Καρκίνος μαστού: Tι πρέπει να γνωρίζουμε

Rodiaki NewsRoom

Ο καρκίνος του μαστού είναι η συχνότερη κακοήθεια στις γυναίκες (31% των καρκίνων) και δεύτερη αιτία θνησιμότητας μετά τον καρκίνο του πνεύμονος. Αφορά όλες τις γυναίκες, όμως μερικές ομάδες ασθενών, όπως αυτές με κληρονομικότητα έχουν αυξημένο κίνδυνο.

Τις περισσότερες φορές δεν υπάρχουν συμπτώματα. Σημεία που πρέπει να προσέξουμε είναι ψηλαφητός όγκος που δεν προϋπήρχε, η διόγκωση των λεμφαδένων της μασχάλης, έλξη ή πάχυνση του δέρματος και αιμορραγική έκκριση από τη θηλή.

Η διάγνωση γίνεται με την κλινική εξέταση/αυτοεξέταση ή απεικονιστικά κατά τον ετήσιο έλεγχο (screening). Η μαστογραφία παίζει σημαντικό ρόλο κυρίως στη διάγνωση πολύ μικρών ογκιδίων και μικροαποτιτανώσεων. Το υπερηχογράφημα είναι συμπληρωματικό της μαστογραφίας και βοηθά πολύ σε πυκνούς μαστούς. Για τη μαγνητική μαστών υπάρχουν συγκεκριμένες ενδείξεις και είναι πολύ χρήσιμη στον χειρουργικό σχεδιασμό και στην εκτίμηση της έκτασης της νόσου, ιδίως όταν προηγείται χημειοθεραπεία.

Η σταδιοποίηση γίνεται για να αποκλείσουμε απομακρυσμένες μεταστάσεις. Λαμβάνονται υπόψη το μέγεθος του όγκου και αν υπάρχουν διηθημένοι λεμφαδένες.

Καθοριστικό ρόλο για την επιλογή των κατάλληλων θεραπευτικών χειρισμών παίζουν τα ιστολογικά χαρακτηριστικά και οι προγνωστικοί παράγοντες που εκφράζονται στον όγκο. Για να έχουμε αυτές τις πληροφορίες προεγχειρητικά, γίνεται λήψη ιστού με τέμνουσα βελόνη και ιστολογική. Κάποιοι τύποι όπως ο τριπλά αρνητικός και ο Her2 θετικός καρκίνος ανταποκρίνονται καλά στην προεγχειρητική χημειοθεραπεία, ενώ στους ορμονοεξαρτώμενους όγκους προηγείται το χειρουργείο.

Η θεραπεία έχει δυο σκέλη: Το ένα αφορά στον τοπικό έλεγχο της νόσου και είναι η εγχείρηση (μαστεκτομή ή ογκεκτομή, με έλεγχο της μασχάλης) και η ακτινοθεραπεία, και το δεύτερο αφορά στην αποφυγή απομακρυσμένων μεταστάσεων και είναι η χημειοθεραπεία και η ορμονοθεραπεία.
Η ακτινοθεραπεία γίνεται πάντα σε περίπτωση διατήρησης μαστού και σε μαστεκτομή για όγκους μεγαλύτερους των 4 εκατοστών ή όταν υπάρχουν διηθημένοι λεμφαδένες.

Σε περίπτωση που χρειάζεται χημειοθεραπεία, αυτή προηγείται της ακτινοθεραπείας. Η ορμονοθεραπεία γίνεται με χορήγηση χαπιού από του στόματος σε ορμονοεξαρτώμενους καρκίνους και διαρκεί από 5 έως 10 χρόνια.
Οι επιπλοκές της εγχείρησης δεν είναι σοβαρές. Η κυριότερη είναι το λεμφοίδημα έπειτα από λεμφαδενικό καθαρισμό και η ερυθρότητα έπειτα από ακτινοβολία, που αντιμετωπίζεται με αλοιφές.
Με τη βιοψία του φρουρού λεμφαδένα που γίνεται σε κλινικά και απεικονιστικά αρνητική μασχάλη, ο κίνδυνος λεμφοιδήματος είναι πολύ μικρός.

Οι παρενέργειες της χημειοθεραπείας αφορούν επηρεασμό των αιματολογικών παραμέτρων, ναυτία και κόπωση, τα οποία αντιμετωπίζονται φαρμακευτικά, και η αλωπεκία με κατάλληλες περούκες ή τη χρήση κρύας κάσκας κατά τη διάρκεια της χημειοθεραπείας.
Η επιβίωση στα αρχικά στάδια φτάνει το 85% και περισσότερο στη δεκαετία. Με την πρόοδο της ιατρικής, ο καρκίνος του μαστού στις περισσότερες περιπτώσεις αντιμετωπίζεται. Το ζητούμενο είναι οι γυναίκες να κάνουν τον τακτικό έλεγχο και να επισκέπτονται τον γιατρό τους.

Ο τρόπος ζωής διαδραματίζει επίσης κρίσιμο ρόλο, με επιστημονικά δεδομένα να συνδέουν την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα και ορισμένα διατροφικά πρότυπα με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Αντίθετα άλλες επιστημονικές μελέτες έχουν συνδέσει τη μεσογειακή διατροφή με μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του μαστού αλλά έχουν αναγνωριστεί και συγκεκριμένα τρόφιμα που πιθανότατα προλαμβάνουν τη νόσο.

Τρόφιμα που μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο
Είναι σημαντικό να έχουμε κατά νου ότι πολλοί παράγοντες σχετίζονται με την ανάπτυξη καρκίνου του μαστού. Ενώ η βελτίωση της διατροφής σας μπορεί να βελτιώσει γενικά την υγεία και να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου γενικά, αποτελεί μόνο ένα κομμάτι του παζλ. Ακόμα και αν ακολουθείτε μια υγιεινή διατροφή, τα προληπτικά check-up και οι μαστογραφίες παραμένουν σημαντικά και ιδιαίτερα βοηθητικά εργαλεία στην πρόληψη της νόσου, καθώς η έγκαιρη ανίχνευση και διάγνωση αυξάνουν σημαντικά τα ποσοστά επιβίωσης.
Σε κάθε περίπτωση, τα τρόφιμα που μπορείτε να εντάξετε στην διατροφή σας, περιλαμβάνουν:

1. Φυλλώδη, πράσινα λαχανικά
Το kale, η ρόκα, το σπανάκι, είναι μερικά μόνο από τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά που μπορεί να έχουν αντικαρκινικές ιδιότητες. Τα φυλλώδη πράσινα λαχανικά περιέχουν αντιοξειδωτικά καροτενοειδούς, όπως βήτα καροτίνη, λουτεΐνη και ζεαξανθίνη, τα υψηλά επίπεδα των οποίων σχετίζονται με μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του μαστού. Μάλιστα σε μια μετά-ανάλυση οκτώ επιστημονικών μελετών για περισσότερα από 7.000 άτομα, διαπιστώθηκε ότι οι γυναίκες με υψηλότερα επίπεδα καροτενοειδών είχαν σημαντικά μειωμένο κίνδυνο καρκίνου του μαστού, σε σύγκριση με τις γυναίκες με χαμηλότερα επίπεδα.

2. Εσπεριδοειδή
Τα εσπεριδοειδή περιέχουν ενώσεις που μπορεί να προστατεύσουν από τον καρκίνο του μαστού, όπως το φολικό οξύ, η βιταμίνη C και τα καροτενοειδή όπως η β-κρυπτοξανθίνη και το βήτα καροτένιο, καθώς και τα αντιοξειδωτικά φλαβονοειδούς όπως η κουερκετίνη, η εσερετίνη και η ναρρενίνη. Αυτά τα θρεπτικά συστατικά παρέχουν αντιοξειδωτικές, αντικαρκινικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες. Στην πραγματικότητα, επιστημονικά δεδομένα έχουν συνδέσει τα εσπεριδοειδή με μειωμένο κίνδυνο πολλών καρκίνων, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του μαστού. Μια μετά – ανάλυση 6 μελετών σε πάνω από 8.000 άτομα συνέδεσε την υψηλή πρόσληψη εσπεριδοειδών με μείωση κατά 10% του κινδύνου καρκίνου του μαστού. Τα εσπεριδοειδή περιλαμβάνουν τα πορτοκάλια, το γκρέιπφρουτ, τα λεμόνια, το λάιμ και τα μανταρίνια.

3. Λιπαρά ψάρια
Τα λιπαρά ψάρια, όπως ο σολομός, οι σαρδέλες και το σκουμπρί, είναι γνωστά για τις θετικές επιδράσεις για την υγεία. Τα λιπαρά ωμέγα-3, το σελήνιο και τα αντιοξειδωτικά τους όπως η κανταξανθίνη έχουν προστατευτικές ιδιότητες απέναντι στον καρκίνο. Σε μια μεγάλη μετά – ανάλυση 26 μελετών σε 883.000 άτομα διαπιστώθηκε ότι εκείνοι με την υψηλότερη πρόσληψη ωμέγα-3 από ψάρια είχαν έως και 14% μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού, σε σύγκριση με εκείνους που έτρωγαν τη χαμηλότερη ποσότητα.

4. Μούρα
Η τακτική κατανάλωση μούρων μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ορισμένων καρκίνων, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου του μαστού. Τα αντιοξειδωτικά των μούρων, συμπεριλαμβανομένων των φλαβονοειδών και των ανθοκυανινών, έχει αποδειχθεί ότι προστατεύουν από κυτταρικές βλάβες, καθώς και από την ανάπτυξη ή και την εξάπλωση καρκινικών κυττάρων.

Πηγές: vita.gr, iatronet.gr