Μ. Καρίκη: Άνθρωποι ψυχικά ταλαιπωρημένοι...

Rodiaki NewsRoom

Γράφει η Μαρία Καρίκη Ψυχολόγος, Msc

Ο σύγχρονος άνθρωπος, παρά την ταχύτητα, την εξέλιξη, την τεχνολογία και τις ανέσεις, νιώθει τόσο εξαντλημένος όσο ποτέ άλλοτε. Αισθάνεται καταπονημένος, στραγγιγμένος. Τρέχει, τρέχει συνεχώς, εγκλωβισμένος σε μία στείρα καθημερινότητα. Πείθει τον εαυτό του ότι όλο αυτό που βιώνει είναι «φυσιολογικό». Δεν παραδέχεται τη φθορά, την αλλοτρίωση, τη μοναξιά.

Είναι μαζί με πολλούς άλλους γύρω του, αλλά για κάποιο λόγο δεν μπορεί να συνδεθεί ουσιαστικά μαζί τους. Το μόνο που μοιάζει να έχει τελικά σημασία είναι η εικόνα προς τα έξω... Και μπορεί για πολύ καιρό να ζει κανείς μέσα σε μια τέτοια ψευδαίσθηση.

Να φροντίζει με πάθος όλα όσα φαίνονται μόνο, αφήνοντας πίσω όλα εκείνα που δεν φαίνονται, αλλά συνεχίζουν να υπάρχουν και να επηρεάζουν καταλυτικά την ψυχική κατάσταση του ατόμου.

Και ενώ προσπαθεί να αντέξει κι άλλο, κι άλλο, κάποια στιγμή έρχεται η συνειδητοποίηση και η αφύπνιση ότι δεν μπορεί να συνεχίσει έτσι. Μέσα από «σημάδια» και «συμπτώματα» αντιλαμβάνεται ότι έχει ξεπεράσει κατά πολύ τα όριά του και ότι βρίσκεται πολύ κοντά στην κατάρρευση. Και τότε δεν ξέρει τι να κάνει. Πανικοβάλλεται προς στιγμή.

Σαν να μην ξέρει πώς αλλιώς να υπάρχει. Αυτό είναι το σημείο όπου ο άνθρωπος αρχίζει να κατανοεί σε βάθος τη ζημιά που έχει γίνει μέσα του. Κάνει τον απολογισμό του και διαπιστώνει τι τον καταπίεζε και τι τον απομυζούσε. Δεν είναι εύκολο ν’ αναγνωρίσει κανείς και να αποδεχτεί τη λάθος διαδρομή του, τις αστοχίες, τις υπερβολές, την εσφαλμένη ίσως ιεραρχία, προτεραιότητα που ακολουθούσε. Τότε είναι που αναδύονται στην επιφάνεια τα τραύματα, τα απωθημένα, τα ανείπωτα και τα ανέκφραστα και το άτομο δεν ξέρει τι να κάνει με όλα αυτά. Η ψυχική υγεία είναι το αποτέλεσμα πάντα μίας διαδρομής.

Όσο περισσότερο πιέζουμε και μπουκώνουμε τον εαυτό μας σε βάθος χρόνου, τόσες πιο πολλές είναι οι πιθανότητες να έχουμε εξαντλήσει τα ψυχικά μας αποθέματα και να νιώθουμε εξουθενωμένοι, άδειοι, κενοί. Αναρωτιόμαστε πώς φτάσαμε σε αυτό το σημείο. Ποια γεγονότα, ποιοι άνθρωποι μας οδήγησαν εδώ που είμαστε. Ωστόσο, δεν είναι μόνο οι άλλοι. Χρειάζεται να διερευνήσουμε και τη δική μας συμμετοχή σε όλο αυτό. Τι επιτρέψαμε; Τι ανεχτήκαμε; Τι επιλέξαμε; Που σιωπήσαμε; Κανένας δεν μπορεί να ασκήσει επιρροή πάνω μας αν εμείς δεν τον αφήσουμε. Αντιλαμβάνονται άραγε οι άλλοι πόσο ψυχικά κουρασμένοι είμαστε; Ή μήπως παλεύουμε να δείχνουμε «ατρώμητοι», δυνατοί; Πολλές φορές, δεν θέλουμε να φανεί η τρωτότητά μας. Το θεωρούμε «αδυναμία»; Ανησυχούμε ότι οι άλλοι δεν θα καταλάβουν, θα μας σχολιάσουν, θα μας κοροϊδέψουν.

Για όλους αυτούς τους λόγους μπορεί να καταλήξουμε να προσποιούμαστε, να πιέζουμε τον εαυτό μας να δείχνει χαρούμενος, ευδιάθετος, γεμάτος ενέργεια, χωρίς να σκεφτούμε πού μπορεί να οδηγήσει όλο αυτό.

Κατά βάθος, όσο μεγαλώνουμε όλοι μας και περνάμε διάφορες καταστάσεις, τα βιώματα καταγράφονται μέσα μας και δημιουργούν τα αντίστοιχα συναισθηματικά φορτία στον ψυχισμό μας. Το παρελθόν μας, το παρόν μας και το μέλλον απασχολούν τις σκέψεις μας και δημιουργούν «αποτυπώματα».

Το κατά πόσο έχουμε επίγνωση και επαφή με όλα αυτά, θα καθορίσει και την ποιότητα της ζωής μας. Αν αποφεύγουμε να τα κατονομάσουμε και να τα αναγνωρίσουμε, θα είμαστε σε μία πλάνη ότι όλα είναι καλά. Μέχρι που κάποια στιγμή, με αφορμή κάτι θα γίνει πιθανώς μία «έκρηξη»...

Ένα μεγάλο ερώτημα, βέβαια, είναι γιατί πρέπει να φτάσουμε στο απροχώρητο προκειμένου να ασχοληθούμε με τα του εαυτού μας. Γιατί πρέπει να προκύψει κάτι που να μας τρομάξει για να δούμε τι κάνουμε σωστό ή λάθος; Πώς γίνεται να μην αναγνωρίζουμε τον κόπο που καταβάλλουμε για να μείνουμε «όρθιοι»; Όσο εθελοτυφλούμε, επαναπαυόμαστε.

Όσο αποφεύγουμε, τόσο συντηρούνται και διαιωνίζονται οι φαύλοι κύκλοι στη ζωή μας. Να έχουμε τον νου μας, λοιπόν, τόσο για τον εαυτό μας όσο και για τους άλλους ανθρώπους. Πίσω από συμπεριφορές, πράξεις και στάσεις κρύβονται ψυχικά ταλαιπωρημένοι άνθρωποι, πληγωμένοι και τραυματισμένοι. Ας δείξουμε κατανόηση, αλλά ας οχυρωθούμε κιόλας.

Ας μην υποτιμάμε τον ψυχικό παράγοντα κι ας μη θεωρούμε ανεξάντλητα τα ψυχικά αποθέματά μας. Διαφορετικά, θα δούμε στην πορεία τις συνέπειες της αδιαφορίας, της αμέλειας, αλλά και της αυτο-καταπίεσής μας. Αν διαταράξουμε τις ισορροπίες εντός μας για παρατεταμένο διάστημα, τότε είμαστε κι εμείς συμμέτοχοι σε όλα αυτά που θ’ ακολουθήσουν...