Μετά από πολύμηνη επικίνδυνη δουλειά γύρισαν τα σφουγγαράδικα από τις Αφρικανικές ακτές

Rodiaki NewsRoom

ΦΛΑΣ στο παρελθόν - Εν Ρόδω Κυριακή 20 Νοεμβρίου 1960 Αριθ. Φύλλου 2887

ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΠΟΛΥΜΗΝΗ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΗ ΔΟΥΛΕΙΑ ΓΥΡΙΣΑΝ ΤΑ ΣΦΟΥΓΓΑΡΑΔΙΚΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΦΡΙΚΑΝΙΚΕΣ ΑΚΤΕΣ

Η σπογγαλιεία πήγε καλά - Ο θλιβερός απολογισμός - Το πρόβλημα των σπογγοφόρων πεδίων
Μια παράδοση που χάνεται στα βάθη των αιώνων είναι η αλιεία του σφουγγαριού απ’ τους Δωδεκανήσιους. Κι από πάππο σε γυιό, κι’ από γυιό σε εγγονό, συνεχίζεται με την ίδια αγάπη μέχρι σήμερα.

Ασκεί, άραγε έλξη το μεγαλείο του βυθού με τα κοράλλια τα πολύχρωμα, τα ποικιλόσχημα φύκια, τ’ αμύθητά του κάλλη; Ξυπνάει ο ανήσυχος ανέκαθε Έλληνας, που διψάει για τις πιο αφάνταστες περιπέτειες; Πλάθονται όνειρα για κέρδη-κέρδη τόσα, που φτάνουν για να «χρυσωθούν» οι λατρεμένοι κάτασπροι ναοί της Καλύμνου και της Σύμης;

Ποιός ξέρει! Όμως κάθε χρόνο, τον Απρίλη, οι σφουγγαράδες είναι έτοιμοι! Κάθε χρόνο παρουσιάζονται νέοι! Κάθε χρόνο τα μάτια των παιδιών- που έχουν ακούσει όμορφες ιστορίες σφουγγαράδικες ανοίγουν διάπλατα για να δουν τα σφουγγαράδικα που φεύγουν ή που γυρίζουν, όπως έγινε πριν λίγες ημέρες στην Κάλυμνο. Κι’ ακόμα, για να δουν τα μπρουτζόκορμα, ψημένα απ’ την άρμη, ελπίδες γιομάτα παλληκάρια, που χαιρετούν τους στερηανούς...

***
Εφέτος είχαν ξεκινήσει απ’ την Κάλυμνο 25 σφουγγαράδικα σκαφάνδρων, κι άλλα τόσα συγκροτήματα φερνέζ και γυμνών δυτών με βάρκες. Στα πρώτα οι σφουγγαράδες δουλεύουν με σκάφανδρα σε βάθος 30-40 οργυιών, ενώ στα φερνέζ χρησιμοποιείται μόνον αναπνευστική συσκευή. Οι γυμνοί δύτες πάλι, πέφτουν στη θάλασσα με μια μεγάλη πέτρα, την «σκανδαλόπετρα», κι εργάζονται κάθε φορά όσο μπορεί να κρατήση η αναπνοή τους.

Η εφετεινή σπογγαλιεία, αυτή που τέλειωσε πριν λίγες ημέρες, έγινε στις ακτές της Κηρυναϊκής και στα ελληνικά παράλια. Επί έξη μήνες, ο στολίσκος, των μικρών σκαφών, τρυγούσε τους βυθούς της Κηρυναϊκής, ενώ στις ακτές του Αιγαίου άλλα σκάφη δούλευαν μεμονωμένα. Και το αποτέλεσμα, κατά τις πρώτες πληροφορίες, ήταν ικανοποιητικό από πλευράς συγκομιδής. Άνω των 70.000 κιλών σφουγγάρια, φίνα, καπάδικα, μελάτια και τσιμούχες, έφθασαν στην Κάλυμνο, κάνοντας ένα ταξείδι απ’ τους βυθούς της Αφρικής, στις αίθουσες των συνεργείων κατεργασίας.

Αλλά γι’ άλλη μια φορά - όπως πάντα - ο απολογισμός είχε και την θλιβερή του πλευρά. Δέκα περίπου «χτυπήματα» δυτών, όπως αναφέρει ο επόπτης σπογγαλιείας του προξενικού λιμεναρχείου της Βεγγάζης, που παρακολουθεί την δουλειά. Κι’ απ’ τους δέκα χτυπημένους σφουγγαράδες, άλλοι έμειναν θαμμένοι στις άμμους του κοιμητηρίου της Βεγγάζης κι άλλοι γύρισαν, αιώνια λαβωμένοι γίγαντες, που σέρνουν τα πόδια τους και περπατούν με σπασμούς.

Δυστυχώς, θεραπεία ακόμη δεν βρέθηκε. Η διαφορά της πιέσεως στα βάθη της θάλασσας προκαλεί με την παραμικρή βεβιασμένη κίνηση, εκροή φυσαλίδων αζώτου στον οργανισμό του ανθρώπου. Κι’ αν η φυσαλίδα φτάσει σε καίριο σημείο ο θάνατος επέρχεται. Αν πιάσει κάπου άλλου, σημαίνει παράλυση. Το περίεργο όμως είναι ότι ο χτυπημένος παράλυτος δύτης, αν ξαναριχτή στη θάλασσα, στο ίδιο βάθος, κινείται άνετα, όπως πρώτα...

***
Εφέτος, τα σπογγαλιευτικά ήταν λιγώτερα από άλλοτε. Η απάντηση σε πιθανό ερώτημα είναι ότι αντιμετωπίζεται στενότητα σπογγαλιευτικών πεδίων. Η Αίγυπτος, η Συρία, η Κύπρος, γνώριμοι τόποι για τους παληούς σφουγγαράδες, δεν έχουν ανοίξει ακόμα τις «πόρτες» τους.
Κι’ είν’ ένας άθλος το αποτέλεσμα που παρουσιάζεται τα τελευταία χρόνια, γιατί τα πεδία της Κηρυναϊκής έχουν εξαντληθή σχεδόν από το συνεχές τρυγητό των σφουγγαριών.

Ωστόσο, η Αίγυπτος προ καιρού είχε κάμει κρούσεις για να ξαναρχίση η σπογγαλιεία από Έλληνες στις ακτές της. Κι’ η Κύπρος, είναι τώρα ανεξάρτητη. Δυστυχώς, όμως, οι ενθουσιασμοί κι οι υποσχέσεις κάθε χρόνο εμφανίζονται με ωραία λόγια. Αλλά, περίεργα, παρατηρείται μια αχαρακτήριστη αδιαφορία για την σύναψη συμφωνιών με τις χώρες που ενδιαφέρουν. Κάθε χρόνο, λένε του χρόνου «οι αρμόδιοι». Κι’ η κατάσταση μένει ίδια κι’ απαράλλαχτη. Καιρός εν τούτοις είναι ν’ αγκαλιάση μ’ αγάπη το Κράτος την Σπογγαλιεία, που καθόλου λίγα δεν του προσφέρει. Να μην υπάρξουν στο μέλλον δυσκολίες. Να εξευρεθούν νέα πεδία, να γίνεται έγκαιρα η χρηματοδότηση, να οργανωθή η δουλειά με μέσα και μ’ έμψυχο υλικό...
ΓΕΩΡΓ. ΜΑΡΤΙΝΗΣ