Μανώλης Κασσώτης: Στην Κάρπαθο oι Ιταλοί φαντάροι τραγουδούν Primavera Malinconica

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο
Mανώλης Κασσώτης
στο anamnisis.net

Οι Ιταλοί στρατιώτες που υπηρετούσαν στην Κάρπαθο στα χρόνια του πολέμου ήταν κυρίως από χωριά της Κάτω Ιταλίας και Σικελίας. Το ορεινό και θαλάσσιο τοπίο και το κοινωνικό περιβάλλον που άφησαν πίσω τους δεν διέφερε απ’ αυτό που βρήκαν ερχόμενοι στην Κάρπαθο.

Ήταν χωριατόπαιδα που δεν είχαν τα μέσα να αποφύγουν τη στράτευση και την αποστολή τους σε εμπόλεμη περιοχή. Οι Καρπάθιοι τους έβλεπαν με συμπάθεια και δεν τους σχέτιζαν με το φασιστικό καθεστώς του Μουσολίνι που έκλεισε τα ελληνικά σχολεία και προσπαθούσε να αφελληνίσει τους ντόπιους κατοίκους του νησιού.
Αν και υπήρχε αεροδρόμιο, σπάνια έπαιρναν γράμματα από τους δικούς τους λόγω των πολεμικών επιχειρήσεων.

Για να ξεχνούν τον πόλεμο και να θυμούνται την πατρίδα τους και τους δικούς τους τραγουδούσαν τραγούδια του τόπου τους, κυρίως Ναπολιτάνικα, και ορισμένοι που είχαν ταλέντο στιχουργούσαν τραγούδια επηρεασμένοι από τα γεγονότα και το κοινωνικό και φυσικό περιβάλλον της Καρπάθου. Κάποτε, κάποτε τραγουδούσαν και διεθνή τραγούδια που είχαν μελοποιηθεί και μεταφραστεί στην Ιταλική.

Αυτή την εποχή στην Κάρπαθο, τα ραδιόφωνα ήταν ελάχιστα και δεν ήταν εύκολο για τους στρατιώτες να ακούσουν και να απολαύσουν τα τραγούδια του τόπου τους. Γι’ αυτό πολλές φορές, βλέπαμε ομάδες στρατιωτών μέσα σε κάποιο χωράφι ή και σε αίθουσα, και καμιά φορά με τη συνοδεία βιολιού από τον υπολοχαγό Ennio Grimaldi και με ακορντεόν από τον στρατιώτη Rosseli να τραγουδούν. Οι Καρπάθιοι ακόμη και τα παιδιά που τους άκουγαν, μπορεί να μη καταλάβαιναν τα λόγια αλλά ένιωθαν τα συναίσθημα για τη νοσταλγία του τόπου τους και των δικών τους.

Primavera Malinconica – (Μελαγχολική άνοιξη)
Ένα από τα πιο αγαπημένα τραγούδια των Ιταλών στρατιωτών ήταν το Primavera Melinconica (Μελαγχολική άνοιξη) που στιχούργησε και μελοποίησε ο υπολοχαγός Ennio Grimaldi.
Ερωτεύθηκε την Αντιγόνη αλλά ο πατέρας της δεν έδινε τη συγκατάθεσή του για να την παντρευτεί, και στο μεταξύ προσβλήθηκε από πνευμονία. Υπήρχε κίνδυνος να προσβληθεί και από φυματίωση, που ήταν αρκετά διαδεδομένη εκείνη την εποχή, και ο Ennio μετακόμισε στο δασοφυλάκειο στο Λυ στον Μερτώνα για ν’ αναρρώσει.
Εκεί, στη μοναξιά του δάσους, επηρεασμένος από το περιβάλλον και τα αισθήματα που ένιωθε έγραψε το “Primavera Malinconica”.

Τον ίδιο τίτλο έδωσε στο βιβλίο του ο Μανώλης Κασσώτης όπου περιγράφει το ειδύλλιο του Ennio και της Αντιγόνης. Στο τέλος του άρθρου παρατίθεται το “Primavera Malinconica” στα Ιταλικά και σε ελεύθερη μετάφραση στα Ελληνικά και Αγγλικά.

Primavera Malinconica (στα Ελληνικά):

Ήταν ο ήλιος μου εκείνο
το μελαχρινό κοριτσάκι,
μα η ζεστασιά τ’ Απρίλη, όλα
τα πήρε μαζί της.

Αυτή η δική μου Άνοιξη είναι
μελαγχολική και θλιμμένη,
χωρίς ήλιο, χωρίς αγάπη.
Άνοιξη, πόσο θλιμμένη είναι
η καρδιά μου,

μου έκλεψες την αγάπη, πες μου,
πες μου γιατί.
Άνοιξη, μου πήρες το χαμόγελο,
ο ήλιος σου δεν λάμπει πια για μένα.

Όλα τα τριαντάφυλλα έχουν
δική τους λάμψη,
μόνο η δική μου φτωχή καρδιά
είναι τόσο θλιμμένη.

Τώρα γύρισε το μελαχρινό
κοριτσάκι,
αλλά το λυπημένο του χαμόγελο,
δεν ζεσταίνει πια την καρδιά μου.
Άνοιξη, ξανάδωσε μου τη ζωή,
κάμε ώστε ο ήλιος

να λάμψει ξανά για μένα.
Άνοιξη, η δική σου μαγεία,
το φεγγάρι, ο ήλιος σου,
κάμε να λάμψει ξανά για μένα.