Μπάτε σκύλοι αλέστε: Από πού πήραν το όνομα τους οι ράτσες των σκυλιών

Rodiaki NewsRoom

H γωνιά της γλώσσας μας

Σκύλος ,ο πιο πιστός φίλος του ανθρώπου εδώ και χιλιάδες χρόνια. Στην αρχαία ελληνική γλώσσα ονομάζονταν κύων (του κυνός) ή σκύλαξ (από το οποίο παράγεται και η λέξη σκύλος) όταν επρόκειτο για κουτάβι και όχι για ενήλικο σκύλο.

Ο σκύλος αποτέλεσε έμπνευση για την ίδρυση της φιλοσοφικής σχολής του Κυνισμού και εκείνων που την ακολούθησαν, γνωστοί ως «κυνικοί φιλόσοφοι». Οι κυνικοί φιλόσοφοι γύριζαν στους δρόμους των Αθηνών ζώντας μιμούμενοι τη ζωή των σκύλων.

Οι αρχαίοι Έλληνες ξεχώριζαν τους σκύλους σε κυνηγετικούς και ποιμενικούς. Οι ποιμενικοί ονομάζονταν «Μολοσσικοί» ή «Μολοσσίδες» από την περιοχή καταγωγής τους, που ήταν η αρχαία ελληνική Μολοσσία (Ήπειρος). Ο σκύλος χρησίμευε για τσοπανόσκυλο (ποιμενικός κύων), φύλακας (πυλωρός, θυρωρός, οικουρός ή δέσμιος κύων όταν ο φύλακας σκύλος ήταν δεμένος) και κυνηγόσκυλο δίπλα στον Έλληνα κυνηγό. Άλλωστε και η ίδια η λέξη «κυνηγός» προέρχεται από το κυναγός = ο άγων τον κύνα, αυτός που οδηγεί το σκύλο.
Σήμερα υπάρχει ένας πολύ μεγάλος αριθμός από φυλές (ράτσες) σκύλων. Ας δούμε πως πήραν το όνομα τους μερικές από αυτές.

Πίτμπουλ : η λέξη έχει σαν πρώτο συνθετικό το “pit” (λάκκος) και δεύτερο το bull (ταύρος).Τα σκυλιά αυτά χρησιμοποιήθηκαν σε κυνήγι αρουραίων στην Αγγλία (που αντικατέστησε το κυνήγι του ταύρου) και το κυνήγι λάμβανε χώρο σε ένα λάκκο (pit) ούτως ώστε οι αρουραίοι να μην μπορούν να διαφύγουν. Οι σκύλοι ριχνόταν σε ένα λάκκο με μεγάλο αριθμό αρουραίων και αγωνίζονταν με το χρόνο για το ποιος θα κατάφερνε να σκοτώσει μεγαλύτερο αριθμό αρουραίων σε μικρότερο χρόνο.

Ροτβάιλερ : το Ροτβάιλερ προέρχεται από το Ροτβάιλ, μια μικρή πόλη της Νότιας Γερμανίας, απ’ όπου πήρε και το όνομά του. Από πολλούς αποκαλείται το "σκυλί του χασάπη", όχι γιατί είναι άγριο και επιθετικό, αλλά γιατί το χρησιμοποιούσαν οι χασάπηδες στην αγορά για να τραβάει καροτσάκια με κρέας ή άλλα είδη της αγοράς. Μια πολύπλευρη εκτροφή και η φυσική δύναμη του σκύλου, το έκανε να είναι σε θέση να βοηθήσει τον άνθρωπο σε πολλές εργασίες έκτοτε, όπως το κυνήγι, οι έρευνες της αστυνομίας, αλλά ακόμα και οδηγός τυφλών. Ο χασάπης που ευθύνεται για την εκτροφή αυτής της ράτσας, της έδωσε το όνομα της πόλης του όπου rote (ροτ) στα γερμανικά σημαίνει “κόκκινο” και wiell (βάιλερ) “πλακάκι”(τα περισσότερα κτήρια στην πόλη αυτή είχαν κόκκινες κεραμοσκεπές).

Μπουλντόγκ : τα Μπουλντόγκ πήραν το όνομά τους από την αγγλική λέξη bull που σημαίνει “ταύρος” και dog που σημαίνει “σκύλος” .Στην Αγγλία τον 13ο αιώνα από τα πιο δημοφιλή σπορ ήταν το κυνήγι του ταύρου. Σύμφωνα με αυτό το «σπορ» ένας ταύρος δενόταν σε ένα σιδερένιο πάσαλο με τέτοιον τρόπο ώστε να μπορεί να κινείται σε μία κυκλική περιοχή διαμέτρου 10 μέτρων .Τότε επιλέχθηκαν τα μπουλντόγκ ως σκυλιά θαρραλέα, με μεγάλη αντοχή στον πόνο και τρομακτική επιμονή για να μπορέσουν να ακινητοποιήσουν τον ταύρο με μία εξειδικευμένη επίθεση δαγκώματος με στόχο το μουσούδι του.

Μπόξερ : τους δόθηκε αυτό το όνομα λόγω της χαρακτηριστικής τους κίνησης να χτυπάνε με τα μπροστινά πόδια τον αντίπαλο, σα να κάνουν πυγμαχία (μποξ).

Πόιντερ : το Πόιντερ πήρε το όνομά του από την στάση σώματος που παίρνει όταν βλέπει το θήραμά του στο κυνήγι. Τεντώνει τη μουσούδα μπροστά σαν να δείχνει (από την αγγλική λέξη point που σημαίνει “δείχνω”).

Αγίου Βερνάρδου : αυτή η φυλή δημιουργήθηκε από τους μοναχούς της μονής του Αγίου Βερνάρδου στις ελβετικές Άλπεις γύρω στα 1800. Κι ο λόγος της εκτροφής τους ήταν η διάσωση των ταξιδιωτών στα χιονισμένα βουνά γύρω από το μοναστήρι.

Chow Chow : η πιθανότερη εκδοχή για την προέλευση του ονόματος αυτής της ράτσας είναι πως σχετίζεται με την κινεζική λέξη chou που σημαίνει “φαγώσιμο”.
Η θεωρία αυτή έχει τις ρίζες της στο γεγονός ότι ένας από τους λόγους που εκτρέφονταν ήταν για κατανάλωση κρέατος.

Τσιουάουα : οι Μάγια του Μεξικού χρησιμοποιούσαν μικρούς σκύλους για θυσίες στις αρχές του 6ου αιώνα μ.Χ. Οι σκύλοι αυτοί των Μάγια κληρονομήθηκαν μαζί με τον πολιτισμό τους από τους Τολτέκους αρχικά (9ος αιώνας μ.Χ.) και τους Αζτέκους μεταγενέστερα (13ος αιώνας μ.Χ.). Μετά την καταστροφή του πολιτισμού των Αζτέκων στις αρχές του 16ου αιώνα, οι μικρόσωμοι αυτοί σκύλοι έπεσαν στην αφάνεια για 400 χρόνια. Aνακαλύφθηκαν ξανά το 1895 στην επαρχία Τσιουάουα του Μεξικού (εξού και η ονομασία του σκύλου) και μεταφέρθηκαν στην Αμερική.

Κανίς : το Poodle ή κανίς πιστεύεται ότι έχει τις ρίζες του στη Γερμανία, όπου ήταν γνωστό ως Pudelhund. Κρίνοντας από το Pudel, που αγγλικά σημαίνει λακκούβα, στα συγκεκριμένα σκυλάκια δόθηκε αυτό το όνομα επειδή τους αρέσει πολύ να πλατσουρίζουν και να παίζουν στο νερό. Η ράτσα αυτή καθιερώθηκε σαν εθνικό σκυλί της Γαλλίας, ως σκύλος του "νερού" αλλά και ως κυνηγόσκυλο .

Κόκερ Σπάνιελ : αναπτύχθηκε από τους βρετανούς κτηνοτρόφους και τον δέκατο όγδοο αιώνα και χρησιμοποιήθηκε στο κυνήγι μπεκάτσας (woodcock) απ’ όπου πήρε και το όνομα του.

Ντόπερμαν : η ράτσα αυτή δημιουργήθηκε από έναν Γερμανό από τον οποίο πήρε και το όνομα του στα τέλη της δεκαετίας του 1860. Ο Louis Dobermann χρησιμοποίησε μερικά από τα αδέσποτα σκυλιά για να φτιάξει ένα σκυλί όπως ακριβώς το ήθελε: άφοβο, ιδιαίτερα ευφυές, άγριο και δυνατό ώστε να τον προστατεύει την ώρα της δουλειάς του καθώς είχε πέσει θύμα ληστείας.

Δαλματίας : η ράτσα αυτή πήρε το όνομά της από την Δαλματία μια περιοχή της Αδριατικής που βρίσκεται επί το πλείστον στην περιοχή της σύγχρονης Κροατίας. Τα Δαλματίας χρησιμοποιούνταν ως φρουροί, φύλακες της περιοχής και γι’ αυτό πήραν το όνομά τους από εκεί.

Χάσκυ : η φυλή των Τσάκτσι, που θεωρούνται "δημιουργοί" της φυλής των σημερινών Χάσκυ, κατοικούσαν στην ανατολική Σιβηρία. Γύρω στα χίλια χρόνια πριν, οι Τσάκτσι πολύ συχνά άφηναν τα σπίτια τους και έφευγαν για την Αρκτική ακτή αναζητώντας τροφή, φώκιες, δέρματα και ξύλα για τη φωτιά που θα ζέσταινε τα σπίτια τους. Λόγω της μεγάλης απόστασης καθώς και του αφιλόξενου περιβάλλοντος της Αρκτικής, χρειάζονταν για να αντιμετωπίσουν αυτές τις συνθήκες σκυλιά σκληρά, γρήγορα και πρόθυμα για εργασία, που θα είχαν την ικανότητα να μεταφέρουν πίσω στα χωριά τα λάφυρα των κυνηγών, αψηφώντας τις καιρικές συνθήκες. Έτσι γεννήθηκε ο πρόγονος των σημερινών Χάσκυ , από λύκο και σκύλο, λόγω ανάγκης ύπαρξης ενός σκύλου μεσαίου μεγέθους, που θα είχε την ικανότητα να εργάζεται ομαδικά, να τραβάει μεγάλα βάρη και να ολοκληρώνει τη δουλειά του με λίγη κατανάλωση ενέργειας.

Πεκινίς ή Πεκινουά : ο σκύλος της φυλής αυτής ανήκει στους λεγόμενους "Fo Dogs", δηλαδή τους σκύλους που χρησιμοποιούνταν στην αρχαία Κίνα για να φοβερίζουν και να διώχνουν τα κακά πνεύματα. Ήταν αυτοκρατορικός σκύλος. Δημιουργήθηκε στην κυριολεξία στο αυτοκρατορικό παλάτι και θεωρούνταν ιερός. Το κεφάλι του συμβόλιζε την καλή τύχη, το σώμα του το λιοντάρι (δηλαδή τον αυτοκράτορα) και τα πόδια του την Αιώνια Χώρα (δηλαδή το δράκοντα). Ο ιερός αυτός σκύλος επιτρεπόταν να ανήκει μόνο στον αυτοκράτορα και τους αυλικούς του, ζούσε μόνο στο αυτοκρατορικό παλάτι και γι' αυτό το λόγο μπόρεσε να εισαχθεί στην Ευρώπη μόνο μετά τη λεηλασία του παλατιού στο Πεκίνο (εξού και η ονομασία Πεκινίς) από τους Βρετανούς το 1860.

Επιμέλεια Αλέξανδρος Ν. Κατσαράς
φιλόλογος