Μανώλης Κασσώτης: Οι Ιταλοί στην Κάρπαθο στα χρόνια του πολέμου – ο Arturo Agnesi

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Mανώλης Κασσώτης
στο anamnisis.net

Συνεχίζοντας από το προηγούμενο άρθρο, που αναφέρεται στα γεγονότα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου όπως τα περιγράφουν οι Ιταλοί, καταγράφουμε τις απόψεις του αντισυνταγματάρχη Arturo Agnesi, που κατηγόρησε ο συνταγματάρχης Francesco Imbriani ότι, μετά τη συνθηκολόγηση της Ιταλίας με τους Συμμάχους, δεν ήθελε να πολεμήσει εναντίον των Γερμανών. Οι πληροφορίες προέρχονται από δύο αναφορές του Agnesi που βρίσκονται στο ίδιο Αρχείο με την αναφορά του Imbriani.

Arturo Agnesi
Ο αντισυνταγματάρχης Agnesi καταγόταν από την πόλη Spoleto της Perugia της Κεντρικής Ιταλίας. Ήταν αξιωματικός καριέρας και υπηρετούσε στην Κάρπαθο ως διοικητής του τάγματος Siena όταν, στις 6 Σεπτεμβρίου 1943, οι Γερμανοί αποβιβάστηκαν στην Κάρπαθο.

Το βράδυ της 8ης Σεπτεμβρίου ο Agnesi άκουσε και αυτός από το ραδιόφωνο που βρισκόταν στο Διοικητήριο για την ανακωχή, χωρίς να έχουν λάβει επίσημη ανακοίνωση από τη Ρόδο.

Στις 8 μ.μ. της 9ης Σεπτεμβρίου πήρε διαταγή από τον συνταγματάρχη Imbriani να μετακινηθεί το τάγμα Siena από τον Αφιάρτη, όπου ήταν στρατοπεδευμένο, στα Πηγάδια.

Η διαταγή εκτελέστηκε αμέσως και το τάγμα με πλήρη εξοπλισμό μάχης ξεκίνησε από το στρατόπεδο στις 9 μ.μ. για τα Πηγάδια. Έξη περίπου χιλιόμετρα από το στρατόπεδο ήρθε ένας μοτοσικλετιστής και του παρέδωσε σημείωμα που περιείχε διαταγή από τον Imbriani να επιστρέψει το τάγμα στο στρατόπεδο, αλλά να παραμένει σε επιφυλακή για κάθε ενδεχόμενο.

Το πρωί της 10ης Σεπτεμβρίου, ο Agnesi πήγε στην έδρα τού Στρατηγείου και διατάχθηκε να μεταφέρει δύο βαριές πυροβολαρχίες μαζί και δύο διμοιρίες πεζικού προς υπεράσπισή τους. Η διαταγή εκτελέστηκε αμέσως.

Επίσης, τοποθέτησε μια άλλη διμοιρία πεζικού κατά μήκος του δρόμου από τα Πηγάδια προς το αεροδρόμιο, σε περίπτωση που θα χρειαζόταν να αποκλειστεί ο δρόμος. Το υπόλοιπο των στρατευμάτων του τάγματος τοποθετήθηκε στους γύρω λόφους του στρατοπέδου για δική του κάλυψη.

Στις 11 Σεπτεμβρίου, ο Imbriani είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον στρατηγό Scaroina, διοικητή της μεραρχίας Regina, που τον διάταζε να παραδοθεί στους Γερμανούς.

Ο Imbriani δεν εκτέλεσε τη διαταγή και απάντησε ότι θα παραδοθεί μόνο μετά από έγγραφη διαταγή από τον ίδιο τον διοικητή των νήσων του Αιγαίου ναύαρχο Cambioni.

Το πρωί της 13ης έφτασε από τη Ρόδο ένα υδροπλάνο με ένα αξιωματικό της Διοίκησης Ρόδου που έφερε γραπτή διαταγή από τον ναύαρχο Campioni να παραδοθούν στους Γερμανούς.

Μετά τη λήψη της διαταγής, ο Imbriani συγκέντρωσε τους αξιωματικούς στο Διοικητήριο, διάβασε τη διαταγή που έλαβε και τους μετέδωσε την εντολή να σταματήσουν οι εχθροπραξίες εναντίον των Γερμανών.

Η διαταγή εκτελέστηκε απ’ όλες τις μονάδες με μεγάλη θλίψη. Το τάγμα Siena αφοπλίστηκε από τους Γερμανούς και στις 14 Σεπτεμβρίου διατάχτηκε να μετακινηθεί στο Όθος.

Στις 20 Σεπτεμβρίου, το τάγμα μετακινήθηκε στα Πηγάδια για να επιβιβαστεί σε ένα ατμόπλοιο και να μεταφερθεί στην Κρήτη με προορισμό την Ιταλία. Αλλά ενώ το πλοίο βρισκόταν στον κόλπο των Πηγαδίων, βομβαρδίστηκε από πέντε βρετανικά αεροπλάνα.

Ο Agnesi τραυματίστηκε από τον βομβαρδισμό στο δεξί χέρι και εισήχθη στο Ιταλικό Στρατιωτικό Νοσοκομείο, όπου παρέμεινε νοσηλευόμενος μέχρι τις 30 Ιανουαρίου 1944.

Την επομένη, με ένα μηχανοκίνητο ψαροκάικο τον μετέφεραν στην Κρήτη, όπου τον κράτησαν σε στρατόπεδο αιχμαλώτων πολέμου. Κάθε τρεις μέρες του έδιναν μια μικρή κονσέρβα ιταλικού βοδινού κρέατος και κάθε βδομάδα ένα καρβέλι σκληρό γερμανικό ψωμί 1500 γραμμαρίων.

Στις 4 Μαρτίου 1944 τον μετέφεραν στην Αθήνα και στις 18 Μαρτίου δραπέτευσε από τη φυλακή και μπόρεσε να επιστρέψει στην Ιταλία, όπου προσχώρησε στις δυνάμεις της Σοσιαλιστικής Δημοκρατίας (στη Βόρειο Ιταλία υπό τον Μουσολίνι).

Στην Ιταλία έφτασε στις 10 Απριλίου 1944 και τέθηκε διοικητής του Τάγματος Εργασίας (Fuenza) της Ravenna, το οποίο όμως δεν ίδρυσε ο ίδιος. Στις 15 Ιουνίου 1944 μαθαίνοντας από το ραδιόφωνο, ότι οι Σύμμαχοι κατέλαβαν το Spoleto και μη φοβούμενος πλέον αντίποινα εναντίον της οικογένειάς του που κατοικούσε εκεί, εγκατάλειψε την έδρα τού τάγματος Fuenza και στις 16 Ιουνίου έφτασε στο Spoleto.