη Ρόδο και όχι μόνο, με την καθοδήγηση της αξίας λόγου και διάκρισης Αλίκης Μοσχή επίτιμης προξένου της Γαλλίας. Για εμάς που επιδερμικά ασχολούμαστε με την αισθητική και τη φόρμα, το κατάλυμα είναι μία φωλιά επώασης και θαλπωρής σ’ έναν κόσμο δύσκολο, βίαιο και αμφιλεγόμενο από την πλευρά της αισθητικής.

Η οδός Ιπποτών με το ανοιχτό απογευματινό εργαστήριο μάς παρουσιαζόταν ως μία βιωματική έκθεση της τέχνης, που τόσο καρποφόρησε σ’ αυτή την ιστορική οδό. Φάνταζε σαν μία μικρή «Βηθλεέμ» στο λαμπερά φώτα της πολύβουης Μεσαιωνικής πόλης της Ρόδου. Ήταν πραγματικά μία μαγεία αλλά και γλυκιά «κολακεία» να σταματούν τα γκρουπ των επισκεπτών και να βγάζουν αυθόρμητες φωτογραφίες την ώρα που η ομάδα μας «ταξίδευε στη χώρα του πηλού», στο τόπο της ανάτασης.

Ακόμη και τα μικρά φύλλα που κατασκευάσαμε με πυλό και ψήθηκαν με την στάχτη της καμένης γης της Ρόδου για να δημιουργήσουν το «Φοίνικα της Ρόδου» δείχνουν τη μεταφορική «δύναμη» της τέχνης ενάντια της ραστώνης και της απογοήτευσης. Ο συμβολισμός της νίκης της ζωής δεν μπορεί να μην είναι ο στόχος, και αυτός μορφοποιείται ευκολότερα με την έκφραση της τέχνης και του πολιτισμού.

Όλοι μας διατρέχουμε το «σύστημα από συστήματα των σημείων» όπως έλεγε και ο Umberto Eco. Έτσι και εμείς βιώσαμε τα σημεία της αγγειοπλαστικής που είχαμε την ευκαιρία να διδαχθούμε στοιχειωδώς για λίγες ημέρες στη Ρόδο. Κλείνοντας, θέλω να υπογραμμίσω, ότι από μερικά πράγματα μπορείς κανείς –καθεμία να αντιληφθεί ότι ο άνθρωπος έχει αστείρευτες παραγωγικές δυνάμεις που μπορούν να τον οδηγήσουν στην ευτυχία.

Μπορεί αυτές να είναι σε αδράνεια, μπορεί να μην φαίνονται όμως όταν τις τσιγκλήσεις, αυτές ξυπνούν και τονίζουν με πλήθος χρωμάτων την άχρωμη και άγευστη ρουτίνα της γραμμής. Έλεγε ο μεγάλος Καζαντζάκης: «Ευτυχία είναι ένα πράγμα απλό και λιτοδίαιτο-ένα ποτήρι, ένα κάστανο, ένα φτωχικό μαγκαλάκι, η βουή της θάλασσας -Τίποτα άλλο». Ας το εγκαινιάσει ο καθένας-καθεμία μας, ας το ερευνήσει και μπορεί έτσι να αλλάξει όλη η ζωή βρίσκοντας το «κάτι».