Κώστας Σκανδαλίδης: Επετειακό (7η Μαρτίου)

Rodiaki NewsRoom

Γράφει ο Κώστας Σκανδαλίδης

Αλήθεια σας λέω, κάθε φορά που το κουβεντιάζω, με παρασέρνει αυτό το ιστορικό έρεβος όλων των τελευταίων αιώνων, που σκεπάζει τα νησιά μας. Από το 1309 και εντεύθεν.

Απ’ όταν πάτησαν δηλαδή στα νησιά μας οι αιμοσταγείς Ιωαννίτες Ιππότες του Τάγματος της Ιερουσαλήμ. Αυτή η απέραντη νύχτα απέναντι στους ελληνιστικούς χρόνους, αυτό το σκοτάδι της ιστορίας στο φως το άπλετο και το ατέλειωτο του Αρχιπέλαγους του Αιγαίου, πάντα με προβλημάτιζε και μ’ ένοιαζε από παιδί μικρό. Από τότε που μου μάθαιναν, όπως μου μάθαιναν, την Ιστορία.

Φουσκώνουν τα στήθια, σαν βάζει ο νους τη λαχτάρα των προγόνων μας, κάθε φορά που καθόταν στο σβέρκο τους ο αλλόθρησκος της Ανατολής, να πατήσει στα νησιά μας το πόδι του ο πολιτισμένος ομόθρησκος της Δύσης, για να τους ελευθερώσει.

Η μόνη συνέχεια, ήταν οι χιλιάδες των νεκρών και το αίμα των αθώων ψυχών. Η λευτεριά δεν πρόβαλε το κεφάλι της, παρά μόνο το έγκλημα εν ονόματι της πίστης, της θρησκείας, των ιερών και των όσιων της χριστιανοσύνης.

Ό,τι έγινε ακριβώς και στα 1912. Όταν οι Ιταλοί, οι ομόθρησκοι Χριστιανοί της Δύσης, έφτασαν ως «ελευθερωτές», για να διώξουν τον άπιστο της Ανατολής, τον αλλόθρησκο, τον Μωαμεθανό.

Η ελπίδα της αποτίναξης του ζυγού υπήρξε μάταιη. Η θρησκευτική επίκληση ήταν για άλλη μια φορά επίπλαστη και φρούδα. Πολύ σύντομα, όχι μόνο κατάργησαν ακόμη και τα όποια προνόμια είχαν δώσει οι Τούρκοι στα νησιά, αλλά έκλεισαν και αυτά τα ελληνικά σχολεία.

Οι πολιτισμένοι της Δύσης, οι ομόθρησκοι. Και σε ορισμένες των περιπτώσεων, η ιταλική καταπίεση, ξεπερνούσε τη βαρβαρότητα του Τούρκου.

Η Ιταλοκρατία μετέβαλε συνεχώς τον χαρακτήρα της από προσωρινό σε ενεχυριακό και τέλος σε οριστικό. Οι υποσχέσεις περί αυτονομίας και ανεξαρτησίας ήταν απλώς απάτη. Έτσι ακριβώς, όμως, δημιουργήθηκε από την πρώτη κιόλας στιγμή η αντίσταση των Δωδεκανησίων.

Η πρώτη σοβαρή και ομαδική αντίδραση, ήταν το συνέδριο της Πάτμου τον Ιούνιο του 1912, όπου διακηρύχθηκε ο προαιώνιος εθνικός πόθος των νησιωτών για την ένωση με τη μητέρα Ελλάδα.

Το 1913, στην πρεσβευτική διάσκεψη του Λονδίνου οι Δωδεκανήσιοι διεκτραγωδούν τα δεινά τους προς τους ισχυρούς της γης.
Η συνεχής και καθολική αντίσταση θα οδηγήσει, με αιτία την απογραφή του πληθυσμού, στο αιματηρό Πάσχα του 1919.

Η εξαντλητική φορολογία των κατοίκων για να εφαρμόσει ο κατακτητής την «πολιτική του λίθου» με μεγαλοπρεπή κτήρια, θα οδηγήσει στην οικονομική εξαθλίωση των Δωδεκανησίων, καθώς και στη μετανάστευσή τους για να επιβιώσουν.

Όταν το 1937 θα αναλάβει ο ντε Βέκκι, με την Ιταλία πλέον φασιστική, τα δεινά θα πολλαπλασιαστούν, με αποκορύφωμα το κλείσιμο των ελληνικών σχολείων και τη δεινή και αχρεία καταπίεση της Ορθόδοξης ελληνικής εκκλησίας.

Η φυλακή, η εξορία, η εξαθλίωση και η πείνα είναι όλα όσα αντιστοιχούν στην πολιτική της ομόθρησκης και «πεπολιτισμένης» Ιταλίας. Τα μόνα όπλα που απομένουν στους Δωδεκανησίους, είναι η γλώσσα, η θρησκεία και η δίψα της ελευθερίας, που δεν την γνώρισαν ποτέ.

Μιας ελευθερίας που δεν την γνώρισε ποτέ κανείς από τους απελευθερωθέντες το 1947. Όλοι γεννήθηκαν σκλάβοι. Γενιές ολόκληρες επί αιώνες περίπου εξίμισι.
Η αιτία κάθε φορά για τις περιπέτειες και τις δοκιμασίες ήταν η γεωγραφική μας θέση στο σταυροδρόμι ανάμεσα στην Ευρώπη, την Ασία και την Αφρική.

Γνώρισε η πατρίδα μας επιδρομές, λεηλασίες, σφαγές, καταστροφές, σκλαβιές και κατοχές αναρίθμητες από επιδρομείς πολυάριθμους. Κι όμως άντεξε και η πατρίδα και ο λαός της. Ο Ελληνισμός κράτησε γερά.

Γλώσσα, ταυτότητα, συνείδηση, ήθη και έθιμα παρέμειναν αναλλοίωτα στους αιώνες των αιώνων. Η σθεναρή και συνεχής αντίσταση των προγόνων μας έπιασε τόπο για να μη γεννήσει ξανά το Αρχιπέλαγος του Αιγαίου σκλάβους ανθρώπους κι ανελεύθερους.

Στα Δωδεκάνησα δώσανε όρκο οι γενναίοι της ρωμιοσύνης και στις εκκλησίες και στα καμαρωτά μοναστήρια, μπροστά στην εικόνα της Θεομήτορος, και στις πλατείες και στα καλντερίμια του νησιών, πως αυτή η σκλαβιά είναι η τελευταία και πως από τώρα τα παιδιά των μανάδων της Δωδεκανήσου θα αντικρίζουν ελεύθερα το πρώτο Φως του Αιγαίου «και τα σπίτια -θα ’ναι- πιο λευκά στου γλαυκού το γειτόνεμα¹» πάνω στα «...νησιά με το μίνιο και με το φούμο, τα νησιά με το σπόνδυλο κάποιανου Δία, τα νησιά με τους έρημους ταρσανάδες, τα νησιά με τα πόσιμα γαλάζια ηφαίστεια²».

Σημειώσεις:
1. Ελύτης Οδυσσέας, Άξιον Εστί, έκδ. ΙΚΑΡΟΣ, Αθήνα, 1964, σ. 46.
2. Ελύτης Οδυσσέας, ό.π., σ. 75.