Η κατανομή των περιφερειακών συμβούλων στην Περιφέρεια με βάση το νέο εκλογικό σύστημα

Rodiaki NewsRoom

Πιθανά σενάρια, εκτιμήσεις και παρατηρήσεις

Toυ Καραγιάννη Ιωάννη
Πρώην Σχολικού Συμβούλου και νυν Συντονιστή Εκπαιδευτικού Έργου Μαθηματικών Ν. Δωδεκανήσου

Στους επόμενους πίνακες αποτυπώνονται τα τελικά αποτελέσματα των εκλογών του 2014 όπως αναρτήθηκαν στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Εσωτερικών και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης, καθώς και η κατανομή του αριθμού των περιφερειακών συμβούλων, ανά παράταξη, που θα είχαν λάβει οι υποψήφιοι του 2014 αν ίσχυε το σημερινό εκλογικό σύστημα της απλής αναλογικής (Ν. 4555/2018).

Το κύριο χαρακτηριστικό του νέου εκλογικού Νόμου (που δεν υπήρχε στους προηγούμενους εκλογικούς νόμους) είναι ότι οι περιφερειακοί σύμβουλοι εκλέγονται μόνο από την Α΄ Κυριακή (Α΄ γύρος).

Ο νέος περιφερειάρχης, αν δεν εκλεγεί από το Α΄ γύρο (με 50%+1 των ψήφων επί των έγκυρων ψηφοδελτίων), τότε εκλέγεται από τις επαναληπτικές εκλογές (Β΄ γύρος) μεταξύ των 2 πρώτων σε ψήφους υποψηφίων του Α΄ γύρου. Τέλος παρουσιάζεται ενδεικτικά ένα πιθανό εκλογικό σενάριο και γίνονται ορισμένες παρατηρήσεις και σχολιασμοί.

Όπως παρατηρούμε στους προηγούμενους πίνακες, ο αριθμός των Περιφερειακών Συμβούλων που θα εκλεγεί από τον Α΄ γύρο θα είναι περιορισμένος σε όλες τις παρατάξεις, λόγω του νέου εκλογικού συστήματος της απλής αναλογικής που εφαρμόζεται για 1η φορά.

Στις ερχόμενες εκλογές αναμένεται μια αύξηση του εκλογικού σώματος κυρίως λόγω των νέων ψηφοφόρων με ηλικίες > 17 ετών (για πρώτη φορά). Μένει να απαντηθεί το ερώτημα σε τι βαθμό θα κυμανθεί η αύξηση αυτή. Στην περίπτωση αύξησης του εκλογικού σώματος θα έχουμε ανάλογη αύξηση του εκλογικού μέτρου και πιθανή ελεγχόμενη ανακατανομή του αριθμού των Περιφερειακών Συμβούλων.

Μερικές χρήσιμες παρατηρήσεις:
1. Η πιθανότητα να έχουμε εκλογή Περιφερειάρχη από τη Α΄ Κυριακή (δηλαδή με 50%+1 των ψήφων του εκλογικού σώματος) είναι μικρή. Ωστόσο είναι πιθανό να δούμε ποσοστό υποψηφίου κοντά στο απόλυτο ποσοστό εκλογής (π.χ. μονοψήφια διαφορά δηλαδή >40%). Ο Περιφερειάρχης που θα εκλεγεί από τη Β΄ Κυριακή (στις 2/6/2019) μπορεί:

α) Είτε να είναι ο ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ Α ή Β με 20-22 έδρες (Π.Σ.) στις 51 και επομένως θα έχει την εμπιστοσύνη περίπου του 43% των μελών του Π.Σ.

β) Είτε να είναι ο ΥΠΟΨΗΦΙΟΣ Α’ ή Β με 18-21 έδρες (Π.Σ.) στις 51 και επομένως θα έχει την εμπιστοσύνη περίπου του 1/3 των μελών του Π.Σ.

Αυτό σημαίνει ότι για πρώτη φορά θα έχουμε Περιφερειάρχη με «αρχική μειοψηφία» στο νέο Π.Σ. ανεξάρτητα αν στη συνέχεια υπάρξει «αθροιστική πλειοψηφία» των μελών του Π.Σ. η οποία θα προκύψει από συνεργασία/ες παρατάξεων.

Μερικές σημαντικές παρατηρήσεις-σχολιασμοί.
1. Ο αριθμός των υποψήφιων Περιφερειαρχών για την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου στις ερχόμενες εκλογές είναι ο ίδιος (5) σε σχέση με αυτόν στις Περιφερειακές εκλογές του 2014.

2. Οι 4 από τους 5 υποψήφιους Περιφερειάρχες στις ερχόμενες εκλογές είναι άλλα πρόσωπα από αυτά των αντίστοιχων εκλογών του 2014 και μόνο ο κ. Χατζημάρκος είναι εκ’ νέου υποψήφιος.

3. Στο υποθετικό σενάριο, στο οποίο ο «παλαιός» υποψήφιος (ο κ. Χατζημάρκος) διατηρήσει την εκλογική επιρροή του στα επίπεδα του 2014, και οι άλλοι 4 υποψήφιοι δεν αθροίσουν το ποσοστό που άθροισαν οι 4 υποψήφιοι του 2014 (δηλαδή όλοι οι υποψήφιοι του 2014 χωρίς τον κ. Χατζημάρκο), θα έχουμε πρωτιά στο Α΄ γύρο του νυν Περιφερειάρχη (γίνεται η αναφορά στο σενάριο αυτό επειδή για τον συγκεκριμένο υποψήφιο υπάρχουν προηγούμενα εκλογικά στοιχεία).

Επίσης, είναι προφανές ότι οι 4 νέοι υποψήφιοι Περιφερειάρχες του Νοτίου Αιγαίου προσδοκούν σε ανακατανομή των ψήφων του εκλογικού σώματος του 2014, καθώς και στην επιρροή των νέων ψηφοφόρων, αφού στην περίπτωση που αυτό δεν συμβεί ή συμβεί σε σχετικά μικρό βαθμό θα έχουμε πάλι πρωτιά στο Α΄ γύρο του νυν περιφερειάρχη.

Ο Β΄ ΓΥΡΟΣ
Μερικά χρήσιμα συμπεράσματα, όπως προκύπτουν από προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις Περιφερειακών εκλογών στην Επικράτεια δείχνουν ότι:

1. Οι υποψήφιοι που θα είναι στο Β΄ γύρο (επαναληπτικές εκλογές) θα πρέπει είτε να πλησιάζουν είτε να ξεπερνούν το 35 % των ψήφων του εκλογικού σώματος στο Α΄ γύρο .

2. Η επικράτηση του ενός από τους 2 υποψήφιους Περιφερειάρχες, οι οποίοι θα περάσουν στο Β΄ γύρο, είναι συνάρτηση κυρίως των παρακάτω δύο παραγόντων:

α) της μεταξύ τους διαφοράς στον Α΄ γύρο (όσο μεγαλύτερη είναι αυτή τόσο πιο πιθανή είναι η επικράτησή του 1ου σε ψήφους υποψήφιου του Α΄ γύρου).

β) της απόστασης που χωρίζει το ποσοστό του κάθε υποψήφιου που πέρασε στον Β΄ γύρο από το 50% (όσο πιο μικρή είναι η απόσταση αυτή τόσο πιο πιθανό είναι να επικρατήσει ο υποψήφιος αυτός στον Β΄ γύρο).

Στον πίνακα 3 (ενδεικτικό εκλογικό σενάριο) οι υποψήφιοι Α΄ και Β΄ που θα περάσουν στον Β΄ γύρο έχουν περίπου ίσες πιθανότητες εκλογής, αφού τόσο η μεταξύ τους διαφορά (3%) είναι σχετικά μικρή διότι η πραγματική διαφορά στο «δίπολο» είναι 1,5% αλλά και η απόσταση του κάθε υποψηφίου από το 50% είναι περίπου ίδια μικρή (8% έως 11 % αντίστοιχα). Επομένως πρόκειται για ένα ανοικτό εκλογικό αποτέλεσμα εφόσον η διαφορά του υποψήφιου Α από τον Β δεν τείνει να είναι διψήφια.

Στον πίνακα 4 (ενδεικτικό εκλογικό σενάριο) ο υποψήφιος Α έχει σημαντικά μεγαλύτερη πιθανότητα εκλογής στον Β΄γύρο, αφού τόσο η μεταξύ τους διαφορά (8%) θεωρείται στατιστικά σημαντική, όσο και η διαφορά κάθε υποψηφίου από το 50% είναι επίσης στατιστικά σημαντική (10% έναντι 18%).

ΟΙ ΔΗΜΟΣΚΟΠΗΣΕΙΣ
Οι δημοσκοπήσεις, στις οποίες επιδίδονται τα ΜΜΕ και οι υποψήφιοι Περιφερειάρχες (κρυφές ή δημοσιοποιημένες), εμπεριέχουν μεγάλο στατιστικό λάθος και χαμηλό βαθμό αξιοπιστίας σε ό,τι αφορά την πρόθεση ψήφου, αφού δεν επαληθεύουν το διάστημα εμπιστοσύνης που οι ίδιες οι εταιρείες δίνουν (συνήθως 95%), κάτι που έχει συμβεί στο παρελθόν τις περισσότερες φορές, με αποτέλεσμα ορισμένες εταιρείες να έχουν προβεί σε αναθεώρηση της μεθοδολογίας τους. Αυτό συμβαίνει για 2 κύριους λόγους:

1. Οι έρευνες που πραγματοποιούνται είναι συνήθως τηλεφωνικές με δομημένο ερωτηματολόγιο σε δείγμα τυχαίο που προκύπτει είτε από τον τηλεφωνικό κατάλογο είτε από αρίθμηση των «τυχαίων αριθμών» (αυτό συμβαίνει γιατί είναι εύκολες και γρήγορες αλλά και με μειωμένο κόστος) και επομένως έχουν μειωμένο βαθμό αξιοπιστίας (για μια σειρά από λόγους που στο παρελθόν έχουν αναλυθεί από αρκετούς αναλυτές).

Οι περισσότερο αξιόπιστες έρευνες είναι αυτές που διεξάγονται με τη μορφή δομημένου ερωτηματολογίου με χρήση κάλπης και είναι επαναλαμβανόμενες.

2. Η στάθμιση του δείγματος και η διόρθωση σφάλματος η οποία γίνεται εκ των υστέρων (άρα και το περιθώριο λάθους) δεν μπορεί να γίνει επιστημονικά ορθά όταν δεν υπάρχουν συγκρίσιμα εκλογικά στοιχεία (εκλογικά αποτελέσματα) από προγενέστερες αντίστοιχες εκλογές για όλους τους υποψηφίους.

Αυτό συμβαίνει σχεδόν πάντα στις έρευνες για τις Εθνικές εκλογές, αφού υπάρχουν τα αποτελέσματα της αμέσως προηγούμενης εκλογικής αναμέτρησης σχεδόν για όλα τα κόμματα. Στην περίπτωσή μας, στην περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου για τους 4 νέους υποψηφίους (πλην του κ. Χατζημάρκου) δεν υπάρχουν τέτοια στοιχεία από προηγούμενη εκλογική αναμέτρηση.

1. Περιφερειακοί Σύμβουλοι

2. Περίπου η κατανομή των Π.Σ. στην Α΄ κατανομή γίνεται από τον τύπο 0,51xα, όπου α το ποσοστό του συνδυασμού που έλαβε στις εκλογές. Όσες έδρες μείνουν αδιάθετες κατανέμονται στους συνδυασμούς με τα μεγαλύτερα υπόλοιπα ψήφων με φθίνουσα σειρά (Β΄ κατανομή).

3. Περίπου η κατανομή των Π.Σ. στην Α΄ κατανομή γίνεται από τον τύπο 0,51xα, όπου α το ποσοστό του συνδυασμού που έλαβε στις εκλογές. Όσες έδρες μείνουν αδιάθετες κατανέμονται στους συνδυασμούς με τα μεγαλύτερα υπόλοιπα ψήφων με φθίνουσα σειρά (Β΄ κατανομή).