Ηλίας Καραβόλιας: Το όφελος της αμφιβολίας στη λήψη αποφάσεων οικονομικής πολιτικής

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Ηλίας Καραβόλιας

Η χάραξη και ο στρατηγικός σχεδιασμός της βέλτιστης οικονομικής πολιτικής περνάει μέσα από την παραμετροποίηση δεδομένων σε μοντέλα προσομοίωσης των δημοσιονομικών και μακροοικονομικών μεγεθών.

Η ολοένα και συχνότερη χρήση αλγοριθμικής μηχανικής «βαθιάς μάθησης» έχει απώτερο σκοπό την «αποκάλυψη γνώσεων» (μέσα από τον θόρυβο των δεδομένων και των πληροφοριών) στους υπεύθυνους άσκησης της οικονομικής πολιτικής.

Στο πλαίσιο της ανάλυσης των δεδομένων και των παραδοχών (μικρό-μάκρο) πολλές διαφορετικές παράμετροι διαδραματίζουν κεντρικό ρόλο στον κύκλο σχεδιασμού, δοκιμής, εφαρμογής και αναθεώρησης των οικονομικών στόχων.

Για να βοηθήσουν τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής, οι σχεδιαστές των μοντέλων χρησιμοποιούν μια σειρά ποιοτικών και ποσοτικών μεθόδων, ώστε να καλύπτουν τα περισσότερα στάδια του «κύκλου αποφάσεων».

Στην πράξη όμως, κάθε μοντέλο προσομοίωσης σεναρίων στην οικονομία ουσιαστικά «δικαιούται» το λάθος, το οποίο όμως κάλλιστα μπορεί να μετασχηματίσει σε «όφελος αμφιβολίας» (benefit of the doubt).

Πρόκειται για ένα τεχνικό ζήτημα «βέλτιστης ερμηνευσιμότητας» διφορούμενων αποτελεσμάτων των αλγορίθμων που υποστηρίζουν την εκάστοτε στρατηγική μοντελοποίηση (δηλαδή: «Πώς κατέληξε ο συγκεκριμένος αλγόριθμος σε μια συγκεκριμένη απόφαση και όχι σε μια άλλη»).

Και λέμε «απόφαση» διότι, οι ποσοτικοί και ποιοτικοί δείκτες των μοντέλων οικονομικής μεγέθυνσης αφορούν τυπικές τεχνικές συσταδοποίησης σε δέντρα αποφάσεων (όπως αυτά που χρησιμοποιούμε στη συμπεριφορική θεωρία παιγνίων).

Η εγγενής πολυπλοκότητα των σύγχρονων οικονομικών και γεωπολιτικών ζητημάτων προκαλεί ερωτήματα για τα οποία ένα αλγοριθμικό μοντέλο μπορεί να κάνει μόνο «υποθέσεις ασταθούς ισορροπίας» (λόγω του περιβάλλοντος υψηλού ρίσκου)

Αυτή η σύγχρονη μηχανική προσομοίωσης δεικτών και χρονοδιαγραμμάτων στις οικονομίες, στηρίζεται στην εκδοχή ότι οι «δημόσιες αποφάσεις» (και όχι μόνο στην οικονομική πολιτική) θα πρέπει να απλώνουν δίχτυ ασφαλείας στις κοινωνίες, λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τις τρέχουσες τεχνολογικές εξελίξεις (π.χ. τεχνητή νοημοσύνη, κβαντομηχανική υπολογιστική κ.ά.)

Τελικός στόχος - τέτοιων προβλεπτικών μοτίβων υπολογισμού μεγεθών μέσω εναλλακτικών σεναρίων - είναι να εντοπιστεί η καλύτερη δυνατή απόδοση αλλά και οι «ιδανικοί ομότιμοι» (efficient peers) δείκτες συσχέτισης, προς τους οποίους θα πρέπει να «κοιτάξει» η οικονομική πολιτική για να βελτιώσει την αποτελεσματικότητά της.

Λόγω της ραγδαίας εξάπλωσης της τεχνητής νοημοσύνης είναι αναγκαία η ομότιμη πλέον παραγωγή (peer to peer) στα οικοσυστήματα καινοτομίας και έρευνας με έμφαση σε κλάδους όπως, η δημοσιονομική προσαρμογή και οι συσχετίσεις micro και macro πολλαπλασιαστών.