Αδειάζει επικίνδυνα το φράγμα της Απολακκιάς

Βαρβάρα Μπογδάνου

Την ανησυχία τους εκφράζουν οι αγρότες της περιοχής

Αντιμέτωποι με την απειλή της ξηρασίας βρίσκονται οι αγρότες στη Νότια Ρόδο, καθώς οι βροχές έχουν σταματήσει εδώ και πολλές μέρες ενώ το φράγμα της Απολακκιάς αδειάζει επικίνδυνα και υπάρχουν φόβοι, ότι ίσως η ποσότητα νερού που απέμεινε, να μην φτάσει για τις φετινές καλλιέργειες.

Ο αγροτικός κόσμος της περιοχής είναι αρκετά προβληματισμένος με την κλιματική αλλαγή, η οποία φαίνεται ότι θα έχει ακόμα πιο σοβαρές επιπτώσεις και μάλιστα νωρίτερα απ’ ό,τι υπολόγιζε.

Στα χωριά της νότιας Ρόδου έχει να βρέξει περίπου δύο εβδομάδες αλλά και όταν κατά διαστήματα υπήρχαν βροχές δεν ήταν στα επίπεδα που χρειαζόταν η γη ούτε ήταν ικανές να αυξήσουν τη στάθμη του νερού στο φράγμα.

Οι αγρότες, έχοντας δει τα σημάδια εδώ και καιρό αποφάσισαν να μειώσουν τις καλλιεργήσιμες εκτάσεις τους σε ένα ποσοστό, περίπου 30%, όμως αποδείχτηκε ότι αυτό δεν ήταν αρκετό, με αποτέλεσμα σήμερα να ανησυχούν έντονα, ότι τελικά ίσως το νερό να μην φτάσει μέχρι και τον Σεπτέμβριο διάστημα κατά το οποίο συνεχίζουν να ποτίζουν πολλές από τις καλλιέργειές τους.

Ειδικά όσοι καλλιεργούν αυτό το διάστημα καρπούζια και πατάτες φοβούνται για το μέλλον των καλλιεργειών τους, ενώ αβέβαιο είναι το μέλλον και για τις καλοκαιρινές καλλιέργειες που αφορούν ντομάτα, αγγούρι, πιπεριά, μελιτζάνα, κολοκύθι κ.λπ.
Ενδεικτικά είναι τα όσα δήλωσε στη «Ροδιακή» ο πρόεδρος της κοινότητας Απολακκιάς και πρόεδρος του Τοπικού Οργανισμού Εγγείων Βελτιώσεων κ. Τσαμπίκος Καραγιάννης, καθώς γνωρίζει από πρώτο χέρι την κατάσταση και βιώνει το πρόβλημα και εκείνος ως αγρότης.

«Περιμέναμε έναν πιο βροχερό χειμώνα, αλλά αυτό δεν έγινε. Αυτή την περίοδο, καλλιεργούμε καρπούζι, πατάτα και λίγο κρεμμύδι και αναγκαστικά έγινε μία μείωση των εκτάσεων από τους αγρότες, όσον αφορά τις καλλιέργειες αλλά και πάλι δεν είμαστε σίγουροι αν θα μπορέσουμε να ανταπεξέλθουμε μέχρι και τον Σεπτέμβριο που ποτίζουμε και αν θα μας φτάσει το νερό για όσα έχουμε ήδη φυτέψει. Ο Θεός να βάλει το χέρι του…», δήλωσε στη «Ρ».

Όπως μάλιστα έκανε γνωστό η στάθμη στο Φράγμα έχει κατέβει αρκετά, και ίσως θα έπρεπε να μειώσουν ακόμα περισσότερο τις εκτάσεις που καλλιεργούν αλλά περίμεναν ότι ο Φεβρουάριος και ο Μάρτιος θα είχαν βροχές και θα κάλυπταν τις ανάγκες, κάτι όμως που δεν έγινε.

«Έχει να βρέξει 15 μέρες, αλλά και όταν έβρεχε η ποσότητα δεν ήταν μεγάλη για να γεμίσει το Φράγμα. Μειώσαμε τις εκτάσεις κατά 30% και ειδικά στην πατάτα που χρειάζεται περισσότερο νερό. Ακόμα όμως και έτσι, βρισκόμαστε σε ρίσκο αυτή τη στιγμή για το αν φτάσει το νερό για όσα έχουμε φυτέψει. Το Φράγμα βάζει 8 εκατομμύρια κυβικά νερό και αρδεύει περίπου 9.000 στρέμματα. Εμείς καλλιεργούμε πολύ λιγότερα και πάλι δε φτάνει το νερό» προσθέτει ο κ. Καραγιάννης και τονίζει ότι η στάθμη του φράγματος σήμερα είναι κάτω από τη μέση.

Βέβαια, έχει παρατηρηθεί ξανά το φαινόμενο μήνα Αύγουστο που οι ανάγκες άρδευσης είναι μεγάλες ποτέ όμως Μάρτιο μήνα και αυτό είναι ενδεικτικό της κλιματικής αλλαγής στο νησί μας που έφερε τόσο έντονη ανομβρία ακόμα και τον χειμώνα με αποτέλεσμα το Φράγμα, αντί να γεμίζει, να αδειάζει σταδιακά.

«Βλέπουμε τι γίνεται και σε άλλες χώρες της Μεσογείου, όπου τα φράγματα έχουν στερέψει… η κλιματική αλλαγή παίζει ρόλο και πρέπει να προσέξουμε. Ποια λύση όμως να βρούμε; Πρέπει να βρέξει και να γεμίσει το φράγμα, εμείς δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα», τονίζει ο κ. Καραγιάννης και επισημαίνει ότι αν αυτό το φαινόμενο συνεχιστεί του χρόνου δεν θα μπορέσουν να καλλιεργήσουν τίποτα. Και αυτό γιατί όπως εξηγεί, γεωτρήσεις στην Απολακκιά δεν μπορούν να γίνουν λόγω του φράγματος και όπου υπήρχαν πηγάδια και αυτά έχουν στερέψει.

Στην ουσία, φέτος, οι αγρότες της περιοχές πήραν το ρίσκο και φύτεψαν αν και σήμερα βλέπουν, ότι ίσως το νερό να μη φτάσει ούτε για όσα έχουν φυτέψει. Μάλιστα φαίνεται ότι… απειλούνται και τα περίφημα λόπια Κατταβιάς, που σπέρνονται αυτή την εποχή, καθώς η ξηρασία δεν ευνοεί την καλλιέργειά τους, αφού απαιτείται υγρασία για να μπορέσει το χώμα να δεχτεί και να μεγαλώσει τον σπόρο, οπότε εκτιμάται ότι φέτος θα είναι… δυσεύρετα.

Οι αγρότες όλης της περιοχής, λόγω της ανομβρίας είναι σε αδιέξοδο, αφού, όχι μόνο για τη φετινή χρονιά χάνουν ένα μέρος από το εισόδημά τους αλλά και για την επόμενη υπάρχει αβεβαιότητα, καθώς χρόνο με τον χρόνο, οι κλιματικές συνθήκες μεταβάλλονται και μεγάλο μέρος του νησιού πλήττεται από την ξηρασία.
Μάλιστα, όπως λένε χαρακτηριστικά οι αγρότες, δεν φτάνουν οι ζημιές από το ελάφι... έχουν και την ανομβρία που απειλεί το επάγγελμα και το μέλλον τους.

Το Φράγμα και η Φραγμολίμνη
Το Φράγμα της Απολακκιάς κατασκευάστηκε το 1989 και καταλαμβάνει μία έκταση περίπου 542 στρεμμάτων. Η κατασκευή του, αποσκοπούσε αρχικά, στη διευκόλυνση της άρδευσης σε ολόκληρο το νότιο τμήμα της Ρόδου. Βρίσκεται 3,5 χλμ βόρεια του οικισμού της Απολακκιάς στη ΝΔ Ρόδο και η Φραγμολίμνη –Ταμιευτήρας δημιουργήθηκε μετά από την κατασκευή του φράγματος κάθετα στον ρου του ποταμού-ρύακα Στανίτη. Τρεις ρύακες περιοδικής ροής τροφοδοτούν με νερό τη λίμνη πλην του χειμάρρου Στανίτη.

Τα πρανή της λίμνης είναι σχετικά απότομα και μόνο σε πολύ λίγα σημεία οι κλίσεις είναι μικρές κι έχει αναπτυχθεί λίγη υγροτοπική βλάστηση, κυρίως θαμνώδης και υπερυδατική. Πρακτικά, οι υγροτοπικοί οικότοποι καταλαμβάνουν ελάχιστη έκταση. Η λεκάνη απορροής κυριαρχείται από φυσική δενδρώδη, θαμνώδη και φρυγανώδη τυπική Μεσογειακή βλάστηση, ενώ μεγάλο τμήμα του πευκοδάσους έχει καεί.

Οι καλλιέργειες στη λεκάνη απορροής είναι λίγες εκτατικές και δενδρώδεις, η δε κατάσταση διατήρησης του τοπίου κρίνεται εξαιρετική. Η λίμνη περιλαμβάνεται εντός των ορίων Ειδικής Ζώνης Διατήρησης (GR4210005) και Ζώνης Ειδικής προστασίας (GR4210030) του δικτύου Natura 2000 καθώς επίσης και εντός Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά (ΣΠΠ).