Κιρσοί κάτω άκρων: Πώς δημιουργούνται και ποιος είναι ο πλέον σύγχρονος τρόπος αντιμετώπισής τους

Γράφει ο ιατρός
Τσεκούρας Νικόλαος


Οι παθήσεις των φλεβών είναι συχνότατες στο γενικό πληθυσμό. Συγκεκριμένα το ποσοστό των πολιτών στις ΗΠΑ που πάσχει από κιρσούς των κάτω άκρων υπολογίζεται στο 25%. Οι κιρσοί είναι μία παθολογική κατάσταση των επιφανειακών φλεβών των κάτω άκρων, οι οποίες διογκώνονται «φουσκώνουν» και προεξέχουν του δέρματος λόγω της μεγάλης ποσότητας αίματος που λιμνάζει μέσα σε αυτές.

Οι κιρσοί, δεν είναι μόνο ένα αισθητικό πρόβλημα όπως πολλοί νομίζουν. Εκτός από τα έντονα ενοχλήματα που κανείς αντιμετωπίζει όπως: κόπωση, κάψιμο, φαγούρα, κράμπες και πόνο, ένα ποσοστό ασθενών μπορεί να εμφανίσει σοβαρές επιπλοκές όπως θρόμβωση των κιρσών και επέκταση της θρόμβωσης σε κεντρικότερο φλεβικό στέλεχος.

Πιο συγκεκριμένα, όταν η θρόμβωση εμφανίζεται ψηλά προς τη βουβωνική περιοχή, υπάρχει κίνδυνος για πνευμονική εμβολή.

Η πνευμονική εμβολή είναι μία κατάσταση επικίνδυνη, όπου θρόμβος από το πόδι «ταξιδεύει» προς τα πνευμόνια εμποδίζοντάς τα, να προσλάβουν φυσιολογικά το οξυγόνο από το περιβάλλον.

Πως λειτουργεί το φλεβικό σύστημα των ποδιών μας
Το φλεβικό σύστημα των ποδιών μας αποτελείται από:
• επιπολής (επιφανειακές)
• εν τω βάθει (βάθους)
• διατιτραίνουσες φλέβες (φλέβες γέφυρες που ενώνουν τα δύο πρώτα συστήματα).

Με τη βοήθεια βαλβίδων οι επιφανειακές φλέβες μεταφέρουν το αίμα από τα άνω δερματικά στρώματα, μέσω των διατιτραινουσών φλεβών (γέφυρες), στις εν τω βάθει φλέβες και αυτές με τη σειρά τους μεταφέρουν το αίμα πίσω στην καρδιά.

Ενώ στις αρτηρίες η ροή του αίματος είναι μεγάλη, λόγω της δύναμης που η καρδιά το προωθεί με κάθε παλμό της, στις φλέβες η αιματική ροή είναι μίκρη.

Όταν είμαστε ξαπλωμένοι, και τα πόδια μας βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο με την καρδιά, παρά τη μικρή αιματική ροή μέσα στις φλέβες, η φλεβική επιστροφή γίνεται ικανοποιητικά.

Στην όρθια θέση όμως, λόγω της βαρύτητας, το αίμα δεν θα έφτανε στον προορισμό του (καρδιά) χωρίς τους δύο παρακάτω μηχανισμούς:
• Δράση των μυών των κάτω άκρων, (κύρια της γάμπας)
• Ύπαρξη βαλβίδων μέσα στις φλέβες που φυσιολογικά επιτρέπουν ροή μόνο από κάτω προς τα πάνω και όχι αντιστρόφως.

Έτσι όταν περπατάμε, σε κάθε βήμα μας οι μύες της γάμπας πιέζουν εξωτερικά τις βαθιές φλέβες και ωθούν μία στήλη αίματος που αυτές περιέχουν, προς τα πάνω.

Μεταξύ των βημάτων οι μύες της γάμπας χαλαρώνουν και η βαρύτητα υπερνικά την προς τα άνω ροή του φλεβικού αίματος, με αποτέλεσμα να σπρώχνει τη στήλη αίματος προς τα κάτω.

Αυτή ακριβώς τη στιγμή δρουν οι βαλβίδες, οι οποίες κλείνουν στεγανά και δεν επιτρέπουν την παλινδρόμηση αίματος προς τα πίσω.

Σε κάθε επόμενο βήμα, με την εκ νέου δράση των μυών, η στήλη αίματος ανεβαίνει σε υψηλότερο επίπεδο, για να φτάσει τελικά στον προορισμό της, πάντα με σύμμαχο τις βαλβίδες που «αντιμάχονται» τη βαρύτητα, όταν οι μύες χαλαρώνουν.

Κιρσοί: Πώς δημιουργούνται
Το 25% περίπου των ανθρώπων, κυρίως λόγω γονιδίων, έχουν μη λειτουργικές φλεβικές βαλβίδες σε άλλοτε άλλα φλεβικά στελέχη.

Καθώς το αίμα ταξιδεύει προς των καρδιά, οι κατεστραμένες βαλβίδες αδυνατούν να εκτελέσουν τον σκοπό για τον οποίο προορίζονται, δεν κλείνουν στεγανά καθώς η βαρύτητα στέλνει το αίμα προς τα πίσω, δεν αντιστέκονται της βαρύτητας και τελικώς το αίμα παλινδρομεί και λιμνάζει μέσα στις φλέβες.

Αυτό είναι με απλά λόγια η “φλεβική ανεπάρκεια” που μπορεί να παρατηρηθεί σε όλα τα προαναφερόμενα συστήματα φλεβών.

Είναι εύκολο πλέον να καταλάβει κανείς ότι, το λιμνάζον αίμα μέσα στις φλέβες, είναι υπεύθυνο για την εμφάνισή των διατεταμένων αυτών φλεβών (κιρσοί), τα πρηξίματα στα πόδια και τα άλλα συμπτώματα που αναφέρθηκαν.

Επιπλέον, απο τα παραπάνω μπορούμε να συμπεράνουμε το λόγο που οι ασθενείς με κιρσούς βιώνουν πιο έντονα τα συμπτώματά τους κυρίως μετά από πολύωρη ορθοστασία, καθιστική θέση και προς το τέλος της ημέρας.

Άλλοι παράγοντες που επιτείνουν την φλεβική ανεπάρκεια είναι ορμονικοί (εγκυμοσύνη, ορμονικά σκευάσματα) καθώς και οι θερμοί μήνες του έτους.

Σύγχρονη Θεραπεία
Για να επιτευχθεί η θεραπεία των κιρσών θα πρέπει να καταστραφεί το φλεβικό τμήμα που ανεπαρκεί, έτσι ώστε η επιστροφή του αίματος να γίνεται ομαλά, μέσα από φυσιολογικές φλέβες. Αυτό, γίνεται είτε με χειρουργική αφαίρεση του πάσχοντος τμήματος είτε με θερμική καταστροφή του με ενέργεια Laser ή ραδιοσυχνοτήτων.

Τα τελευταία χρόνια, ύστερα από πολυάριθμες μελέτες και δοκιμές των δύο μεθόδων, έχει γίνει πια σαφές ότι η ενδοαυλική θεραπεία των κιρσών με Laser πλεονεκτεί σημαντικά σε σχέση με την παλαιά μέθοδο εκρίζωσης της σαφηνούς φλέβας. Μάλιστα, ήδη από το 2011 οι εταιρίες υψηλού κύρους όπως η Αμερικάνικη Αγγειοχειρουργική Εταιρία και Αμερικάνικη Φλεβολογική Εταιρία έχουν εκδόσει οδηγία να προτιμάται η ενδοαυλική θεραπεία των κιρσών με Laser σε σχέση με την ανοιχτή μέθοδο.

Αυτό είναι φυσικό όταν το φλεβικό Laser έχει καλύτερα μακροχρόνια αποτελέσματα, ενώ ταυτόχρονα πραγματοποιείται χωρίς παραμονή σε νοσοκομείο, ανώδυνα, αποφεύγοντας γενική ή ραχιαία αναισθησία, χωρίς χειρουργικές τομές, με ταχύτερη επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες και ασύγκριτα καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα σε σχέση με την ανοιχτή επέμβαση.

Θα πρέπει βέβαια να επισημάνουμε πως βασική προϋπόθεση της επιτυχίας της μεθόδου είναι η εφαρμογή της από έμπειρους χειριστές.

Σε διαφορετική περίπτωση, η μέθοδος αν και είναι η “σωστή” δεν θα είναι αποτελεσματική.

∆εν είναι τυχαίο λοιπόν, ότι σε μεγάλα κέντρα των Ηνωμένων Πολιτειών με ιατρούς άρτια εκπαιδευμένους και στις δύο τεχνικές (Laser και σαφηνεκτομή) η περισσότερο επεμβατική μέθοδος (σαφηνεκτομή) έχει ουσιαστικά εγκαταλειφθεί...

Πως πραγματοποιείται η θεραπεία των κιρσών με Laser
Ύπο τοπική αναισθησία και με υπερηχογραφική καθοδήγηση, εισάγεται μέσα στη φλέβα με παρακέντηση, ένας λεπτός καθετηρας ο οποίος θα καταστρέψει με την ενέργεια Laser που εκπέμπει στην άκρη του, το φλεβικό τμήμα που ανεπαρκεί. Η θερμική ενέργεια θα προκαλέσει συρρίκνωση των φλεβικών τοιχωμάτων και οριστικό κλείσιμο της φλέβας. Η μέθοδος αυτή είναι εντελώς ανώδυνη.

Πλεονεκτήματα της θεραπείας των κιρσών με το ενδοφλεβικό laser
• Είναι μια αναίμακτη και ανώδυνη μέθοδος θεραπείας
• Πραγματοποιείται υπό υπερηχογραφική καθοδήγηση, με απόλυτη ασφάλεια και ακρίβεια
• Πραγματοποιείται ακόμη και χωρίς αναισθησία
• Δεν περιλαμβάνει τομές, δεν προξενεί δυσφορία, δεν αφήνει ουλές
• Ελαχιστοποιεί το ενδεχόμενο μολύνσεων και μετεγχειρητικού πόνου
• Συντομεύει εξαιρετικά τον χρόνο αποθεραπείας
• Εχει εξαιρετικα κλινικα αποτελεσματα
• Επιτρέπει την ταυτόχρονη θεραπεία και των δύο ποδιών ή τη συνδυασμένη θεραπεία μεγάλης και μικρούς σαφηνούς, πολύ επιφανειακών φλεβών, με μεγάλη διάμετρο, καθώς και τη θεραπεία ασθενών με βεβαρημένη υγεία (σε αντιπηκτική αγωγή, κυκλοφορικό πρόβλημα, παχύσαρκους, κ.α.)

Έχουν την ευκαιρία όλοι οι ασθενείς με κιρσούς να θεραπευθούν με την ενδοαυλική μέθοδο;

Οι προαναφερόμενες επιστημονικές εταιρίες “Αμερικάνικη Αγγειοχειρουργική Εταιρία” και “Αμερικάνικη Φλεβολογική Εταιρία” δηλώνουν ότι δεν υπάρχουν απόλυτες αντενδείξεις στην εφαρμογή της ενδοαυλικής μεθόδου.

Αυτό δίνει τη δυνατότητα σε όλους τους ασθενείς με κιρσούς να θεραπευθούν με αυτή την ελάχιστα επεμβατική μέθοδο, αφού δεν υπάρχουν απόλυτοι ανατομικοί ή άλλοι περιορισμοί.

Τεχνικές δυσκολίες, όπως οι ελικωμένες ή θρομβωμένες φλέβες ή φλέβες μεγάλου μεγέθους, σε έμπειρα χέρια, και με χρήση καθετήρων νέας γενιάς, μπορούν εύκολα να ξεπεραστούν, πάντα υπό τοπική αναισθησία.

Για περισσότερες πληροφορίες επισκευτείτε το www.dr-tsekouras.gr ή επικοινωνήστε στο 210-6215855


* O κ. Τσεκούρας Νικόλαος είναι MD, ECFMG, PhD Αγγειοχειρουργός - Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών τ.Clinical Fellow Jobst Vascular Institute (Toledo, Ohio) University of Michigan (Ann Arbor) - USA Ο αγγειοχειρουργός Νικόλαος Τσεκούρας είναι Διδάκτωρ Αγγειοχειρουργικής του Πανεπιστημίου των Αθηνών.

Μετά από τη θέση του Επιμελητή Αγγειοχειρουργικής στην Πανεπιστημιακή Κλινική του Αττικού Νοσοκομείου, μετέβει στις ΗΠΑ, όπου εργάστηκε σε έμμισθη θέση ως Συνεργάτης Αγγειοχειρουργικής στο κέντρο Jobst Vascular Institute (Toledo Ohio, University of Toledo Medical Center and University of Michigan, USA).

Στις ΗΠΑ συμμετείχε σε πληθώρα ερευνητικών και κλινικών δραστηριοτήτων πάνω σε θέματα κλασικής και ενδαγγειακής χειρουργικής, τόσο των αρτηριακών, όσο και των φλεβικών παθήσεων (2011-2013).

Από το 2014, επιστρέφοντας στην Ελλάδα, αντιμετωπίζει όλη την γκάμα αρτηριακών και φλεβικών παθήσεων με τις πιο σύγχρονες μεθόδους που εφαρμόζονται στα μεγάλα κέντρα των ΗΠΑ.